Heuvel (Tilburg)

De Heuvel is vanouds het ‘centrum’ van Tilburg. Vroeger vergaderde hier het dorpsbestuur (herbergen), en er werd rechtgesproken en gevonnist (schepenbank). Sinds mensenheugenis stond er een lindeboom. De Heuvel was strategisch gelegen op een kruispunt van wegen. Tot de Heuvel behoort ook het gedeelte dat nu in de volksmond Korte Heuvel heet. Een van de oudste panden aan het plein is de pastorie, waarvan de kern minstens tot de achttiende eeuw teruggaat. Vroeger was het een woonhuis, in 1795 was het een veldhospitaal van het Franse leger en in 1809 werd dit het eerste raadhuis van de stad. Later was het nog in gebruik als armenweeshuis, kantongerecht en postkantoor. Andere achttiende-eeuwse panden zijn De Looiersbeurs en het voormalige winkelwoonhuis met pakhuis op nummer 46-47. Het meest markante bouwwerk is de Heuvelse kerk. Het plein ontwikkelde zich in de negentiende eeuw tot uitgaansgebied, terwijl de Heuvelstraat de belangrijkste winkelstraat werd. De Heuvel onderging in de loop van de twintigste eeuw diverse reconstructies. Tussen 1991 en 1994 werd de Heuvel heringericht tot een eigentijds plein, dat werd afgesloten voor doorgaand autoverkeer. Er kwam een fietsenkelder, het plein kreeg pergola’s, en het Standbeeld koning Willem II kwam op een glazen sokkel te staan. Veel Tilburgers ervoeren deze herinrichting als ongezellig en kil. In 2006 schreef de gemeente een publieksprijsvraag uit. Aan de hand hiervan werden nieuwe ontwerpen gemaakt, die via internet beoordeeld konden worden. De keuze viel op het ontwerp van Edwin Santhagens uit Den Haag. De Heuvel wordt weer een ‘groen’ plein, waar ook ruimte blijft voor festivals en de kermis. In 2009 werd de herinrichting afgerond.