Cookies helpen ons onze services aan te bieden. Door onze services te gebruiken stemt u in met het gebruik van onze cookies.

Vliegtuigcrash Haansche Hoef, 21 juli 1944: verschil tussen versies
 
(19 tussenliggende versies door 5 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
−
<oorlogsslachtoffer>
+
{{Infobox gebeurtenis
−
<<<
+
| naam            = Vliegtuigcrash Haansche Hoef, 21 juli 1944
−
^^Betrokken personen^^
+
| afbeelding      =
−
* [[Brandon Francis Donald]]
+
| onderschrift    =
−
* [[Chigwidden John Joseph]]
+
| soortgebeurtenis = Vliegtuigcrash
−
* [[Lewis Reginald Ivon]]
+
| datum            = 21-07-1944
−
* [[O'Connor Edward Albert]]
+
| begindatum      =
−
* [[Smith Alan Leslie]]
+
| einddatum        =
 +
| plaats          = Tilburg
 +
| straat          = Haansche Hoef
 +
| slachtoffers    =
 +
| doden            = 7
 +
| gewonden        =
 +
}}
  
−
>>>
 
  
−
Juli 1944: de geallieerden hebben vast voet in Europa gekregen. Operatie "D-Day" is geslaagd, de opmars is in volle gang. De bombardementen gingen echter ook voort, getuige de nacht van 20 op 21 juli 1944. Deze warme en heldere zomernacht is één van de drukste nachten geweest voor onze plaatselijke Luchtbeschermingsdienst. De geallieerden voerden deze nacht aanvallen uit op de synthetische olie-installaties van Rheinpreuser in Meerbeck-Homburg en Bottrop--Welheim. De 138 bommenwerpers van het type AVRO-Lancaster, behorende tot de No.3 Group Bomber Command, hadden het voorzien op de installaties in Meerbeck. Hun thuishaven was de basis van Mildenhall (Suffolk) Tussen 0.39 en 02.30 uur werd door de LBD luchtgevaar gegeven:
+
==Vliegtuigcrashes in Tilburg, 1940-1945==
−
''Voortdurend overtrekken, op grote hoogte, van vele vijandelijke vliegtuigen, vliegend van west naar oost.'' Er was veel afweergeschut en schijnbaar met succes, want er werden in totaal 8 toestellen gesignaleerd, die in diverse richtingen buiten Tilburg brandend neerstorten.
+
Tussen 13 november 1940 en 5 april 1945 stortten er binnen het grondgebied van de huidige gemeente Tilburg 23 vliegtuigen neer. Elf Duitse toestellen, tien van de Britse Royal Air Force (RAF) en twee toestellen van de in Engeland gestationeerde United States Army Air Forces (USAAF). In totaal kwamen hierbij 49 bemanningsleden en vijf burgers om het leven, 36 bemanningsleden overleefden de crashes.
−
Door deze hoeveelheid ontstaat er bij de LBD enige verwarring. Binnen een tijdsbestek van ca. 30 minuten vallen 8 vliegtuigen naar beneden, die volgens de peilingen buiten de gemeentegrens waren neergekomen. Om 02.40 uur werd door de LBD in Dongen medegedeeld, dat op het grensgebied van Dongen en Tilburg een vliegtuig was neergestort. Dongen zou deze zaak onderzoeken. Een arts en een geestelijke waren reeds onderweg naar de plaats van het ongeval:  de Dongenseweg, nabij Sluis 2. De Tilburgse politie werd verzocht eveneens een onderzoek te doen. Al vrij snel deelde de politie mede, dat een vliegtuig was neergestort in Wijk en Aalburg, Loon op Zand en in Dongen. Om 06.20 uur deelde de waarnemend officier van politie mede, dat agenten, die ter plekke de zaak onderzocht hadden, geen vliegtuig op Tilburgs grondgebied gevonden hadden. Tien minuten later kwam vanuit Dongen de mededeling, dat een Engels vliegtuig was neergekomen tussen Sluis 1 en de brug in Dongen. Het toestel was geheel uitgebrand. Het onderzoek stagneert. Veel tijd heeft men trouwens ook niet, want om 8.03 uur wordt wederom luchtgevaar gegeven. Drie groepen van ca. 60 vliegtuigen vliegen van west naar zuid-oost. In de richting van Loon op Zand werd een brandend vliegtuig waargenomen. Pas 's avonds rond 21.00 uur worden de aantekeningen betreffende de gecrashte vliegtuigen nader besproken. Men kwam tot de volgende opsomming:
 
−
* 01.17 uur, 1e vliegtuig, richting zuid, achter Goirle
 
−
* 01.35 uur, 2e vliegtuig. richting Udenhout
 
−
* b01.40 uur, 3e vliegtuig, richting oost, achter Oisterwijk
 
−
* 01.43 uur, 4e vliegtuig, richting noord-west, achter Dongen
 
−
* 01.43 uur, 5e vliegtuig, richting oost, nabij Udenhout
 
−
* 01.45 uur, 6e vliegtuig, richting Dongen-'s Gravenmoer.
 
−
* 01.45 uur, 7e vliegtuig, richting noord-oost, Loon op Zand
 
−
* 02.00 uur, 8e vliegtuig, richting noord-oost, Loon op Zand.
 
  
−
Het bericht uit Dongen zou betrekking kunnen hebben op vliegtuig nr.4 of vliegtuig nr.6. Het was echter niet vast te stellen, dat één van deze vliegtuigen op Tilburgs grondgebied was terecht gekomen. Ook het politie-onderzoek had dit niet kunnen bevestigen. De volgende dag, 22 juli, kwam er meer duidelijkheid. Op de politie-post Noorderpark  werd een voorwerp afgegeven, dat vermoedelijk afkomstig was uit een vliegtuig. Het voorwerp was gevonden in de buurt van de Dongense Kanaaldijk. Vanuit Dongen kwam om 9.30 uur de mededeling, dat op Tilburgs gebied 6 lijken waren gevonden van Engelse piloten en 1 lijk op Dongens gebied. De Duitsers moeten reeds lang op de hoogte zijn geweest, want de lijken waren inmiddels door hun vrijgegeven!! De juiste plaats was de Voldijk, te bereiken via het café "De Uiterste Stuiver". De Tilburgse politie ging wederom op onderzoek uit. Om 13.45 uur deelde de hoofdwachtmeester mede, dat hij met een patrouille in Dongen was aangekomen en dat er 4 lijken waren aangetroffen op Tilburgs gebied. Hij verzocht om zending van 4 kisten alsmede 10 personen om behulpzaam te zijn met het bergen van de lijken. Door de LBD werd eerst kontakt opgenomen met de Ortskommandantur met de vraag of deze aangelegenheid wel door de LBD diende te worden afgewerkt. De Duitsers waren schijnbaar ook niet geheel op de hoogte:
+
==Achtergrond, 21 juli 1944==
−
men wilde zich eerst in verbinding stellen met de Fliegerhorst in Gilze Rijen. Pas om 15.45 uur kreeg de LBD opdracht om de lijken te bergen. Drie kwartier later vertrok de heer Moorman met de uitrukwagen van bos-brandweer. Na 4 lijkkisten gehaald te hebben en de 10 personen om hem te assisteren, arriveerde hij om 16.15 uur op de plek des onheils. Nadat de lijken geborgen waren ontdekte men onder de wrakstukken echter nog twee lijken. Door benzinegebrek werd besloten om in Dongen de benodigde lijkkisten te halen. De LBD in Dongen had echter haar laatste kist verbruikt, doch via de heren Pijnenburg en timmerman van Dijk kon men nog twee kisten verkrijgen. Na de papieren, die bij de slachtoffers gevonden waren, afgegeven te hebben aan Unteroffizier Jascke, vetrok Moorman en zijn mannen richting Tilburg, alwaar zij om 22.00 uur arriveerden. De Ortskommandant gaf opdracht de slachtoffers te begraven op "Vredehof", vak B, rij 2, grafnrs. 53/57
+
In de vroege ochtend van vrijdag 21 juli wordt een Britse bommenwerper op de terugweg na een missie in Duitsland door een Duitse jager beschoten. Het toestel stort brandend neer in de Haansche Hoef<ref>In sommige publicaties is sprake van een vliegtuigcrash aan de Voldijk. Dat is echter onjuist, de Voldijk ligt ruim drie kilometer westelijk van de plaats van de crash.</ref> in het uiterste noordwesten van Tilburg, tegen de grens met Dongen. Alle zeven bemanningsleden komen om het leven. Ongeveer om dezelfde tijd stort een Britse bommenwerper neer aan de [[Vliegtuigcrash Vijfhuizen, 21 juli 1944|Vijfhuizen]] in het uiterste noordoosten van Tilburg.
  
−
</oorlogsslachtoffer>
+
==Bombardement op Homberg-Meerbeck==
 +
Met operatie 'Overlord' die op 6 juni 1944 ('D-day') aanvangt met de landing van de geallieerden op de kust van Normandië, begint de bevrijding van West-Europa. De Britten verhevigen de bombardmenten op strategische doelen in Duitsland. De nacht van 20 op 21 juli 1944 behoort met die van 24 op 25 mei 1944 tot de drukste van de Tilburgse Luchtbeschermingsdienst. Doelwit van de Britten op deze warme en heldere zomernacht zijn ditmaal de installaties van ''Rheinpreußen GmbH'' in Homberg-Meerbeck en ''Ruhröl AG'' in Bottrop-Welheim in het Ruhrgebied, waar op grote schaal synthetische dieselolie en benzine gemaakt wordt.<ref>Volgens het in de jaren 1920 ontwikkelde Fischer-Tropsch procedé waarbij steenkool als grondstof dient.</ref> Naar Homberg-Meerbeck vertrekken vanuit verschillende Britse bases in totaal 149 Lancasters en 11 Mosquito’s.<ref>Lancaster: een viermotorige bommenwerper, gebouwd door de Britse vliegtuigfabrikant Avro; Mosquito: een tweemotorige, grotendeels uit hout opgebouwde bommenwerper, gebouwd door de Britse vliegtuigfabrikant Havilland.</ref> Tussen half een en half drie ’s nachts neemt de Tilburgse Luchbeschermingsdienst veel overtrekkende ‘vijandige’ vliegtuigen waar. Eerst vliegend van west naar oost en vervolgens weer van oost naar west, terug naar Engeland. De Duitse afweer is ook actief en weet die nacht in totaal twintig Lancasters neer te halen.<ref>De raid op Homberg-Meerbeck was overigens succesvol. De installaties werden zwaar beschadigd met als gevolg dat de output aan brandstof terugliep van 6000 ton tot 120 ton per dag.</ref> Op grond van waarnemingen van de drie uitkijkposten van de Tilburgse Luchtbeschermingsdienst<ref>Paleis-Raadhuis (blauw), Goirke (rood) en Korvel (wit).</ref> wordt geconcludeerd dat er acht toestellen neergestort moeten zijn in Tilburg en omgeving.
 +
 
 +
    {| class="wikitable" width="50%"
 +
    !Vliegtuig
 +
    !Tijdstip
 +
    !Richting
 +
    |-
 +
    |1 ||01:17 ||zuid, achter Goirle (België)
 +
    |-
 +
    |2 ||01:35 ||Udenhout, ver weg
 +
    |-
 +
    |3 ||01:40 ||oost, Udenhout-Oisterwijk, ver weg
 +
    |-
 +
    |4 ||01:43 ||noord-west, Dongen
 +
    |-
 +
    |5 ||01:43 ||oost, Udenhout, ver weg
 +
    |-
 +
    |6 ||01:45 ||Dongen-'s Gravenmoer, ver weg
 +
    |-
 +
    |7 ||01:45 ||noord-noordoost, Loon op Zand-Udenhout,ver weg
 +
    |-
 +
    |8 ||02:00 ||noord-noordoost, Loon op Zand-Udenhout,ver weg
 +
    |}
 +
 
 +
De [https://aviation-safety.net/wikibase  Aviation Safety Network] vermeldt negen crashes tussen 01:35 en 01:45, waarvan zeven in Noord-Brabant. Daardoor is het vrijwel onmogelijk om alle in bovenstaande tabel genoemde vliegtuigen te koppelen aan een specifieke locatie. Naar alle waarschijnlijkheid is vliegtuig 4 het toestel dat in de Haansche Hoef neerkwam en vliegtuig 7 het toestel dat aan de [https://wikimiddenbrabant.nl/Vliegtuigcrash_Vijfhuizen,_21_juli_1944  Vijfhuizen] neerkwam. Vliegtuig 1 is vermoedelijk de Duitse Messerschmitt met als thuisbasis Sint Truiden (BE) die ten noorden van Mol (BE) door een Britse Mosquito van 167 Squadron neergehaald is.
 +
 
 +
[[Bestand:Avro_Lancaster.jpg|300px|thumb|right|Avro Lancaster bommenwerper. Battle of Britain Memorial flight. Foto Cpl Phil Major ABIPP/MOD (2018). Open Government Licence version 1.0.]]
 +
 
 +
[[Bestand:Mosquito_2157.jpg|300px|thumb|right|Mosquito bommenwerper. Collectie Nederlands Instituut voor Militaire Historie, foto 2157-103-001.]]
 +
 
 +
==Neergestort in de Haansche Hoef==
 +
Op 20 juli 1944, om 23:10 stijgt vanaf de RAF-basis Mildenhall in het graafschap Suffolk aan de Engelse oostkust een bommenwerper op met een zevenkoppige bemanning van No. 622 Squadron. Het toestel is een Avro Lancaster Mk I met registratienummer LL859 en call sign GI-Q. Op de terugweg wordt het toestel om 01:41 beschoten door een Duitse jager<ref>Een Messerschmitt van 8./NJG 1 met als thuisbasis Fliegerhorst Twente (Enschede) bestuurd door Oberleutnant D. Schmidt.</ref> Het toestel stort brandend neer in het uiterste noordwesten van Tilburg, tegen de grens met Dongen. Alle zeven inzittenden komen om het leven.<br/>
 +
* '''vrijdag 21 juli 1944'''<br/>
 +
'''02:40''' De Luchtbeschermingsdienst van Dongen (LBD Dongen) meldt dat in het grensgebied tussen Tilburg en Dongen een vliegtuig neergestort zou zijn. Een arts en een geestelijke uit Dongen gaan naar de vermoedelijke plaats van het ongeval, waarschijnlijk Tilburgs grondgebied.<br/>
 +
'''03:30''' De Tilburgse politie wordt in kennis gesteld van een neergestort vliegtuig aan de Dongenseweg nabij sluis II.<br/>
 +
'''06:20''' De Tilburgse politie gaat op onderzoek uit maar kan geen neergestort vliegtuig vinden.<br/>
 +
'''06:30''' De Luchtbeschermingsdienst van Dongen meldt dat een Engels vliegtuig neergekomen is tussen sluis II en de brug te Dongen. Het toestel is geheel uitgebrand. Hiermee is de zaak voor de Tilburgse luchtbeschermingsdienst afgedaan.<br/>
 +
* '''zaterdag 22 juli 1944'''<br/>
 +
'''09:32''' De LBD Dongen meldt dat er één lichaam gevonden is op Dongens grondgebied en zes op Tilburgs grondgebied. ''Duitsche wacht aanwezig. De lijken zijn vrijgegeven. De lijken liggen aan het kanaal, bij de Voldijk, te bereiken vanaf café 'De uiterste stuiver', linksaf.'' De Tilburgse politie gaat daarop opnieuw op onderzoek uit.<br/>
 +
Eerder die ochtend is er door een jongen bij de politiepost Noorderpark (Wilhelminapark) een verbrand voorwerp afgegeven, dat hij gevonden heeft aan de kanaaldijk. Het is waarschijnlijk afkomstig van een vliegtuig en lijkt een deel van een pistool te zijn waarmee lichtkogels afgevuurd kunnen worden.<br/>
 +
'''14:00''' Een politiepatrouille vindt vier lichamen op Tilburgs grondgebied. Na overleg met de Ortscommandantur<ref>Het plaatselijk hoofdkwartier van de Wehrmacht.</ref> krijgt de Luchtbeschermingsdienst opdracht om de lichamen te bergen. Er moeten vier lijkkisten gebracht worden met manschappen om de lichamen te bergen en te kisten. ''Aan de Dongensche Haven bevindt zich een Duitsche schildwacht, die het personeel de noodige aanwijzingen zal kunnen geven.''<br/>
 +
'''15:35''' Ondercommandant van de brandweer Mohrmann vertrekt met vier lijkkisten en acht manschappen met de bosbrandwagen uit Tilburg. Dongen levert een kist voor het slachtoffer op Dongens grondgebied.<ref>Hij is begraven op de R.K. Begraafplaats Laurentius in Dongen.</ref> Na het bergen van de lichamen worden nog twee lichamen gevonden onder de restanten van het uitgebrande toestel. Om benzine te sparen wordt besloten twee kisten in Dongen op te halen.<br/>Van de zes lichamen op Tilburgs grondgebied kunnen er slechts twee geïdentificeerd worden, de ander vier zijn geheel verkoold. Twee lichamen (Brandon en Lewis) worden in één kist gelegd. In opdracht van de Ortskommandantur zijn de slachtoffers begraven op de Algemene Begraafplaats aan de [[Gilzerbaan]], vak B, rij 2, grafnummers 53 t/m 57. 
 +
{{Infobox foto
 +
| naam          = Locatie neergestorte vliegtuig
 +
| afbeelding    = [[Bestand:Crash_Haansche_Hoef_21071944.jpg]]
 +
| onderschrift  = Locatie van het neergestorte vliegtuig in het uiterste noordwesten van Tilburg.<br/>Bron: Luchtbeschermingsdienst Tilburg.}}
 +
{{Infobox foto
 +
| naam          = Locatie crash in 2017
 +
| afbeelding    = [[Bestand: Haansche_Hoef_2017.jpg]]
 +
| onderschrift  = Locatie van de crash in 2017.<br/>H = crashlocatie Haansche Hoef, V = Voldijk, O = plaats van de voormalige ophaalbrug. Topografische kaart 1:25.000. Bron: Kadaster.
 +
}}
 +
==Betrokkenen==
 +
* [[Brandon, Francis Donald]] (Flight Sergeant, RAAF<ref>Royal Australian Air Force.</ref>) radiotelegrafist/schutter
 +
* [[Chigwidden, John Joseph]] (Flight Sergeant, RAF, 33 jaar) navigator
 +
* [[Lewis, Reginald Ivon]] (Sergeant, RAF, 28 jaar) boordwerktuigkundige
 +
* [[Montgomery, Frank Charles]] (Flying Officer, RCAF<ref>Royal Canadian Air Force.</ref>, 21 jaar) bommenrichter
 +
* [[O'Connor, Edward Albert]] (Sergeant, RAF) boordschutter
 +
* [[Smith, Alan Leslie]] (Flight Lieutenant, RAF) piloot
 +
* [[Spencer, Jack]] (Sergeant, RAF) boordschutter
 +
 
 +
Spencer is in Dongen begraven, Montgomery is later herbegraven op de Canadese Oorlogsbegraafplaats in Bergen op Zoom.
  
 
==Bronnen==
 
==Bronnen==
−
Publicatie: De Tilburgse Koerier,19.10.1989 (G.Kobes)
+
Regionaal Archief Tilburg
 +
* [https://www.regionaalarchieftilburg.nl/zoek-in-archieven/?/details/NL-TbRAT-30/keywords/30/withscans/0/start/0/limit/10/flimit/5 Archief 30, ''Luchtbeschermingsdienst van de Gemeente Tilburg, 1936-1946''], invnrs. 152 (dagrapporten), 217 (dienstjournaals) en 234 (luchtaanvallen en bominslagen).
 +
* [https://www.regionaalarchieftilburg.nl/zoek-in-archieven/?/details/NL-TbRAT-1074/keywords/1074/withscans/0/start/0/limit/10/flimit/5 Archief 1074, Collectie documentatie luchtoorlog Tilburg, 1941-1945], invnr. 3, 1944-21 juli: Voldijk.
 +
Kranten Regionaal Archief Tilburg
 +
* [https://kranten.regionaalarchieftilburg.nl/issue/DTK/1989-10-19/edition/null/page/5?query= Artikel Gerrit Kobes, "Vredehof" aan de Gilzerbaan deel VI], ''De Tilburgse Koerier'', 19 oktober 1989.
 +
 
 +
==Literatuur==
 +
 
 +
==Externe links==
 +
* [https://verliesregister.studiegroepluchtoorlog.nl/ahome/lossregister/results?aircraft=&sglo=T3893&date=&location=&pn=&unit=&name=&cemetery=&airforceP=&target=&province=&airfield=  Verliesregister Studiegroep Luchtoorlog 1939-1945]
 +
* [https://aviation-safety.net/wikibase/50285  Aviation Safety Network]
 +
* [https://webarchive.nationalarchives.gov.uk/ukgwa/20070706054449/http://www.raf.mod.uk/bombercommand/jul44.html  National Archives Bomber Command juli 1944]
 +
* [https://www.bhic.nl/ontdekken/verhalen/geallieerde-bommenwerpers-1940-1945  Geallieerde-bommenwerpers 1940-1945]
 +
* [https://losses.internationalbcc.co.uk  IBCC Losses Database]
 +
* [https://www.rafcommands.com/database/serials/details.php?uniq=LL859  RAFCommand's Aircraft Losses Database]
 +
* [https://www.bhic.nl/ontdekken/ons-brabant/neergestorte-vliegtuigen-1940-1945  Neergestorte vliegtuigen in Noord-Brabant 1940-1945]
 +
* [https://www.cwgc.org/find-records/find-war-dead/search-results/?CemeteryExact=true&Cemetery=TILBURG+(GILZERBAAN)+GENERAL+CEMETERY&Page=1  Oorlogsgraven Gilzerbaan]
 +
 
 +
==Noten==
  
−
[[Categorie:Gebeurtenissen_in_Tilburg]]
+
[[Categorie:Gebeurtenissen_WOII_Tilburg]]

Huidige versie van 11 apr 2024 om 21:07

Vliegtuigcrash Haansche Hoef, 21 juli 1944
Afbeelding gewenst
Soort gebeurtenis Vliegtuigcrash
Datum 21-07-1944
Plaats Tilburg
Straat Haansche Hoef
Doden 7


Vliegtuigcrashes in Tilburg, 1940-1945

Tussen 13 november 1940 en 5 april 1945 stortten er binnen het grondgebied van de huidige gemeente Tilburg 23 vliegtuigen neer. Elf Duitse toestellen, tien van de Britse Royal Air Force (RAF) en twee toestellen van de in Engeland gestationeerde United States Army Air Forces (USAAF). In totaal kwamen hierbij 49 bemanningsleden en vijf burgers om het leven, 36 bemanningsleden overleefden de crashes.

Achtergrond, 21 juli 1944

In de vroege ochtend van vrijdag 21 juli wordt een Britse bommenwerper op de terugweg na een missie in Duitsland door een Duitse jager beschoten. Het toestel stort brandend neer in de Haansche Hoef[1] in het uiterste noordwesten van Tilburg, tegen de grens met Dongen. Alle zeven bemanningsleden komen om het leven. Ongeveer om dezelfde tijd stort een Britse bommenwerper neer aan de Vijfhuizen in het uiterste noordoosten van Tilburg.

Bombardement op Homberg-Meerbeck

Met operatie 'Overlord' die op 6 juni 1944 ('D-day') aanvangt met de landing van de geallieerden op de kust van Normandië, begint de bevrijding van West-Europa. De Britten verhevigen de bombardmenten op strategische doelen in Duitsland. De nacht van 20 op 21 juli 1944 behoort met die van 24 op 25 mei 1944 tot de drukste van de Tilburgse Luchtbeschermingsdienst. Doelwit van de Britten op deze warme en heldere zomernacht zijn ditmaal de installaties van Rheinpreußen GmbH in Homberg-Meerbeck en Ruhröl AG in Bottrop-Welheim in het Ruhrgebied, waar op grote schaal synthetische dieselolie en benzine gemaakt wordt.[2] Naar Homberg-Meerbeck vertrekken vanuit verschillende Britse bases in totaal 149 Lancasters en 11 Mosquito’s.[3] Tussen half een en half drie ’s nachts neemt de Tilburgse Luchbeschermingsdienst veel overtrekkende ‘vijandige’ vliegtuigen waar. Eerst vliegend van west naar oost en vervolgens weer van oost naar west, terug naar Engeland. De Duitse afweer is ook actief en weet die nacht in totaal twintig Lancasters neer te halen.[4] Op grond van waarnemingen van de drie uitkijkposten van de Tilburgse Luchtbeschermingsdienst[5] wordt geconcludeerd dat er acht toestellen neergestort moeten zijn in Tilburg en omgeving.

Vliegtuig Tijdstip Richting
1 01:17 zuid, achter Goirle (België)
2 01:35 Udenhout, ver weg
3 01:40 oost, Udenhout-Oisterwijk, ver weg
4 01:43 noord-west, Dongen
5 01:43 oost, Udenhout, ver weg
6 01:45 Dongen-'s Gravenmoer, ver weg
7 01:45 noord-noordoost, Loon op Zand-Udenhout,ver weg
8 02:00 noord-noordoost, Loon op Zand-Udenhout,ver weg

De Aviation Safety Network vermeldt negen crashes tussen 01:35 en 01:45, waarvan zeven in Noord-Brabant. Daardoor is het vrijwel onmogelijk om alle in bovenstaande tabel genoemde vliegtuigen te koppelen aan een specifieke locatie. Naar alle waarschijnlijkheid is vliegtuig 4 het toestel dat in de Haansche Hoef neerkwam en vliegtuig 7 het toestel dat aan de Vijfhuizen neerkwam. Vliegtuig 1 is vermoedelijk de Duitse Messerschmitt met als thuisbasis Sint Truiden (BE) die ten noorden van Mol (BE) door een Britse Mosquito van 167 Squadron neergehaald is.

Avro Lancaster bommenwerper. Battle of Britain Memorial flight. Foto Cpl Phil Major ABIPP/MOD (2018). Open Government Licence version 1.0.
Mosquito bommenwerper. Collectie Nederlands Instituut voor Militaire Historie, foto 2157-103-001.

Neergestort in de Haansche Hoef

Op 20 juli 1944, om 23:10 stijgt vanaf de RAF-basis Mildenhall in het graafschap Suffolk aan de Engelse oostkust een bommenwerper op met een zevenkoppige bemanning van No. 622 Squadron. Het toestel is een Avro Lancaster Mk I met registratienummer LL859 en call sign GI-Q. Op de terugweg wordt het toestel om 01:41 beschoten door een Duitse jager[6] Het toestel stort brandend neer in het uiterste noordwesten van Tilburg, tegen de grens met Dongen. Alle zeven inzittenden komen om het leven.

  • vrijdag 21 juli 1944

02:40 De Luchtbeschermingsdienst van Dongen (LBD Dongen) meldt dat in het grensgebied tussen Tilburg en Dongen een vliegtuig neergestort zou zijn. Een arts en een geestelijke uit Dongen gaan naar de vermoedelijke plaats van het ongeval, waarschijnlijk Tilburgs grondgebied.
03:30 De Tilburgse politie wordt in kennis gesteld van een neergestort vliegtuig aan de Dongenseweg nabij sluis II.
06:20 De Tilburgse politie gaat op onderzoek uit maar kan geen neergestort vliegtuig vinden.
06:30 De Luchtbeschermingsdienst van Dongen meldt dat een Engels vliegtuig neergekomen is tussen sluis II en de brug te Dongen. Het toestel is geheel uitgebrand. Hiermee is de zaak voor de Tilburgse luchtbeschermingsdienst afgedaan.

  • zaterdag 22 juli 1944

09:32 De LBD Dongen meldt dat er één lichaam gevonden is op Dongens grondgebied en zes op Tilburgs grondgebied. Duitsche wacht aanwezig. De lijken zijn vrijgegeven. De lijken liggen aan het kanaal, bij de Voldijk, te bereiken vanaf café 'De uiterste stuiver', linksaf. De Tilburgse politie gaat daarop opnieuw op onderzoek uit.
Eerder die ochtend is er door een jongen bij de politiepost Noorderpark (Wilhelminapark) een verbrand voorwerp afgegeven, dat hij gevonden heeft aan de kanaaldijk. Het is waarschijnlijk afkomstig van een vliegtuig en lijkt een deel van een pistool te zijn waarmee lichtkogels afgevuurd kunnen worden.
14:00 Een politiepatrouille vindt vier lichamen op Tilburgs grondgebied. Na overleg met de Ortscommandantur[7] krijgt de Luchtbeschermingsdienst opdracht om de lichamen te bergen. Er moeten vier lijkkisten gebracht worden met manschappen om de lichamen te bergen en te kisten. Aan de Dongensche Haven bevindt zich een Duitsche schildwacht, die het personeel de noodige aanwijzingen zal kunnen geven.
15:35 Ondercommandant van de brandweer Mohrmann vertrekt met vier lijkkisten en acht manschappen met de bosbrandwagen uit Tilburg. Dongen levert een kist voor het slachtoffer op Dongens grondgebied.[8] Na het bergen van de lichamen worden nog twee lichamen gevonden onder de restanten van het uitgebrande toestel. Om benzine te sparen wordt besloten twee kisten in Dongen op te halen.
Van de zes lichamen op Tilburgs grondgebied kunnen er slechts twee geïdentificeerd worden, de ander vier zijn geheel verkoold. Twee lichamen (Brandon en Lewis) worden in één kist gelegd. In opdracht van de Ortskommandantur zijn de slachtoffers begraven op de Algemene Begraafplaats aan de Gilzerbaan, vak B, rij 2, grafnummers 53 t/m 57.

Locatie neergestorte vliegtuig
Crash Haansche Hoef 21071944.jpg
Locatie van het neergestorte vliegtuig in het uiterste noordwesten van Tilburg.
Bron: Luchtbeschermingsdienst Tilburg.
Locatie crash in 2017
Haansche Hoef 2017.jpg
Locatie van de crash in 2017.
H = crashlocatie Haansche Hoef, V = Voldijk, O = plaats van de voormalige ophaalbrug. Topografische kaart 1:25.000. Bron: Kadaster.

Betrokkenen

Spencer is in Dongen begraven, Montgomery is later herbegraven op de Canadese Oorlogsbegraafplaats in Bergen op Zoom.

Bronnen

Regionaal Archief Tilburg

Kranten Regionaal Archief Tilburg

Literatuur

Externe links

Noten

  1. ↑ In sommige publicaties is sprake van een vliegtuigcrash aan de Voldijk. Dat is echter onjuist, de Voldijk ligt ruim drie kilometer westelijk van de plaats van de crash.
  2. ↑ Volgens het in de jaren 1920 ontwikkelde Fischer-Tropsch procedé waarbij steenkool als grondstof dient.
  3. ↑ Lancaster: een viermotorige bommenwerper, gebouwd door de Britse vliegtuigfabrikant Avro; Mosquito: een tweemotorige, grotendeels uit hout opgebouwde bommenwerper, gebouwd door de Britse vliegtuigfabrikant Havilland.
  4. ↑ De raid op Homberg-Meerbeck was overigens succesvol. De installaties werden zwaar beschadigd met als gevolg dat de output aan brandstof terugliep van 6000 ton tot 120 ton per dag.
  5. ↑ Paleis-Raadhuis (blauw), Goirke (rood) en Korvel (wit).
  6. ↑ Een Messerschmitt van 8./NJG 1 met als thuisbasis Fliegerhorst Twente (Enschede) bestuurd door Oberleutnant D. Schmidt.
  7. ↑ Het plaatselijk hoofdkwartier van de Wehrmacht.
  8. ↑ Hij is begraven op de R.K. Begraafplaats Laurentius in Dongen.
  9. ↑ Royal Australian Air Force.
  10. ↑ Royal Canadian Air Force.
Overgenomen van "https://wikimiddenbrabant.nl/index.php?title=Vliegtuigcrash_Haansche_Hoef,_21_juli_1944&oldid=168911"
  • Deze pagina is voor het laatst bewerkt op 11 apr 2024 om 21:07.