Cookies helpen ons onze services aan te bieden. Door onze services te gebruiken stemt u in met het gebruik van onze cookies.

Wit, Alfred Samuel de

Fred de Wit
Wit Alfred.jpg
Volledige namen Alfred Samuel de Wit
Geboortedatum 05-04-1911
Geboorteplaats Amsterdam
Adres Spoorlaan 96
Woonplaats Tilburg
Burgerlijke staat gehuwd
Naam echtgeno(o)t(e) Emmy Rosa Hartog
Beroep arts
Overlijdensdatum na 17-07-1942
Plaats van overlijden Auschwitz (PL)

Geef de oorlog een gezicht!

Kun jij ons helpen met het schrijven van het levensverhaal van deze persoon?

Hoewel het meer dan 75 jaar geleden is dat er een einde kwam aan de Tweede Wereldoorlog blijft het belangrijk de slachtoffers te herdenken. We willen door hun verhaal te vertellen de slachtoffers eren en de herinnering levend houden. Alle Tilburgse oorlogsslachtoffers zijn opgenomen in de Wiki Midden-Brabant en we streven er naar van ieder een levensbeschrijving en foto op te nemen.

Helaas hebben we van sommigen maar beperkte of soms helemaal geen informatie. We hebben jouw hulp nodig deze levensverhalen vast te leggen door ontbrekende informatie aan te vullen met verhalen of foto’s. We ontvangen je reactie graag via info@regionaalarchieftilburg.nl o.v.v. Wiki Oorlogsslachtoffers.


Wit, Alfred Samuel de (Amsterdam 05-04-1911, Auschwitz na 17-07-1942), huisarts. Zoon van Nathan de Wit ((Veghel 06-03-1885– Auschwitz 24-09-1943), handelsreiziger en Henriette Wolf (Veghel 12-06-1884, Auschwitz 24-09-1943). Op 04-10-1937 trouwde hij met Emmy Rosa Hartog (Den Haag 20-11-1913, Haren 10-01-1992). Op 11-04-1939 werd hun dochter Henriette geboren. Fred de Wit is waarschijnlijk in Auschwitz vermoord, na 17-07-1942.

Achtergrond

Alfred Samuel, Freddy of Fred, de Wit werd op 5 april 1911 in Amsterdam geboren als oudste zoon van Nathan de Wit, handelsreiziger in schoenen en Henriette Wolf. Hij had nog twee jongere zussen, Rosa (1913–1943) en Mary (1924–2011). Mary was de enige van het gezin die de Shoah overleefde.

In de jaren 1920 was het redelijk welgestelde gezin De Wit van Amsterdam naar Den Haag verhuisd. Na zijn eindexamen hbs in 1928 begon Fred als 17-jarige aan de studie medicijnen in Leiden. Op 17 januari 1936 studeerde hij af als arts en met ingang van 1 april 1936 vestigde hij zich als huisarts aan de Spoorlaan 104 in Tilburg. Vanaf februari 1938 hield hij praktijk aan de Spoorlaan 96[1] in een huis dat hij huurde van de weduwe Weijers-Enneking. Hij was als arts ook verbonden aan het Burgerlijk Armbestuur. Fred de Wit reed paard, tenniste, speelde viool en fokte Schotse terriërs. De Wit was ook actief in het Tilburgse verenigingsleven: hij was vicevoorzitter van paardrijvereniging Hippos, fungeerde als jurylid bij bridgedrives en was voorzitter van de Tilburgsche Reddingsbrigade. In 1937 was hij ook voorzitter van de Vereniging Achdoeth Tilburg.[2]

Freddy was sinds 1934 verloofd met Emmy Rosa Hartog. Op 4 oktober 1937 trouwden zij in de synagoge in Den Haag. Op 11 april 1939 werd hun dochter, Henriëtte (Jetty), te Tilburg geboren.

Deportatie

Op 29 augustus 1939 werd de mobilisatie van het Nederlandse leger afgekondigd. Ook Fred kon als reserve officier-arts een oproep krijgen. In januari 1940 sloot hij tijdelijk zijn praktijk. In mei 1940 nam hij deel aan de strijd om de Grebbeberg. Hij werd waarschijnlijk krijgsgevangen gemaakt maar weer vrijgelaten en kon zijn praktijk op 1 juni weer hervatten. Zijn vrouw Emmy en dochter Jetty waren meteen na de Duitse inval op 10 mei 1940 naar Frankrijk gevlucht, waar ze per schip overstaken naar Engeland.

Fred bleef alleen achter in Tilburg. Met ingang van 1 juni 1941 was het Joodse artsen verboden om niet-Joodse patiënten te behandelen. Al op 24 april 1941 verschijnt er een advertentie in de Nieuwe Tilburgsche Courant waarin Fred de Wit aankondigt dat hij per 1 mei – met uitzondering van Joodse patiënten – zijn praktijk overdraagt aan de huisarts W. van de Loo. Gezien de geringe omvang van de Joodse gemeenschap in Tilburg was er vanaf dat moment weinig werk voor De Wit en zijn Joodse collega Salomon Moerel. Fred ging toen aan de slag voor de (Joodsche) Coördinatie Commissie (JCC) die in Tilburg een kantoor had aan de Telefoonstraat 5A. De JCC heeft echter slechts kort bestaan.[3] Verder was Fred betrokken bij de oprichting van Joodse scholen die nodig waren omdat vanaf september 1941 Joodse kinderen geen onderwijs meer mochten volgen op reguliere scholen.

Begin december 1941 deed De Wit een poging om per schip Engeland te bereiken om zich te kunnen verenigen met zijn vrouw en dochter. Ook Bertram Polak, Franz Robert Spier en Justine Spier-Bendien die met Fred bevriend waren, wilden naar Engeland waar familie al op hun wachtte. Er bleek echter verraad in het spel. Het viertal werd gearresteerd; geen van hen overleefde de Shoah.

Op 9 december 1941 zijn ze alle vier gevangen gezet in de strafgevangenis in Scheveningen, het Oranjehotel. Fred de Wit en beide andere mannen kwamen vervolgens terecht in het Polizeiliches Durchgangslager Amersfoort. Op 16 juli 1942 is De Wit overgebracht naar Westerbork en van daar gedeporteerd naar Auschwitz. Hij was geselecteerd voor tewerkstelling met als matriculenummer (registratienummer) 48459. Zijn exacte overlijdensdatum is niet bekend. Vermoedelijk is hij uiterlijk september 1942 in of in de omgeving van Auschwitz omgekomen.[4] Fred de Wit werd 31 jaar.

Gebeurtenis

Struikelsteen

Omdat het huis van Fred de Wit niet meer bestaat, is ervoor gekozen om de struikelsteen in de Helga Deentuin te leggen, naast de synagoge aan de Willem II–straat.

Bronnen

Regionaal Archief Tilburg

Literatuur

  • Ad de Beer en Gerrit Kobes, Het leven gebroken. De geschiedenissen van de Tilburgers die als gevolg van de strijd tegen Duitsland en de bezetting van Nederland om het leven kwamen, Tilburgse Bronnenreeks 4 (Tilburg 2002).
  • J. Bader, Kroniek van 'n Vervolging, Joden in Tilburg, Waalwijk en omstreken (Soesterberg 2018).
  • Arnoud-Jan Bijsterveld, ‘Gedenkteken voor slachtoffers en overlevenden. Het verhaal achter de ‘struikelsteen’ voor Bertram Polak (1918-1942)’, in Tilburg. Tijdschrift voor geschiedenis, monumenten en cultuur, jrg. 29 (2011), nr. 1, 3–14.
  • Arnoud-Jan Bijsterveld, House of Memories: Uncovering the Past of a Dutch Jewish Family, (Hilversum 2016).
  • Arnoud-Jan Bijsterveld, Ons huis. Op zoek naar een Joodse familie in Tilburg, (Hilversum 2020).
  • Jan A.M. van Eijck, ‘Freddie de Wit, huisarts in Tilburg 1936-1941. Een jonge Joodse huisarts, een vergeten slachtoffer van de Holocaust.’, in Tilburg. Tijdschrift voor geschiedenis, monumenten en cultuur, jrg. 31 (2013), nr. 3, 77–81.

Externe links

Noten

  1. Later Spoorlaan 394, gesloopt in 1966. Nu staat er een kantoorgebouw.
  2. Jan A.M. van Eijck, ‘Freddie de Wit, huisarts in Tilburg 1936-1941. Een jonge Joodse huisarts, een vergeten slachtoffer van de Holocaust.’, in Tilburg. Tijdschrift voor geschiedenis, monumenten en cultuur, jrg. 31 (2013), nr. 3, 77–81. Vereniging Achdoeth had als doel om het saamhorigheidsgevoel en gezelligheid in Joodse kring te bevorderen door het organiseren van lezingen etc.
  3. Zie: https://nl.wikipedia.org/wiki/Joodse_Raad_voor_Amsterdam
  4. In Het leven gebroken van De Beer en Kobes staat op pag. 37 dat Alfred Samuel de Wit in Bergen-Belsen is overleden. Ook het verslag van de Oorlogsgravenstichting noemt Bergen-Belsen als plaats van overlijden.