Pietje Paas en Hannes den Haomer over biechte en Paose

Hannes Ut was giesterenaovend nog mar gezellig op ut buurtfist. Ze hant goed vur mekaar.

Pietje De vèèn ik ok mar teegesworrig zenner van die miense die binnekoome en dan gelèèk iederêen moete kusse. Daor ben ik nie van gediend. Waor is dè toch vur nôodig, vruuger din dè toch ok niemand.

Hannes Dè klopt, dè wer vruuger nie gedaon, ok nie meej nuuwjaor of meej unne verjaordag. Dè vonne de miense mar gezêemel; mar ik heb gin bezwaor we moete toch meej de tèèd meej, unne meule draait ok nie op de wend van giestere.

Pietje Ik houw nie van die nuuw gewontes.

Hannes Ik weet nog dek verjaorde en elf werd. Saoves on toffel vroeg ik: “witte gullie èègeluk wel wet vendaog vur unnen daag is. Niemand hatter on gedocht dek verjaorde. Ik krêeg un haand van ons moeder en onze vadder zin preficiat en daormee was ut hille fist gedaon.

Pietje Vruuger gaave bekende mekaar nog gin haand asse binne kwaame of wegginge. As ge ergus binnenkwaampt en ze kende oew nie dan vroege ze gewôon: “van wie bende gij der êene" of as ge ouwer waart "wie zèède gij èègeluk"?”.

Hannes Dè klopt, zôo ging dè. Giesterenaovend heb ik op dè fist diejen Engelsman gesprooke die hier sinds kort un por hèùze verder wont bij dè jong weuwke.

Pietje En konde daor meej buurte dan?

Hannes Och as ik mar langzaam praot dan verstottie men wel. Mar ik kan hum nie volge terwel zun vrouw zin dettie Nederlands ont leere is. Hij zin zôiets as “Aai laik it in de Grienstriet”. Ik verstonner urst niks van. Toen heb ik gevraoge om ut op te schrèève, ik din dè mee men haand veur en dè begrêep ie wel. Mar ik snapte niks van zun geschrèèf. Aachteraf ist gin wonder. Hij schrèèf Greenstreet mar zin Grienstriet en hij beduulde de Gruunstraot. Dan kunde dè toch nie begrèèpe, hij moet nog veul leere.

Pietje Gij zegt ok Gruunstraot terwel ge de Groenstraat beduult. Is dè nie ut zelfde?

Hannes Jè mar daor hoefde nie vur dur te leere, dè begrept iederêen.

Pietje Zut misschien on jouw kunne ligge, degge hum nie begrêept.....? Ik ben gin letter geleerd en kannum ok nie verstaon en zeg dè ok rondèùt. Mar zij wont hier al langer en heure urste miens is un por jaor geleeje verongelukt, witte dè nog.

Hannes Ja, dè was me toen wè. Ik begrêep dettiejen Engelsman meej heur al getrouwd is.

Pietje Dè zal dan wel in stilte gebeurd zen.

Hannes Ze houwet stil en daorum isser is veul praot over. De jeuk zal wel grotter gewist zen dan de pent.

Pietje Och gè wit altèd wè. Misschien ist un oplossing vur heur want zo brêed zal ze der ok nie vur gezeete hebbe en nauw zal ze wir ut gevuul hebbe desse meetelt want hij heej un flinke baon en veul te vertèère.

Hannes Ik haj wel gemerkt dè hij meer was dan rechttoe vort. Ik zeg mar altèd, hedde wè dan zedde wè, hedde niks dan zedde niks en zôo ist mar net. Op zonnen aovend as giestere dan heur ik ut toch nie goed mer. Ik moet hil de tèèd vraoge: "we zinde gè"?

Pietje Dan hadde oew gehoorapparaat in moete doen. Daor heddet toch veur.

Hannes Daor heb ik nog mar dun besten aord meej ast in duske ligt int schöfke van mun naachtkasje. As ik die dinge in heb en ur is veul volk dan heur ik zoveul dek niemand verstoj.

Pietje Ut was toch duur zat. Gij kunter dan wel beter meej heure mar beter nor men löstere doede nie.

Hannes Unne miens moet toch wel veul onheure assie nie doof is.

Pietje Ik denk degge te grots bent om die gehoorapparaate in te doen.

Hannes Wel ja, ik lôop neffe mun schoene. Dus ik ben hôogmoedig en dè meude gij zegge.

Pietje Hôogmoed komt vur de val, zin Tines Timmers teege zun vrouw toen zij frêet wegreej op dur nuuw fiets. Ze viel ermeej vur desse on dun overkaant van de straot waar.

Hannes Vruuger ginge wij op twidde Paosdag altèd nor de sjoow bij Grortje Lommers. Daor konde oew èège vergaope on nuuw fietse diege toch nôot krêegt.

Pietje Un nuuw fiets dè vonne de miense mar grotsighèd. Daor moesse ze niks van hebbe. Mar die sjoow was wel schôon, ik benner ok wellus gewist en daor wast altèd eeve druk.

Hannes Zô net vur Paose in de goej week wassut thèùs altèd druk. Rontelom ut hèùs moes ut opgerûmd worre. De gaoter in dun oprit moesse dicht, de tèùn moes gedaon en dun hof moes omgespaojd worre, ut erf wer ongeharkt en de streepe vant harke moeste kunne zien.

Pietje De zomerklêere kwaame vur dun daag want wet vur weer ok was; ge moest in oew zomerkleer op zun paosbest nor de kerk. En ut was de tèèd van de grôote schonmaok. Dè was nog echt un grôot kerwei. Alles werd schon gemokt en gewaasse, ok de gordèène. Ut rôok ur nor suunlichtzêep die in de tèèl gesnipperd was. De plefons werre afgewaase, de kaaste moesse van de kaant om eraachter schon te maoke en de muure werre gewit.

Hannes As leste ginge de koeie nor bèùte want valt Paose vruug of laot de koeje moette dan op straot. De stal kon dan ok schongemokt worre. Urst wer alles in de week gezet dur ut goed nat te maoke. Dan werd de stront en alle vullighed eraf gestooke. As alles zèùver was dan moesse de muure gewit worre en de onderste meter getèèrd.

Pietje Ast klaor was dan zaag alles er piekfèèn èùt. En de leste daoge vur Paose moeste ok nog elke dag nor de kerk en tussedeur konde ok nog gon biechte.

Hannes Dé was un onderdeel van oewe Paose houwe net as nor de mis en te communie gaon.

Pietje Vruuger moeste alles biechte en iederêen haj un vaast rijke meej zonden om te biechte.

Hannes Toen konde noggus iets kwèèt worre as ge iets verkeerd gedaon had. Nauw blefder vort meej zitte.

Pietje Ge hat daagelukse en dôodzondes en alle dôodzondes waarde verplicht om te biechte. Didde dè nie dan krêeder nog un dôodzonde bij, witte dè nog.

Hannes Jè dè telt op. Ik was us op un retraite bij Loyola in Vught. Dè was vurdè ik in dienst ging en dur waare ok jonges öt Unent. Toen han wij unne jonge vlotte kappelaon die goed meej de jeugd on kon doen. Die haj un hil verhaol over zondes en hij haj noggus ötgeleed wè doodzondes waare en wè daagelukse zondes. Munne Unentse maot Piet van Jaonusse woj vurbilde heure. Hij zin dettie zun meske nor hèùs haj gebrocht. “Des gin zonde” zin de kappelaon. We stonne teege de achtermuur onder dun oversteek en toen gaaf ik ze un kusje, zinnie. “Des ok gin zonde” zin de kapelaon. "En toen……?" vroeg de kappelaon… toen kwaam heur moeder, zinnie. “Dès wel zonde” zin de kappelaon. En wij laage plat vant laage.

Pietje Dè vèèn ik nie kunne. Bij ons was un retraite serieus wèèruk. Daor zörgde die zusters van Huize Bergen in Vught wel veur. Wij leerde dè daanse de lont is vur de vlam van de ontembare lust. Hoe ist trouwes verder meej dieje kappelaon gegaon?

Hannes Ik hebbus geheurd dè die al vruug zun pij on de willege heej gehange. Asge vruuger moes biechte dan kwaam er on dun aandere kaant wel us auw vrouw biechte en asse nie goed heurde dan protte ze zô hard degge meej moest löstere nor dinge diege nie wot heure. Op unne keer wer dun biecht afgenoome dur unnen auwe paoter en un auw vrouwke was dun biechtstoel ingegaon. Ik moes an dun aandere kaant nor binne. Dè paoterke zaat te snottere, te kerme en te kuche omdettie verschrikkeluk verkouwe was. Ik hurde dettie ut lökske oope din on dun aandere kaant en toen was ut stil en ut bleef stil. Op un gegeeve moment zin de paoter as pinnetentie drie Onzevaders, drie Weesgegroeten en de Oefening van berouw. Mar ik heb nog niks gebiecht zin ut auw vrouwke. Ik docht degge nog nie zo wèèd waart, zisse. Ooh... dan stik mar van wal, zin ut paoterke, ik benner klaor veur en hij moes er meej laache.

Pietje Wegge in dun biechtstoel heurt meude nôot durvertelle aanders ist un grôote dôodzonde.

Hannes Dé geldt allêen vur de gistelukke mar nie vur men.

Pietje En krêeg ze de twidde keer dezelfde pinnetentie?

Hannes Dè maag ik nie durvertelle zinde gij net. Mar iets aanders: onze Graard was nogal serieus. Hij was un jaor of aacht en haj zun cummuunie al gedaon. Hij woj goej werk maoke van ut biechte. Hij haj thèùs al vast zun zonde opgeschreeve. Toennie in dun biechtstoel zaat begos ie urst zenuwèètig we te friemele en toen begonnie te schreuwe. Wè ist toch menneke zin de pestoor. Mar ons Grordje snikte: “Ik heb mun zonde in mun kaoj broek zitte”. De pestoor begreep hum verkeerd, hij docht gelèèk on un hêel grôote dôodzonde..... totdè onze Graard over un briefke begos. De pestoor wies er ginne raod meej en zin ut komt wel goed jungske en stuurde hum nor bèùte; hij krêeg gin pinnetentie meej. Hij kwaam thèùs en vertelde wetter gebeurd was. Ons moeder stuurde hum dun dag erop terug om te biechte.

Pietje Dès logisch want dè was natuurluk ginne geldige biecht gewist.

Hannes Dè denk ik ok mar ik biechtte nie alles. As kend haj ik meej menne kammeraod un streek ötgehold. Wij vinge unne kikker en die dinne we in un hêel schôon döske dè van onjeklonje was gewist. Dé döske linne wij on de kaant van de weg waor veul meskes langs kwaame. As er dan zon meske ongefietst kwaam dan stopte ze, viet dè döske op en mokte dè oope. Dan sprong dieje kikker der èùt en dan verschrok ze dur èège lam. En wij zaate aachter un heg te laage. Zôo han we Stienne hier vant end van de straot ok te pakke gehad. En die wer me toch kwaod, ze wit ut nog.

Pietje Wè zen dè nauw vur streeke, Stien zal wel denke. Meej jouw schaomde toch de ôoge öt oewe kop. Ik zu wille dè gè meer fesoen had gehad.

Hannes Gehad is liluk zin dun os.

Pietje As auwhoere troef was dan hadde gij goej kaorte.

Hannes Ik zallus on de gang gaon want ik heb hier lang genoeg gezeete.

Pietje Dès goed dan goj ik ont oprèùme.