Vet, Maria Catharina de
| Toke de Vet | ||
| ||
| Toke de Vet | ||
| Volledige namen | Maria Catharina | |
| Geboortedatum | 15-05-1923 | |
| Geboorteplaats | Gilze | |
| Adres | Akkerstraat / toen A461 | |
| Woonplaats | Gilze | |
| Beroep | arbeidster schoenfabriek | |
| Overlijdensdatum | 25-10-1943 | |
| Plaats van overlijden | Gilze | |
| Bijzonderheden | Verdronken in een looikuip als gevolg van de verduistering | |
Kun je het levensverhaal van dit oorlogsslachtoffer aanvullen? Of heb je een foto gevonden die we kunnen digitaliseren? Op de hoofdpagina van portaal Gilze en Rijen zie je hoe te reageren. Wij nemen graag contact met je op!
Vet, Maria Catharina de (geboren Gilze, 15-05-1923 – gestorven Gilze, 25-10-1943), dochter van Cornelis Josephus de Vet (1889-1953) en Cornelia Cecilia Hofkens (1894-1971).
Inhoud
Achtergrond
To de Vet werd op 15 mei 1923 in Gilze geboren als dochter van Kiske de Vet en Keeke Hofkens. Vader was eerst schoenmaker en werd later tuinman en in de winter stoker. Moeder had de zorg voor het gezin en huishouden. Toke was de oudste dochter in het gezin. Na haar werden nog vier kinderen geboren. Dat waren Henk (1925), Dinus (1927), Roos (1933) en Naantje (1935). Het gezin verhuisde in de loop der jaren enkele keren. Toen Toke geboren werd in 1923, woonde de familie op A256 (Burgemeester van Poppelstraat), daarna gingen ze op enig moment naar A342 (Nieuwstraat) en in 1943, bij het overlijden van Toke woonden ze op A461 (Akkerstraat). In 1923 was vader nog schoenmaker van beroep. Toen Toke overleed was hij tuinman bij Aarts Schoenfabriek-Aristo. Later zou zijn tweede zoon Dinus hem daar opvolgen. Toke werkte als jonge vrouw ook bij Aristo als arbeidster in de schoenfabriek.
Gebeurtenis
De twintigjarige Toke is in de avond van 25 oktober 1943, op weg naar huis, verdronken in een looikuip aan de Raadhuisstraat in Gilze. Door de verduistering was het erg donker in het dorp en daardoor hadden inwoners grote oriëntatieproblemen. Twee jaar eerder waren ook al twee verdwaalde Duitsers in diezelfde looikuipen aan de Raadhuisstraat beland, maar zij werden gered.
Het verhaal van Toke, verteld door Kees de Vet
Kees de Vet is de zoon van Dinus, de jongere broer van Toke. Hij vertelde over het noodlottig ongeval het volgende:
Die avond kwam Toke van naailes af. Door de verduistering raakte ze de weg kwijt en is ze in een looiersput gevallen. Henk kwam om 23.00 uur thuis en zag dat zijn zus niet in bed lag. Opa en Henk zijn meteen gaan zoeken. Ze konden haar nergens vinden, totdat een van hen aan de looiersput dacht. Anderen waren daar toen ook al op uitgekomen. Eenmaal gevonden is er nog wel mond-op-mondbeademing toegepast, maar dat haalde niets meer uit.
Toke was pas twintig jaar oud. Een zorgzaam iemand, heb ik uit de verhalen in de familie altijd begrepen. Ze woonde nog thuis en had nog geen vriend. Ze was lid van de Katholieke Jeugd Vereniging. Leden daarvan moesten een belofte afleggen, dat ze voor hun twintigste geen verkering zouden hebben.
Na het overlijden van Toke is opa veranderd. Van een opgewekte man werd hij een wat norse, sombere man.
Twee dagen na het noodlottig ongeval stond in het Dagblad van Noord-Brabant onder de kop ‘In looikuip verdronken’ het volgende bericht:
Te Gilze is ’n noodlottig verdrinkingsongeval gebeurd, waarbij een meisje in de fleur van haar leven den dood moest ingaan. De 20-jarige C. de V., Cdr., uit de Aalstraat aldaar, volgde ten huize van W. van W. in de Raadhuisstraat, een knipcursus. Maandagvaond namen daar nog ‘n 6-tal meisjes les die nog niet met haar taak gereed waren, toen mej de V., om 9 uur alléén het perceel verliet. Wegens de toen heerschende Egyptische duisternis is de ongelukkige schuin den weg overgestoken en in een der zich aldaar bevindende looikuipen gevallen. Geheel door de duisternis misleid kwam zij eerst rakelings de stinkende kuilen voorbij en is toen vermoedelijk nog een eindje den tuin ingeloopen en weer teruggekeerd om al tastende in een der poelen te verdwijnen. ’t Meisje stond voor haar examen en werd niet voor 10 uur thuis verwacht. De ouders waren vroeg naar bed gegaan en toen de zoon om 11 uur thuiskomende zag dat zijn zus nog afwezig was toog men even later op onderzoek uit. Vader en zoon zochten tevergeefs de omgeving af en eerst des nachts tegen één uur dacht men aan de gevaarlijk gelegen looiputten. Het meisje dat toen reeds bijna 4 uur overleden was, dreef met den rug boven het watre uit. De opperwachtmeesters Brouwers en Coppleters, hadden met eenige buurtbewoners – in groepen verdeeld – onafgebroken gezocht. Helaas was de vader er juist getuige van toen men het ontzielde lichaam van zijn kind op het droge bracht. Dr. Hoeks paste nog kunstmatige ademhaling toe. Het lijk werd daarna naar het RK Gasthuis ter plaatse overgebracht.
Bronnen
• Overlijdensregister Gilze en Rijen 1943 aktenummer 85
• Bevolkingsregister Gilze en Rijen, inventarisnummer 45 blad 199 (1926-1938) archiefnummer 2860
• Verhalen en fotomateriaal van de familie De Vet – met dank aan Kees en Ria de Vet
Literatuur
- Vijf jaar luchtfront – Het vliegveld Gilze-Rijen in de Tweede Wereldoorlog – deel 4- blz. 184, Van den Hout, Van den Hout, Klerks, Van Riel, Heemkring Molenheide 1987
- Dagblad van Noord-Brabant van 27-10-1943, via www.Delpher.nl
