Maren, D.P. van

	Maren, D.P. van
	Fabriek van D.P. van Maren
Type bedrijf	Loonspoelerij en -twernerij
Vestigingsadres	Groeseindstraat 33
Datum oprichting	1936 (op 15-4-1961 wordt het 25-jarig jubileum gevierd) [17]
Datum opheffing	In Tilburg 1-6-2003 [5]
Eigenaars / oprichters	Evalina Anna Schipper (weduwe van Dirk Pieter van Maren) Dirk van Maren, zoon Herman Adriaan van Maren, zoon [13]
Opvolging	P. van Maren en Dirk Pieter van Maren jr
Herkomst eigenaars / oprichters	Dirk van Maren (1816-1900), is afkomstig uit Eenrum in Groningen en woonde o.a. in Den Bosch en Breda alvorens hij naar Tilburg verhuisde.
Innovatieve aspecten	draadveredelingsbedrijf
Reikwijdte van het bedrijf	Internationaal, de laatste jaren zelfs voor 80% exportgericht, voor binnen en buiten Europa.

Deze fabriek is onderzocht door Meer, Peter van. Ingevoerd door Vorst, Willem van de

Algemene omschrijving

Een stukje voorgeschiedenis van het bedrijf als toeleverancier voor de fabrieken mag hier niet ontbreken:

Dirk van Maren, wonend in de Nieuwlandstraat, stond al in 1865 vermeld als agent van brand- en levensverzekeringen èn als commissionair in wol. Bovendien ging hij in 1891 thee verkopen uit het toenmalige Oost-Indië. Ondertussen werd in 1896 in Tilburg de drijfriemenfabriek van de erven J.A.D. van Spaendonck overgedragen aan de firma Gebrs. Naeff in Lochem, waarvan zijn zoon Dirk Pieter agent werd [1],[7],[19]. Zoon Dirk Pieter (1866-1922) zette de drijfriemenfabriek op. Diens zoon Dirk (1902-1974) zette met zijn moeder en broer Herman (1905-2003) de zaak voort als loonspoelerij- en twernerij.

Volgens een krantenadvertentie in de Gooi- en Eemlander van 1898 worden de drijf- en slagriemen van D.P. van Maren in Hilversum verkocht door J. Schipper. Zijdelings zij opgemerkt dat J. Schipper hoogstwaarschijnlijk familie is van de vrouw van Dirk Pieter, Evalina Schipper, die in De Bilt werd geboren. Hij moet dus ergens in Tilburg voor zichzelf zijn begonnen. Mogelijk is dat in de Poststraat M 1133. En vervolgens werd er verhuisd naar de Oude Donkerstraat (nu Dunantstraat), getuige de advertentie in de kant [2],[6],[8].

De zaken gingen zo voorspoedig dat hij in 1904 een nieuwe fabriek kon bouwen. Ongeveer op de plaats van waar vroeger de parkeerplaats van de RABO-bank was. Toen hij in 1912 2 herenhuizen liet bouwen aan de Sint Josephstraat 110/112 nam hij zijn fabriek mee. Die werd afgebroken en 100 meter verderop op het stuk grond achter zijn net gebouwde huizen, grenzend aan de Beekse Dijk, nu Lanciersstraat 42, nieuw opgebouwd [20].

Tot aan zijn overlijden in 1922 exporteerde Dirk Pieter van Maren zelfs, maar het bedrijf bleef ook nog altijd bekend als 'agentuurhandel in wol'. Zijn weduwe gaf daarna tot 1942 leiding aan de zaak [3],[9].

St. Josephstraat 110/112

De textielfabriek:

In 1938 werd de fabriek overgedaan aan de Tilburgse Drijfriemenfabriek in de Korte Schijfstraat. De behoefte aan drijfriemen voor de overbrenging van de aandrijving van stoommachine naar de apparaten liep sterk terug door de opkomst van de elektromotoren. De vrijkomende ruimte werd benut voor het inrichten van een loontwernerij, waar in opdracht van Tilburgse textielfabrikanten werd getwijnd, gespoeld en gehaspeld [10],[11].

Begin 1940 werd verhuisd naar het gebouwencomplex aan de Groeseindstraat 33, waar de ruimte voor de helft werd gebruikt door Tiltwern. In de loop der jaren zijn in dit gebouwencomplex allerlei Tilburgse textielbedrijven gehuisvest [12].

In 1942 trad Evalina Schipper terug en haar zoons Dirk en Herman traden als vennoten in haar voetsporen. Naar het schijnt heeft Herman voor die tijd enkele jaren een eigen twernerij gehad aan de Heikantsche Baan 245E maar daarover is niets terug te vinden. Dat was ook gelijk zijn woonadres, waar hij sinds augustus 1941 tot in 1943 woonde [13],[14].

In 1940 wordt een samenwerkingsverband aangegaan met AKU, het later AKZO. Men start met het twijnen van kunstzijde (celvezel) en de vraag naar het twijnen van synthetische garens groeit sneller dan die naar bekende textiele vezels. Vanaf 1953 worden ook nylon garens getwijnd. In 1958 verlaat Tiltwern het pand en D.P. van Maren neemt, na een grondige opknapbeurt, het hele gebouw in gebruik. In de jaren 60 is het maximum aantal medewerkers in dienst: 100 personen. In de loop der jaren worden zowel spoelerij, twijnerij en magazijn vergroot [20].

Totdat in 1972 de helft van het aantal werknemers wordt ontslagen en in 1975 nog eens de helft van het restant. Begin tachtiger jaren wordt de gegroeide afhankelijkheid van AKZO afgebouwd en een bredere klantenkring opgebouwd [4].

Ondertussen wordt in 1979 de zaak omgezet in de besloten vennootschap D.P. van Maren B.V. In 1989 wordt zelfs zowel grond- als opslagruimte van de naastgelegen voormalige timmerfabriek van Broeders aangekocht [1].

1992 was het jaar van een grote stap, omdat de beschikbare ruimte in Tilburg begon te knellen. Toen werd in Tsjechië bij Brno een zusterbedrijf geopend, waar zo'n 40 mensen werkten. Die opende onder de naam Vamafil (Van Maren Draadindustrie) en groeide snel uit [18].

In 1999 wil Van Maren de vestiging van Acordis in Steenbergen kopen. De koordmaterialen die daar werden vervaardigd voor bijvoorbeeld banden hebben weinig toekomst en Van Maren kan de ruimte en de expertise goed gebruiken. Na enkele strubbelingen met de vakbonden wordt een deel van de Acordis-machines met een deel van het personeel gehandhaafd; uit de vestiging van Acordis in Obernburg komen nog meer machines en de bedrijfsruimte in Tilburg wordt in 2003 aan de woningcorporatie Wonen Midden-Brabant verkocht. In 2007 en 2008 worden die gesloopt [5],[15],[16],[18].

In 2005 volgt een tweede vestiging in Tsjechië, niet ver van de eerste, waar in 2007 alle activiteiten werden geconcentreerd op 12000 m2. In 2013 werd die nog verder uitgebreid.

Gezinskaart

Opmerkingen

In Alphen was een tijd lang de Beheer- en Beleggingsmaatschappij D.P. van Maren B.V. gehuisvest; directeur: Dirk Pieter van Maren. Junior zo u wilt. In Tilburg op industrieterrein Katsbogten was er een aantal jaren een kleine vestiging. Het pand maakt nu deel uit van de vervoerder Schenker Logistics. Volgens een bron op internet is D.P. van Maren een 'dochter' van de (financiële holding) Dijkstra Industrial Fibers BV uit Ouderkerk aan de Amstel. Hoe, wat en waarom is niet meer nagegaan.

innovatieve aspecten
D.P. van Maren was speciaal gericht op het in opdracht bewerken van hoogwaardige synthetische garens die door de klanten werden ingebracht. Dat garen werd volgens de wensen van de klant aangaande samenstelling en te leveren spoelgewicht getwijnd en vooral gebruikt in technische toepassingen, zoals kabels, netten, slangen, transportbanden enz. In moderne termen wordt zo'n bedrijf als draadveredelingsbedrijf beschouwd waar draden worden getwijnd, gesponnen, gespoeld, van een coating worden voorzien of elastisch worden gemaakt [20].

Bronnen

Adresboek van Tilburg 1865
Adresboek van Tilburg 1889
Adresboek van Tilburg 1922
Gorp, P.J.M. van, Ronald Peeters. Textielfabrieken op briefhoofden 1866-1956
Brabants Dagblad 12-2-2003
De Gooi- en Eemlander 17-9-1898
Nieuwe Tilburgse Courant 15-2-1891
Nieuwe Tilburgsche Courant 1-4-1900
Nieuwe Tilburgsche Courant 2-4-1908
Nieuwe Tilburgsche Courant 13-8-1938
Nieuwe Tilburgsche Courant 15-6-1939
Nieuwe Tilburgsche Courant 28-2-1940
Nieuwe Tilburgsche Courant 7-2-1942
Nieuwsblad van het Zuiden 8-8-1941
NRC 12-11-1999
NRC 29-3-2000
Texpress 8-4-1961
Texpress 20-11-1999
Tilburgsche Courant 29-3-1896
Cursusmateriaal van de Stichting tot Bevordering van de Beroepsopleiding in de Textielindustrie; onderdeel: Introduktie in het bedrijf

Navigatie

Hulpmiddelen