Moerel, Salomon Maurits: verschil tussen versies
| (24 tussenliggende versies door 4 gebruikers niet weergegeven) | |||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
{{Infobox oorlogsslachtoffers | {{Infobox oorlogsslachtoffers | ||
| naam = Salomon Maurits Moerel | | naam = Salomon Maurits Moerel | ||
| − | | afbeelding = | + | | afbeelding = [[Bestand:Moerel0.jpg|270px]] |
| onderschrift = | | onderschrift = | ||
| volledige namen = Salomon Maurits Moerel | | volledige namen = Salomon Maurits Moerel | ||
| Regel 38: | Regel 8: | ||
| adres = Tuinstraat 85 | | adres = Tuinstraat 85 | ||
| woonplaats = Tilburg | | woonplaats = Tilburg | ||
| − | | burgerlijke staat = | + | | burgerlijke staat = Gehuwd |
| naam echtgeno(o)t(e) = Clara Visser | | naam echtgeno(o)t(e) = Clara Visser | ||
| − | | beroep = | + | | beroep = Arts |
| overlijdensdatum = 06-09-1944 | | overlijdensdatum = 06-09-1944 | ||
| − | | plaats van overlijden = Auschwitz | + | | plaats van overlijden = Auschwitz (PL) |
| − | | bijzonderheden = | + | | bijzonderheden = . |
}} | }} | ||
| Regel 56: | Regel 26: | ||
Helaas hebben we van sommigen maar beperkte of soms helemaal geen informatie. | Helaas hebben we van sommigen maar beperkte of soms helemaal geen informatie. | ||
We hebben jouw hulp nodig deze levensverhalen vast te leggen door ontbrekende informatie aan te vullen met verhalen of foto’s. | We hebben jouw hulp nodig deze levensverhalen vast te leggen door ontbrekende informatie aan te vullen met verhalen of foto’s. | ||
| − | We ontvangen je reactie graag via | + | We ontvangen je reactie graag via [mailto:info@regionaalarchieftilburg.nl info@regionaalarchieftilburg.nl] o.v.v. Wiki Oorlogsslachtoffers. |
| + | {{Infobox foto | ||
| + | | naam = Verzoek van dokter Moerel | ||
| + | | afbeelding = [[Bestand:Moerel3.png|270px]] | ||
| + | | onderschrift = Brief van Salomon Maurits Moerel aan rijkscommissaris | ||
| + | }} | ||
| + | {{Infobox foto | ||
| + | | naam = Antwoord op verzoek | ||
| + | | afbeelding = [[Bestand:Moerel2.png|270px]] | ||
| + | | onderschrift = Antwoord van Rijkscommissaris | ||
| + | }} | ||
| + | {{Infobox foto | ||
| + | | naam = Brief Max Moerel | ||
| + | | afbeelding = [[Bestand:Moerel1.png|270px]] | ||
| + | | onderschrift = Brief van de zoon van Salomon Maurits Moerel | ||
| + | }} | ||
| + | '''Moerel, Salomon Maurits''' (geb. Breda 24-11-1877, gest. Auschwitz (PL) 06-09-1944), zoon van Maurits Salemon Moerel (1850–1936) en Sientje Reens (1844–1910). Gehuwd met Adele Wolff (1886–1939) en Clara Visser (1888–1944). Uit zijn eerste huwelijk had hij drie kinderen. Moerel werd op 6-9-1944 vermoord in Auschwitz. | ||
| − | + | ==Achtergrond== | |
| − | + | Salomon Maurits Moerel werd op 24 november 1877 in Breda geboren als zoon van Maurits Salemon Moerel en Sientje Reens. Hij studeerde geneeskunde aan de Rijsuniversiteit Utrecht, waar hij op 20 mei 1907 zijn artsexamen aflegde. Hij woonde en praktiseerde vanaf 1907 als huisarts in de [https://wikimiddenbrabant.nl/Tuinstraat_(Tilburg) Tuinstraat 85] in Tilburg. | |
| − | + | Op 19 mei 1908 trouwde Moerel in Den Bosch met Adèle Dina Wolff (Elburg 27-08-1886, Tilburg 19-10-1939). Uit dit huwelijk werden drie kinderen geboren: [[Moerel, Caroline Josine Emma|Caroline]], Max (1914–1979) en Henri (1920–2012). Adèle overleed op 19 oktober 1939. | |
| − | + | Moerel hertrouwde op 29-08-1942 in Tilburg met zijn huishoudster [[Moerel-Visser Clara|Clara Visser]].<ref>Op 1 september 1942 werd in het woonhuis van Moerel de ‘choepa’ (Joodse huwelijksplechtigheid) verricht door [[Wilde, Jakob de|Jakob de Wilde]]. Waarschijnlijk speelde bij het sluiten van het huwelijk de overweging om niet ieder afzonderlijk een uiterst ongewisse toekomst tegemoet te gaan.</ref> | |
| + | ==Deportatie== | ||
| + | Als arts moest Salomon Moerel ingevolge de bepalingen van de bezetter zijn praktijk per 1 mei 1941 voor ‘arische’ patiënten neerleggen. In de oorlogsjaren was hij penningmeester van de Nederlands-Israëlitische Gemeente Tilburg en lid van de medische- en schooldienst van de Joodse Raad, waardoor zijn gezin over een ‘Sperre’ beschikte (voorlopige vrijstelling van deportatie). Toen op 9 april 1943 op bevel van hogerhand de laatste Tilburgse Joden naar Westerbork en Vught gedeporteerd werden, dook hij samen met zijn vrouw Clara Visser onder. In de periode 19 april 1944 tot 12 augustus 1944 waren Moerel en zijn vrouw ondergedoken bij Van Vugt, Celebesstraat 24. Mevrouw Van Vugt kreeg via de GGD zogenaamd een extra dieet voorgeschreven om op deze wijze meer bonnen te verkrijgen voor de onderduikers. Deze Van Vugt had contacten met illegaal werker [[Bebber, Joseph Andreas Johannes Maria van|Jef van Bebber]]. Bij een inval op het onderduikadres van Van Bebber zijn gegevens gevonden over het onderduikadres van het echtpaar Moerel. Salomon Maurits Moerel is samen met zijn vrouw op 12 augustus 1944 in Tilburg gearresteerd. In de ochtend van 13 augustus zijn ze eerst naar Vught overgebracht en op 24 augustus naar Westerbork (barak 67). Op 3 september 1944 zijn Salomon moerel en zijn vrouw Auschwitz gedeporteerd waar ze op 6 september 1944 zijn vermoord. Salomon Moerel werd 66 jaar. De zoons Max en Henri waren op diverse plekken elders in Tilburg ondergedoken en overleefden de oorlog. | ||
| + | ==Gebeurtenis== | ||
| + | * [[Deportatie en vernietiging Joodse volksdeel Tilburg.]] | ||
| + | [[Bestand:Salomon_Moerel.jpg|400px|thumb|right|Holocaust Namenmonument, Amsterdam (Foto Rinus Versluis)]] | ||
| + | ==Struikelstenen== | ||
| + | [[Bestand:Struikelstenen familie Moerel. Bron Joods Monument.jpg|thumb|right|Struikelstenen ter herinnering aan de familie Moerel. Bron: Joods Monument]] | ||
| + | Op 24 november 2013 zijn er voor het huis Tuinstraat 85 struikelstenen geplaatst voor Salomon Moerel, Clara Moerel-Visser en Caroline Moerel. | ||
| − | + | ==Geheugen van Tilburg== | |
| + | * [http://www.geheugenvantilburg.nl/verhalen/lees/14454/strijd-om-de-auto-van-dokter-moerel Strijd om de auto van dokter Moerel] | ||
| − | == | + | ==Bronnen== |
| − | + | Regionaal Archief Tilburg | |
| + | * [https://www.regionaalarchieftilburg.nl/zoek-in-archieven/?/file/756588e932df354d8fd573cfa569fb0c Archief 565, ''Collectie documentatie Tilburg 1940-1945''], invnr. 269. | ||
| + | * [https://www.regionaalarchieftilburg.nl/zoek-in-archieven/?/details/NL-TbRAT-16/keywords/16/withscans/0/start/0/limit/10/flimit/5 Archief 16, ''Overlijdensregister 1951''], akte 240. | ||
| − | == | + | ==Literatuur== |
| − | + | * Ad de Beer en Gerrit Kobes, ''Het leven gebroken. De geschiedenissen van de Tilburgers die als gevolg van de strijd tegen Duitsland en de bezetting van Nederland om het leven kwamen'', Tilburgse Bronnenreeks 4 (Tilburg 2002). | |
| + | * Eijck, Jan A. M. van, [https://www.historietilburg.nl/wp-content/uploads/Jaargang-31-2013-nummer-3.pdf 'Salomon Moerel, huisarts in de Tuinstraat 1907-1944. Een Joodse huisarts die in september 1944 alsnog slachtoffer werd van de Holocaust'], in: ''Tilburg. Tijdschrift voor geschiedenis, monumenten en cultuur'', jaargang 31, december 2013, nr. 3. | ||
| + | * J. Bader, ''Kroniek van 'n Vervolging, Joden in Tilburg, Waalwijk en omstreken'' (Soesterberg 2018). | ||
| − | == | + | ==Externe links== |
| − | [[ | + | * [https://www.joodsmonument.nl/nl/page/122523/salomon-maurits-moerel Joods Monument] |
| + | * [https://collections.arolsen-archives.org/archive/130342787/?p=1&s=salomon%20Moerel&doc_id=130342787 Arolsen Archives] | ||
| + | * [https://www.oorlogsbronnen.nl/tijdlijn/Salomon-Maurits-Moerel/01/40893 Salomon Maurits Moerel op Oorlogsbronnen.nl] | ||
| + | * [https://www.nationaalarchief.nl/onderzoeken/archief/2.19.255.01/invnr/104721A/file/NL-HaNA_2.19.255.01_104721A_0001 Persoonsdossier Oorlogsgravenstichting] | ||
| − | == | + | ==Noten== |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| + | [[Categorie:Oorlogsslachtoffers_Tilburg]] | ||
[[Categorie:Omgebrachte_Joodse_Tilburgers]] | [[Categorie:Omgebrachte_Joodse_Tilburgers]] | ||
| − | |||
Huidige versie van 18 okt 2023 om 13:07
| Salomon Maurits Moerel | ||
| ||
| Volledige namen | Salomon Maurits Moerel | |
| Geboortedatum | 24-11-1877 | |
| Geboorteplaats | Breda | |
| Adres | Tuinstraat 85 | |
| Woonplaats | Tilburg | |
| Burgerlijke staat | Gehuwd | |
| Naam echtgeno(o)t(e) | Clara Visser | |
| Beroep | Arts | |
| Overlijdensdatum | 06-09-1944 | |
| Plaats van overlijden | Auschwitz (PL) | |
| Bijzonderheden | . | |
Geef de oorlog een gezicht!
Kun jij ons helpen met het schrijven van het levensverhaal van deze persoon?
Hoewel het meer dan 75 jaar geleden is dat er een einde kwam aan de Tweede Wereldoorlog blijft het belangrijk de slachtoffers te herdenken. We willen door hun verhaal te vertellen de slachtoffers eren en de herinnering levend houden
Alle Tilburgse oorlogsslachtoffers zijn opgenomen in de Wiki Midden-Brabant en we streven er naar van ieder een levensbeschrijving en foto op te nemen.
Helaas hebben we van sommigen maar beperkte of soms helemaal geen informatie. We hebben jouw hulp nodig deze levensverhalen vast te leggen door ontbrekende informatie aan te vullen met verhalen of foto’s. We ontvangen je reactie graag via info@regionaalarchieftilburg.nl o.v.v. Wiki Oorlogsslachtoffers.
| Verzoek van dokter Moerel | ||
| ||
| Brief van Salomon Maurits Moerel aan rijkscommissaris |
| Antwoord op verzoek | ||
| ||
| Antwoord van Rijkscommissaris |
| Brief Max Moerel | ||
| ||
| Brief van de zoon van Salomon Maurits Moerel |
Moerel, Salomon Maurits (geb. Breda 24-11-1877, gest. Auschwitz (PL) 06-09-1944), zoon van Maurits Salemon Moerel (1850–1936) en Sientje Reens (1844–1910). Gehuwd met Adele Wolff (1886–1939) en Clara Visser (1888–1944). Uit zijn eerste huwelijk had hij drie kinderen. Moerel werd op 6-9-1944 vermoord in Auschwitz.
Inhoud
Achtergrond
Salomon Maurits Moerel werd op 24 november 1877 in Breda geboren als zoon van Maurits Salemon Moerel en Sientje Reens. Hij studeerde geneeskunde aan de Rijsuniversiteit Utrecht, waar hij op 20 mei 1907 zijn artsexamen aflegde. Hij woonde en praktiseerde vanaf 1907 als huisarts in de Tuinstraat 85 in Tilburg. Op 19 mei 1908 trouwde Moerel in Den Bosch met Adèle Dina Wolff (Elburg 27-08-1886, Tilburg 19-10-1939). Uit dit huwelijk werden drie kinderen geboren: Caroline, Max (1914–1979) en Henri (1920–2012). Adèle overleed op 19 oktober 1939. Moerel hertrouwde op 29-08-1942 in Tilburg met zijn huishoudster Clara Visser.[1]
Deportatie
Als arts moest Salomon Moerel ingevolge de bepalingen van de bezetter zijn praktijk per 1 mei 1941 voor ‘arische’ patiënten neerleggen. In de oorlogsjaren was hij penningmeester van de Nederlands-Israëlitische Gemeente Tilburg en lid van de medische- en schooldienst van de Joodse Raad, waardoor zijn gezin over een ‘Sperre’ beschikte (voorlopige vrijstelling van deportatie). Toen op 9 april 1943 op bevel van hogerhand de laatste Tilburgse Joden naar Westerbork en Vught gedeporteerd werden, dook hij samen met zijn vrouw Clara Visser onder. In de periode 19 april 1944 tot 12 augustus 1944 waren Moerel en zijn vrouw ondergedoken bij Van Vugt, Celebesstraat 24. Mevrouw Van Vugt kreeg via de GGD zogenaamd een extra dieet voorgeschreven om op deze wijze meer bonnen te verkrijgen voor de onderduikers. Deze Van Vugt had contacten met illegaal werker Jef van Bebber. Bij een inval op het onderduikadres van Van Bebber zijn gegevens gevonden over het onderduikadres van het echtpaar Moerel. Salomon Maurits Moerel is samen met zijn vrouw op 12 augustus 1944 in Tilburg gearresteerd. In de ochtend van 13 augustus zijn ze eerst naar Vught overgebracht en op 24 augustus naar Westerbork (barak 67). Op 3 september 1944 zijn Salomon moerel en zijn vrouw Auschwitz gedeporteerd waar ze op 6 september 1944 zijn vermoord. Salomon Moerel werd 66 jaar. De zoons Max en Henri waren op diverse plekken elders in Tilburg ondergedoken en overleefden de oorlog.
Gebeurtenis
Struikelstenen
Op 24 november 2013 zijn er voor het huis Tuinstraat 85 struikelstenen geplaatst voor Salomon Moerel, Clara Moerel-Visser en Caroline Moerel.
Geheugen van Tilburg
Bronnen
Regionaal Archief Tilburg
- Archief 565, Collectie documentatie Tilburg 1940-1945, invnr. 269.
- Archief 16, Overlijdensregister 1951, akte 240.
Literatuur
- Ad de Beer en Gerrit Kobes, Het leven gebroken. De geschiedenissen van de Tilburgers die als gevolg van de strijd tegen Duitsland en de bezetting van Nederland om het leven kwamen, Tilburgse Bronnenreeks 4 (Tilburg 2002).
- Eijck, Jan A. M. van, 'Salomon Moerel, huisarts in de Tuinstraat 1907-1944. Een Joodse huisarts die in september 1944 alsnog slachtoffer werd van de Holocaust', in: Tilburg. Tijdschrift voor geschiedenis, monumenten en cultuur, jaargang 31, december 2013, nr. 3.
- J. Bader, Kroniek van 'n Vervolging, Joden in Tilburg, Waalwijk en omstreken (Soesterberg 2018).
Externe links
- Joods Monument
- Arolsen Archives
- Salomon Maurits Moerel op Oorlogsbronnen.nl
- Persoonsdossier Oorlogsgravenstichting
Noten
- ↑ Op 1 september 1942 werd in het woonhuis van Moerel de ‘choepa’ (Joodse huwelijksplechtigheid) verricht door Jakob de Wilde. Waarschijnlijk speelde bij het sluiten van het huwelijk de overweging om niet ieder afzonderlijk een uiterst ongewisse toekomst tegemoet te gaan.