AaBe
Deze fabriek is onderzocht door onderzocht door Brands, Joop en ingevoerd door Evers Zuidweg, Hennie
| N.V.Wollenflanel-Wollenstoffen-en Wollendekenfabrieken AaBe (noot 1) | ||
| ||
| Directie met personen die langer dan 25 jaar bij AaBe werkzaam waren | ||
| Type bedrijf | Wollenstoffen en wollendekens | |
| Vestigingsadres | Koningshoeven 57(noot 2) | |
| Datum oprichting | 24-03-1930(noot 3) | |
| Datum opheffing | 01-08-1996(noot 4) | |
| Eigenaars / oprichters | Ferdinand Adolf Leonard jr. van den Bergh | |
| Opvolging | Zie fabrieksinhoud | |
| Reikwijdte van het bedrijf | Nationaal-internationaal | |
Inhoud
Algemene omschrijving
Het fabrieksgebouw bestaat uit laagbouw, met sheddaken en uitstekende verbindingen tussen de verschillende afdelingen. Het geheel is onderkelderd voor magazijn en opslag. De kelder fungeerde tijdens de Tweede Wereldoorlog als schuilplaats voor de lokale bevolking. Met de nieuwbouw brengt F.A.L van den Bergh ook zijn wereldberoemde rendierlogo uit. (fotonr. 651366, collectie Regionaal Archief Tilburg)
De wollendekenfabriek AaBe heeft een volledige verticale bedrijfskolom van duvelhok tot de finishingafdeling, een eigen laboratorium, met een eigen in- en verkoopafdeling en met behulp van een eigen afdeling public relation. De reikwijdte van het bedrijf is internationaal. De wollen AaBe-dekens zijn tot in alle uithoeken van de wereld bekend.
De eigenschappen van de wollen dekens, bescherming tegen kou en vochtopnemend vermogen, zijn verkregen door een uitgekiend proces van spinnen, weven, ruwen en de eindafwerking. Juist het ruwen met natuurdistels legt de basis van de ‘luchtige’ wollendekens.
De producten zijn o.a. wollen dekens, plaids, duffels, shawls, dames-,-heren- en kinderkleding, uniformstoffen voor de rijksdiensten en later woningtextiel en tapijten.
Op 14-06-1961 werd het 150-jarig jubileum gevierd. Het bedrijf verkreeg het predicaat koninklijk. President-directeur Gijs G.L. van den Bergh schonk de gemeente Tilburg het beeldhouwwerk “De Muziek”; dat nu voor de stadsschouwburg staat. Namens de 1200 personeelsleden is aan de directie van het bedrijf de symbolische figuur het “Draaiwiel” geschonken.
AaBe stond bekend als een sociaal bedrijf met sportvelden, hobbyschool, kantine, ondernemingsraad, winstdeling en spaarregeling en een professionele sociale afdeling, inclusief een medische hoek.
Midden jaren 60 kwam de hele textiel, en dus ook AaBe, in moeilijkheden. De wollendekenfabriek vraagt werktijdverkorting aan en moet noodgedwongen samenwerken met de tapijtsector. Later gaat het een samenwerkingsverband aan binnen het conglomeraat Sigmacon B.V. Medio 1969 worden er 220 van 550 personeelsleden ontslagen en wordt J.O. Feenstra de nieuwe president-directeur
Er ontstaat een enorme sanering binnen de textiel in Tilburg (en elders in Nederland):
- 1961: 55 bedrijven met 10600 personeel en een productie van 39,8 mln,
- 1973: 15 bedrijven met 2800 personeel en een productie van 23,7 mln
- Na het faillissement op 01-08-1996 van AaBe Holland B.V. houdt de oorspronkelijke wollendekenfabriek AaBe, na 180 jaar, op te bestaan.(noot 15 en 16)
- Na 1996 wordt een nieuw bedrijf, AaBe Textiles, opgericht met een faillissement medio 2008.
- Thans loopt er een verkoopkantoor, AaBe Textiles Trading, dat de licentie heeft om de naam AaBe dekens en het beroemde rendierlogo te mogen gebruiken.
Tilburgs Lexicon
De wollenstoffenfabriek AaBe werd in 1929 opgericht door Adolf van den Bergh, directeur van BeKa, na een overname van v/h Gebr. van Spaendonck. De bedrijfsnaam ontstond uit de samenvoeging van de initialen van Adolf van den Bergh. Hij liet in 1929 aan de Hoevenseweg een fabriek bouwen, die in de loop der tijd tussen de Fatimastraat en de Ringbaan-Zuid werd uitgebreid.
In 1961, het jaar dat er bij AaBe ruim 1200 mensen werkten, ontstond de laatste uitbreiding met een kantoorgebouw aan de Hoevenseweg. In dat jaar ontving het bedrijf het predicaat Koninklijk.
De bekendste AaBe-producten waren wollen dekens met het vignet voorzien van een Laplandtafereel. In de jaren zestig legde de fabriek zich ook toe op de productie van kleding-, gordijn- en meubelstoffen. Door de komst van donzen dekbedden daalde de verkoop van dekens drastisch halverwege de jaren zestig.
In 1970 verliet de laatste telg uit de textielfamilie, Gijs van den Bergh, het bedrijf. In de jaren zeventig ging AaBe samenwerken in de onderneming Sigmacon, maar die ging in 1981 failliet. AaBe ging zelfstandig verder, maar in 1996 volgde het faillissement met ontslag voor de laatste 135 werknemers. Er kwam een doorstart van AaBe Textiles, dat zich op industrieterrein Kraaiven specialiseerde in brandwerende interieurstoffen voor vliegtuigen.
In 2008 werd AaBe Textiles failliet verklaard, waardoor 38 mensen hun baan verloren. Het grootste deel van het oude fabriekscomplex, inclusief de beeldbepalende schoorsteen, werd in 1999 aangemerkt als rijksmonument. De gebouwen wachten nog altijd op een herbestemming. AaBe maakte vroeger op een bijzondere manier reclame. Op de Heuvel was een etalage ingericht met een levensgroot diorama van het Laplandtafereel.
Herkomst en achtergrond van de oprichter en zijn opvolgers
In de periode 1879-1956: Ferdinand Adolf Leonard jr. van den Bergh (noot 5 en 6).
De naam AaBe is samengesteld uit zijn naam: Aa(dolf) van den Be(rgh)
Het jaar 1811 wordt door AaBe als het jaar van ontstaan beschouwd, als eerbetoon aan de oervader Frederik van den Berg(h)*1785-1847. Frederik is de oprichter van de windvolmolen aan het Galgenven.(uit: Bouwrevue pagina 67 1955). Feitelijk is dus het jaar van ontstaan van AaBe in 1811 onjuist. (noot 3)
De broers F.A.L. en L.E. van den Bergh werkten eerder samen in de oprichting en de ontwikkeling van BeKa. Broer F.A.L. van den Bergh treedt uit en wordt dus oprichter van AaBe.
Opvolger/achtergrond: In de periode 1956-1969: Gijsbert (Gijs) Leonard van den Bergh. Hij is de zoon van F.A.L. van den Bergh en is al sinds 1935 werkzaam in het bedrijf (noot 7 en 8).
Volgende opvolger/achtergrond: In de periode 1969-1979 wordt J.O. Feenstra de nieuwe president-directeur en hij is afkomstig van Koninklijke Nederlandse Textiel Unie. De oprichting van een nieuwe maatschappij: Beheermaatschappij AaBe N.V. (noot 9 en 10).
Volgende opvolger/achtergrond: In de periode 1979-1982 is de nieuwe directeur Th. van der Linden van Sigmacom B.V. De achtergrond vormt de Nederlandse Herstructurerings Maatschappij(NEHEM) Dit NEHEM richt Wolcom op en onder Wolcom valt Sigmacom B.V.
Sigmacon B.V. is een conglomeraat van wollenstoffenfabrieken rondom AaBe (noot 11).
Medio 1975 verkoopt Gijsbert L. van den Bergh zijn bedrijf AaBe aan de NEHEM (noot 12 en 13).
Volgende opvolger/achtergrond: In de periode 1982-1996 begint directeur Th van der Linden met een gedeeltelijke herstart van AaBe (200 personeelsleden) onder de handelsnaam AaBe Holland B.V. (noot 14)
Opmerking: Zie ook onder het thema herkomst (vreemd) kapitaal
.
Na het faillissement op 01-08-1996 van AaBe Holland B.V. houdt de oorspronkelijke wollendekenfabriek AaBe, na 180 jaar, op te bestaan (noot 15 en 16).
Herkomst (vreemd) kapitaal en investeringen (&Co.):
Op 24-03-1930 is het maatschappelijk kapitaal ƒ 1.500.000,- waarvan geplaatst/gestort ƒ300.000,- (noot 17).
Op 07-10-1935 is geplaatst/gestort ƒ 1.500.000,00 (noot 18).
Op 01-01-1942 waarde bedrijf ƒ 3.530.338,28 (noot 19).
Medio 1974 is het maatschappelijk kapitaal ƒ 5.000.000,- waarvan geplaatst/gestort ƒ 1.000.000,- = Sigmacon B.V. (noot 20).
Medio 1982 is de herstart van AaBe Holland B.V. Dit is mogelijk dankzij de geldinjecties van een combinatiegroep Chinezen, AMRO bank en de Paters Capucijnen Tilburg. De paters Capucijnen Tilburg willen specifiek de locale economie/bedrijven helpen (noot 21).
Innovatieve aspecten, primeurs, expertise, vernieuwingen, specialisaties:
- Toepassen van het Fiberwovenprocedé door AaBe(noot 23).
- Toepassen van nonwoven dekens uit acryl door AaBe(noot 24).
- AaBe verkrijgt wereldfaam met de productie van brandwerend textiel (noot 25).
Gezinskaarten
- Berg(h), Frederik(s) (Hendrik)
- Berg(h), Pieter(Petrus) Johannes
- Berg(h), Ferdinand Adolf Leonard
- Berg(h), Ferdinand Adolf Leonard (Adolf)
- Berg(h), Gijsbert Leonard
Opmerkingen
Van een familiebedrijf naar een samenwerkingsverband.
Na 1945 zijn sommige akten niet openbaar.
Bronnen
- Noot 1 BHIC, Toegang 404a Handelsregister van de Kamer van Koophandel en fabrieken Tilburg e.o. dossier 65 jaarletter 742 KvK 07-10-1935
de korte omschrijving 404a d65 jl742 KvK 07-10-1935
- Noot 2 BHIC, 404a d65 jl421 KvK 07-05-1934
- Noot 3 BHIC, 404a d65 jl166/167 KvK 24-03-1930
- Noot 4 akte ? curator Mr.G Mannaerts=faillissement 01-08-1996 AaBe Holland B.V. Tilburg
- Noot 5 BHIC, 404a d65 jl166/167 KvK 24-03-1930
- Noot 6 150 jaar Van den Bergh-AaBe Tilburg, 1811-1961. Den Haag : Congresbureau "Holland Organizing Centre", 1961, p. 323
- Noot 7 BHIC, 404a d65 jl743 KvK 07-10-1935=benoeming tot directeur
- Noot 8 akte? Aanstelling als president-directeur medio 1956
- Noot 9 Nieuwsblad van het Zuiden 27-12-1969
- Noot 10 akte ? Oprichting Beheermaatschappij medio dec 1969
- Noot 11 Texpress 19-01-1974
- Noot 12 Brabants Dagblad 03-08-1996
- Noot 13 akte van verkoop medio 1975?
- Noot 14 Nieuwsblad van het Zuiden 05-08-1982
- Noot 15 Brabants Dagblad 03-08-1996
- Noot 16 akte? curator Mr.G Mannaerts=faillissement 01-08-1996 AaBe Holland B.V. Tilburg
- Noot 17 BHIC, 404a d65 jl166/167 KvK 24-03-1930
- Noot 18 404a d65 jl742 KvK 07-10-1935
- Noot 19 404a d65 jl53 KvK 15-01-1942
- Noot 20 Texpress 19-01-1974
- Noot 21 Brabants Dagblad 03-08-1996
- Noot 22 150 jaar Van den Bergh-AaBe Tilburg, 1811-1961. Den Haag : Congresbureau "Holland Organizing Centre", 1961.
- Noot 23 Nieuwsblad van het Zuiden 10-11-1964
- Noot 24 Texpress 22-07-1967
- Noot 25 Tilburg Vrij Uit 27-05-1987
- Noot 'Doek valt definitief voor dekenfabrikant AaBe.' Trouw 2 augustus 1996. http://www.trouw.nl/tr/nl/5009/Archief/article/detail/2590479/1996/08/02/Doek-valt-definitief-voor-dekenfabrikant-AaBe.dhtml
Tilburg op de Kaart
Het Geheugen van Tilburg
- Verhalen over AeBe
- Verhalen over Textielindustrie
Zie ook
Externe link
AaBe op TilburgopdeKaart.nl