BeKa: verschil tussen versies
(→Uitbreidingen) |
|||
| Regel 35: | Regel 35: | ||
==Uitbreidingen== | ==Uitbreidingen== | ||
| − | Na het overlijden van De Kanter in 1872 ging de looierij en vellenbloterij over op zijn weduwe, Hendrika Wilhelmina van Zantbeek (1831-1879). In 1895 verkocht haar zoon, Alphonsus Josephus Maria de Kanter (1866-1924) de vellenbloterij aan de broers Ferdinand Adolf Leonard en Pieter Johannes (1856- ) Van den Bergh. De familie Van den Bergh was vanaf 1895 eigenaar van het hele complex. In de loop der jaren werd het oppervlak van de fabriek verschillende keren vergroot en was het qua omvang een van de grootste textielfabrieken in Tilburg. In 1901 werd er een weverij (met sheddaken) gebouwd achter tegen het carrévormige deel aan de Jan Aartestraat en een stoommachine van 100 pk. <ref>Momenteel is deze ruimte, de vroegere weverij, in gebruik als studiezaal van Regionaal Archief Tilburg.</ref> De daaropvolgende jaren werd het complex uitgebreid met een spinnerij en weverij (1902), een machinale weverij (1903), een machinekamer met ketelhuis voor een stoommachine van 1000 pk en 2 stoomketels en een schoorsteen. | + | Na het overlijden van De Kanter in 1872 ging de looierij en vellenbloterij over op zijn weduwe, Hendrika Wilhelmina van Zantbeek (1831-1879). In 1895 verkocht haar zoon, Alphonsus Josephus Maria de Kanter (1866-1924) de vellenbloterij aan de broers Ferdinand Adolf Leonard en Pieter Johannes (1856- ) Van den Bergh. De familie Van den Bergh was vanaf 1895 eigenaar van het hele complex. |
| + | |||
| + | In de loop der jaren werd het oppervlak van de fabriek verschillende keren vergroot en was het qua omvang een van de grootste textielfabrieken in Tilburg. In 1901 werd er een weverij (met sheddaken) gebouwd achter tegen het carrévormige deel aan de Jan Aartestraat en een stoommachine van 100 pk. <ref>Momenteel is deze ruimte, de vroegere weverij, in gebruik als studiezaal van Regionaal Archief Tilburg.</ref> De daaropvolgende jaren werd het complex uitgebreid met een spinnerij en weverij (1902), een machinale weverij (1903), een machinekamer met ketelhuis voor een stoommachine van 1000 pk en 2 stoomketels en een schoorsteen. | ||
In 1921 werd de firma omgezet in een naamloze vennootschap, de N.V. Wollenstoffenfabriek [[BeKa|BeKa]]. In 1968 sloot BeKa de deuren. Er werkten toen nog 278 personen. | In 1921 werd de firma omgezet in een naamloze vennootschap, de N.V. Wollenstoffenfabriek [[BeKa|BeKa]]. In 1968 sloot BeKa de deuren. Er werkten toen nog 278 personen. | ||
Versie van 22 aug 2023 om 10:56
| Van den Bergh-Krabbendam (BeKa) | ||
 | ||
| Type bedrijf | wollenstoffenfabriek | |
| Datum oprichting | 1854 | |
| Datum opheffing | 1968 | |
| Eigenaars / oprichters | Pieter Johannes van den Bergh (1811-1894) | |
In bewerking
De uit Berkel-Enschot afkomstige Pieter Johannes van den Bergh (1811-1894) was in eerste instantie lakenvolder op de windvolmolen aan het Galgeven. In 1836 kreeg de volmolen stoomkracht, vervolgens ging Van den Bergh spinnen en weven. In 1854 kreeg het bedrijf de naam Van den Bergh-Krabbendam, later afgekort tot BeKa. In 1835 was Van den Bergh getrouwd met de uit Schoonhoven afkomstige Rijka Krabbendam (1812-1903); haar naam werd aan de bedrijfsnaam toegevoegd.[1]
Inhoud
Van den Bergh-Krabbendam
In 1859 kocht Van den Bergh het westelijke deel van de voormalige Lancierskazerne aan de Oisterwijksebaan (de tegenwoordige Sint Josephstraat) in Tilburg, waar hij zijn lakenvollerij en wollenstoffenfabriek Van den Bergh-Krabbendam vestigde. Norbertus Nicolaas de Kanter (1813-1872) kocht het oostelijke deel van het complex in december 1859. Hij vestigde daar zijn leerlooierij en vellenbloterij. Met de koop van het kazernecomplex werd het bedrijf Van den Bergh-Krabbendam groot opgezet: de kazerne werd verbouwd en ingericht met machinale weefgetouwen en spinmachines, op de binnenplaats kwam een ketelhuis met schoorsteen. In 1872 ging Pieter van den Bergh een vennootschap aan met zijn zoons Louis Etienne (1844-1915) en Ferdinand Adolf Leonard (1848-1932) onder de naam firma Van den Bergh-Krabbendam. [2]
Uitbreidingen
Na het overlijden van De Kanter in 1872 ging de looierij en vellenbloterij over op zijn weduwe, Hendrika Wilhelmina van Zantbeek (1831-1879). In 1895 verkocht haar zoon, Alphonsus Josephus Maria de Kanter (1866-1924) de vellenbloterij aan de broers Ferdinand Adolf Leonard en Pieter Johannes (1856- ) Van den Bergh. De familie Van den Bergh was vanaf 1895 eigenaar van het hele complex.
In de loop der jaren werd het oppervlak van de fabriek verschillende keren vergroot en was het qua omvang een van de grootste textielfabrieken in Tilburg. In 1901 werd er een weverij (met sheddaken) gebouwd achter tegen het carrévormige deel aan de Jan Aartestraat en een stoommachine van 100 pk. [3] De daaropvolgende jaren werd het complex uitgebreid met een spinnerij en weverij (1902), een machinale weverij (1903), een machinekamer met ketelhuis voor een stoommachine van 1000 pk en 2 stoomketels en een schoorsteen.
In 1921 werd de firma omgezet in een naamloze vennootschap, de N.V. Wollenstoffenfabriek BeKa. In 1968 sloot BeKa de deuren. Er werkten toen nog 278 personen.
De bedrijfspanden die bij de kazerne waren bijgebouwd werden gesloopt. Alleen de schoorsteen uit 1904 bleef overeind. Deze markeerde vroeger een monumentaal ketelhuis. In de oorspronkelijke en later gerestaureerde gebouwen kwamen kantoorruimtes en in 1988 onder meer het gemeentearchief Tilburg (vanaf 2007 Regionaal Archief Tilburg). Op delen van het voormalige fabrieksterrein werden woningen en appartementen gerealiseerd. Uit BeKa ontstonden L.E. van den Bergh en AaBe.
Twee eeuwen Tilburgse textielfabrieken
Beka, v/h Van de Bergh-Krabbendam
Tilburg op de Kaart
Bronnen
Regionaal Archief Tilburg,
- Archief 145, Wollenstoffenfabriek Van den Bergh & Krabbendam (BeKa) te Tilburg, 1844-1972
- Archief 327, Wolfabrikant Frits F.B. van de Bergh (1877-1951) te Tilburg, 1940-1946
- Archief 1083, Hinderwetvergunningen Tilburg 1975-1937)
- Archief 399, collectie documentatie Tilburg, invnr. 856, Briefhoofd Van den Bergh Krabbendam. 75-Jarig bestaan wollenstoffenfabriek BeKa. Gouden jubileum Jos Verhoof. Textielbedrijf dicht; commentaren op sluiting van BeKa wijzen beschuldigend naar regering. Spoedig meer ontslagen in textiel. Halve ton voor herstel BeKa-schoorsteen. 1890-1968
Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC)
- Archief 404a, kamer van Koophandel voor Tilburg en omstreken, invnr. 1089, Wollenstoffenfabriek Beka B.V.
Literatuur
- Loon, A.J.A. van, Peeters, Ronald, Steijns G.J.W., Het gemeentearchief van Tilburg (Tilburg 1988)
- Yvonne Welings, 'Een tragische broedertwist in de Tilburgse textielindustrie', in: Erfgoed Magazine Tilburg, jaargang 39, 2021, nr. 3
Geheugen van Tilburg
Externe link
BeKa op TilburgopdeKaart.nl
Noten
- ↑ Uit dit huwelijk werden negen kinderen geboren, vier meisjes en vijf jongens. De oudste twee jongens, Frederik (1835-1863) en Bernardus (1840-1864), stierven vrij jong.
- ↑ Louis Etienne was de latere firmant L.E. van den Bergh flanelfabrieken. Bron: Loon, A.J.A. van, Peeters, Ronald, Steijns G.J.W., Het gemeentearchief van Tilburg (Tilburg 1988)
- ↑ Momenteel is deze ruimte, de vroegere weverij, in gebruik als studiezaal van Regionaal Archief Tilburg.