Dam, Stella van: verschil tussen versies
| (3 tussenliggende versies door dezelfde gebruiker niet weergegeven) | |||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
{{Infobox oorlogsslachtoffers | {{Infobox oorlogsslachtoffers | ||
| − | | naam = | + | | naam = Stella van Dam |
| afbeelding = | | afbeelding = | ||
| onderschrift = | | onderschrift = | ||
| Regel 28: | Regel 28: | ||
We ontvangen je reactie graag via [mailto:info@regionaalarchieftilburg.nl info@regionaalarchieftilburg.nl] o.v.v. Wiki Oorlogsslachtoffers. | We ontvangen je reactie graag via [mailto:info@regionaalarchieftilburg.nl info@regionaalarchieftilburg.nl] o.v.v. Wiki Oorlogsslachtoffers. | ||
| − | ''' Dam, Estella van'''(geb. Groningen 18-06-1917, gest. Auschwitz (PL) 03-09-1942), inpakster in een tricotagefabriek, dochter van Hartog Benjamin van Dam (1862–1943) en Maria van Geens (1882–1943). Estella was ongehuwd. | + | ''' Dam, Estella van''' (geb. Groningen 18-06-1917, gest. Auschwitz (PL) 03-09-1942), inpakster in een tricotagefabriek, dochter van Hartog Benjamin van Dam (1862–1943) en Maria van Geens (1882–1943). Estella was ongehuwd. |
==Achtergrond== | ==Achtergrond== | ||
| − | Estella van Dam werd op 18 juni 1917 in Groningen geboren als dochter van [[Dam, Hartog Benjamin van|Hartog Benjamin van Dam]] en [[Dam-van Geens, Maria van|Maria van Geens]]. | + | Estella (Stella) van Dam werd op 18 juni 1917 in Groningen geboren als dochter van [[Dam, Hartog Benjamin van|Hartog Benjamin van Dam]] en [[Dam-van Geens, Maria van|Maria van Geens]]. Stella van Dam was ongehuwd. Zij woonde samen met haar eveneens ongehuwde broer [[Dam, Abraham Elie van|Abraham Elie (Bram)]] bij haar ouders in het huis aan de [https://wikimiddenbrabant.nl/Dapperstraat_1_(Tilburg) Dapperstraat 1]. |
==Deportatie== | ==Deportatie== | ||
| − | Het gezin van Hartog Benjamin van Dam was opgeroepen om zich op 28 augustus 1942 te melden bij het station in Tilburg voor ‘werkverruiming’ in Duitsland. Hartog Benjamin en zijn vrouw werden wegens ziekte voorlopig vrijgesteld en konden weer naar huis terugkeren. | + | Het gezin van Hartog Benjamin van Dam was opgeroepen om zich op 28 augustus 1942 te melden bij het station in Tilburg voor ‘werkverruiming’ in Duitsland. Hartog Benjamin en zijn vrouw werden wegens ziekte voorlopig vrijgesteld en konden weer naar huis terugkeren. Stella gaat naar Den Bosch, waar zij op het station haar broer Bram tegenkomt.<ref>Bram was op 10 juli ondergedoken, maar wordt opgepakt en komt in de ''Polizeigefängnis Haaren'' terecht.</ref> Stella stuurt nog gauw een met potlood geschreven briefkaart naar haar ouders: “Lieve Pa en Moe. Ik ben tot mijn spijt niet vrijgekomen. Heb Bram gesproken gaat ook naar Westerbork.” De volgende dag worden Stella en Bram overgebracht naar Westerbork. Vanaf station Hooghalen moeten ze te voet naar het vijf kilometer verderop gelegen kamp Westerbork.<ref>De spoorlijn Hooghalen-Westerbork kwam pas eind oktober 1942 gereed.</ref><br/>In Westerbork schrijft Stella nog een brief naar haar ouders, waaruit (tegen beter weten in?) heel veel optimisme spreekt. De vriend van Stella, de Amsterdamse diamantbewerker Juda Frank, doet via de Joodse Raad nog een vergeefse poging om Stella vrij te krijgen. Ook een attest van de Tilburgse huisarts [[Moerel, Salomon Maurits|Salomon Moerel]] die verklaart dat Stella “…absoluut onmisbaar is voor de verzorging van haar beide ouders, die beiden door ernstige ziektes totaal hulpeloos zijn” mag niet baten. |
| + | Op 31 augustus 1942 zijn Stella en Bram gedeporteerd naar Auschwitz, waar Stella bij aankomst op 3 september 1942 is vermoord.<ref>Bram is vermoedelijk bij het Poolse stadje Cosel uit de trein gehaald en ingezet als dwangarbeider. Hij kwam omstreeks 31 maart 1944 ‘ergens’ in Midden-Europa om het leven.</ref> Stella van Dam werd 25 jaar. | ||
| + | |||
| + | [[Bestand:1551-1-0001.jpg|thumb|De briefkaart die Stella van Dam op 28 augustus 1942 op het station in Den Bosch aan haar ouders schreef.]] | ||
==Gebeurtenis== | ==Gebeurtenis== | ||
| Regel 40: | Regel 43: | ||
==Struikelsteen== | ==Struikelsteen== | ||
| − | [http://www.tilburgopdekaart.nl/#/struikelstenen/familie-van-dam/ Tilburg op de kaart] | + | * [http://www.tilburgopdekaart.nl/#/struikelstenen/familie-van-dam/ Tilburg op de kaart] |
==Weblog Regionaal Archief Tilburg== | ==Weblog Regionaal Archief Tilburg== | ||
| Regel 46: | Regel 49: | ||
==Youtube== | ==Youtube== | ||
| − | * [http://www.youtube.com/watch?v=ocs3pXIX07s 'Joods Van Dam' Documentaire | + | * [http://www.youtube.com/watch?v=ocs3pXIX07s 'Joods Van Dam' Documentaire van Anne Neijnens] |
==Bronnen== | ==Bronnen== | ||
Regionaal Archief Tilburg | Regionaal Archief Tilburg | ||
| − | *[https://www.regionaalarchieftilburg.nl/zoek-in-archieven/?/details/NL-TbRAT-1551/keywords/geens/withscans/0/start/0/limit/10/flimit/5 Archief 1551, Familie Hartog van Dam-Geens te Tilburg, 1920-1943] | + | *[https://www.regionaalarchieftilburg.nl/zoek-in-archieven/?/details/NL-TbRAT-1551/keywords/geens/withscans/0/start/0/limit/10/flimit/5 Archief 1551, ''Familie Hartog van Dam-Geens te Tilburg, 1920-1943''] |
| − | *[https://www.regionaalarchieftilburg.nl/zoek-in-archieven/?/details/NL-TbRAT-37/keywords/37/withscans/0/start/0/limit/10/flimit/5 Archief 37, Israëlitisch Armbestuur, 1936-1942] | + | *[https://www.regionaalarchieftilburg.nl/zoek-in-archieven/?/details/NL-TbRAT-37/keywords/37/withscans/0/start/0/limit/10/flimit/5 Archief 37, ''Israëlitisch Armbestuur, 1936-1942''] |
* [https://www.regionaalarchieftilburg.nl/zoek-in-archieven/?/file/756588e932df354d8fd573cfa569fb0c Archief 565, ''Collectie documentatie Tilburg 1940-1945''], invnr. 262. | * [https://www.regionaalarchieftilburg.nl/zoek-in-archieven/?/file/756588e932df354d8fd573cfa569fb0c Archief 565, ''Collectie documentatie Tilburg 1940-1945''], invnr. 262. | ||
* [https://www.regionaalarchieftilburg.nl/zoek-in-archieven/?/details/NL-TbRAT-16/keywords/16/withscans/0/start/0/limit/10/flimit/5 Archief 16, ''Overlijdensregister 1951''], akte 132. | * [https://www.regionaalarchieftilburg.nl/zoek-in-archieven/?/details/NL-TbRAT-16/keywords/16/withscans/0/start/0/limit/10/flimit/5 Archief 16, ''Overlijdensregister 1951''], akte 132. | ||
| Regel 62: | Regel 65: | ||
* [https://www.joodsmonument.nl/nl/page/122616/estella-van-dam Joods Monument] | * [https://www.joodsmonument.nl/nl/page/122616/estella-van-dam Joods Monument] | ||
* [https://collections.arolsen-archives.org/archive/130276951/?p=1&s=estella%20van%20dam&doc_id=130276951 Arolsen Archives] | * [https://collections.arolsen-archives.org/archive/130276951/?p=1&s=estella%20van%20dam&doc_id=130276951 Arolsen Archives] | ||
| − | * [https://www.oorlogsbronnen.nl/tijdlijn/Estella-van-Dam/01/48557 | + | * [https://www.oorlogsbronnen.nl/tijdlijn/Estella-van-Dam/01/48557 Estella van Dam op Oorlogsbronnen.nl] |
* [https://www.nationaalarchief.nl/onderzoeken/archief/2.19.255.01/invnr/31170A/file/NL-HaNA_2.19.255.01_31170A_0001 Persoonsdossier Oorlogsgravenstichting] | * [https://www.nationaalarchief.nl/onderzoeken/archief/2.19.255.01/invnr/31170A/file/NL-HaNA_2.19.255.01_31170A_0001 Persoonsdossier Oorlogsgravenstichting] | ||
==Noten== | ==Noten== | ||
| + | [[Categorie:Oorlogsslachtoffers_Tilburg]] | ||
[[Categorie:Omgebrachte_Joodse_Tilburgers]] | [[Categorie:Omgebrachte_Joodse_Tilburgers]] | ||
| − | |||
Huidige versie van 13 sep 2022 om 11:40
| Stella van Dam | ||
| Afbeelding gewenst | ||
| Volledige namen | Estella van Dam | |
| Geboortedatum | 18-06-1917 | |
| Geboorteplaats | Groningen | |
| Adres | Dapperstraat 1 | |
| Woonplaats | Tilburg | |
| Burgerlijke staat | Ongehuwd | |
| Beroep | Inpakster | |
| Overlijdensdatum | 03-09-1942 | |
| Plaats van overlijden | Auschwitz (PL) | |
Geef de oorlog een gezicht!
Kun jij ons helpen met het schrijven van het levensverhaal van deze persoon?
Hoewel het meer dan 75 jaar geleden is dat er een einde kwam aan de Tweede Wereldoorlog blijft het belangrijk de slachtoffers te herdenken. We willen door hun verhaal te vertellen de slachtoffers eren en de herinnering levend houden
Alle Tilburgse oorlogsslachtoffers zijn opgenomen in de Wiki Midden-Brabant en we streven er naar van ieder een levensbeschrijving en foto op te nemen.
Helaas hebben we van sommigen maar beperkte of soms helemaal geen informatie. We hebben jouw hulp nodig deze levensverhalen vast te leggen door ontbrekende informatie aan te vullen met verhalen of foto’s. We ontvangen je reactie graag via info@regionaalarchieftilburg.nl o.v.v. Wiki Oorlogsslachtoffers.
Dam, Estella van (geb. Groningen 18-06-1917, gest. Auschwitz (PL) 03-09-1942), inpakster in een tricotagefabriek, dochter van Hartog Benjamin van Dam (1862–1943) en Maria van Geens (1882–1943). Estella was ongehuwd.
Inhoud
Achtergrond
Estella (Stella) van Dam werd op 18 juni 1917 in Groningen geboren als dochter van Hartog Benjamin van Dam en Maria van Geens. Stella van Dam was ongehuwd. Zij woonde samen met haar eveneens ongehuwde broer Abraham Elie (Bram) bij haar ouders in het huis aan de Dapperstraat 1.
Deportatie
Het gezin van Hartog Benjamin van Dam was opgeroepen om zich op 28 augustus 1942 te melden bij het station in Tilburg voor ‘werkverruiming’ in Duitsland. Hartog Benjamin en zijn vrouw werden wegens ziekte voorlopig vrijgesteld en konden weer naar huis terugkeren. Stella gaat naar Den Bosch, waar zij op het station haar broer Bram tegenkomt.[1] Stella stuurt nog gauw een met potlood geschreven briefkaart naar haar ouders: “Lieve Pa en Moe. Ik ben tot mijn spijt niet vrijgekomen. Heb Bram gesproken gaat ook naar Westerbork.” De volgende dag worden Stella en Bram overgebracht naar Westerbork. Vanaf station Hooghalen moeten ze te voet naar het vijf kilometer verderop gelegen kamp Westerbork.[2]
In Westerbork schrijft Stella nog een brief naar haar ouders, waaruit (tegen beter weten in?) heel veel optimisme spreekt. De vriend van Stella, de Amsterdamse diamantbewerker Juda Frank, doet via de Joodse Raad nog een vergeefse poging om Stella vrij te krijgen. Ook een attest van de Tilburgse huisarts Salomon Moerel die verklaart dat Stella “…absoluut onmisbaar is voor de verzorging van haar beide ouders, die beiden door ernstige ziektes totaal hulpeloos zijn” mag niet baten.
Op 31 augustus 1942 zijn Stella en Bram gedeporteerd naar Auschwitz, waar Stella bij aankomst op 3 september 1942 is vermoord.[3] Stella van Dam werd 25 jaar.
Gebeurtenis
Struikelsteen
Weblog Regionaal Archief Tilburg
Youtube
Bronnen
Regionaal Archief Tilburg
- Archief 1551, Familie Hartog van Dam-Geens te Tilburg, 1920-1943
- Archief 37, Israëlitisch Armbestuur, 1936-1942
- Archief 565, Collectie documentatie Tilburg 1940-1945, invnr. 262.
- Archief 16, Overlijdensregister 1951, akte 132.
Literatuur
- Ad de Beer en Gerrit Kobes, Het leven gebroken. De geschiedenissen van de Tilburgers die als gevolg van de strijd tegen Duitsland en de bezetting van Nederland om het leven kwamen, Tilburgse Bronnenreeks 4 (Tilburg 2002).
- J. Bader, Kroniek van 'n Vervolging, Joden in Tilburg, Waalwijk en omstreken (Soesterberg 2018).
Externe links
- Joods Monument
- Arolsen Archives
- Estella van Dam op Oorlogsbronnen.nl
- Persoonsdossier Oorlogsgravenstichting
Noten
- ↑ Bram was op 10 juli ondergedoken, maar wordt opgepakt en komt in de Polizeigefängnis Haaren terecht.
- ↑ De spoorlijn Hooghalen-Westerbork kwam pas eind oktober 1942 gereed.
- ↑ Bram is vermoedelijk bij het Poolse stadje Cosel uit de trein gehaald en ingezet als dwangarbeider. Hij kwam omstreeks 31 maart 1944 ‘ergens’ in Midden-Europa om het leven.