Moerenburgseweg (Tilburg)
| Stadsdeel: | Oost |
|---|---|
| Wijknaam: | Moerenburg |
| Datum besluit: | Secretarie 11 mei 1926 (2) [Gemeenteblad 1926 nr. 13] |
| Jaar: | 1909 |
Vanaf de Oisterwijksche baan in Zuidelijke richting, snijdende de Broekstraat, tot de Kommerstraat.
[Copyright foto: www.elsfranken.nl (2008)]
Herkomst
Huize Moerenburg toen het in bezit was van Philipe
Claude de Sant Amant. Vroeg 18e-eeuws anononiem
schilderij (coll. Noordbrabants Museum, Den Bosch).
De Moerenburg wordt al in 1358 als mansus
(hoeve) Moerenborch genoemd. Walterus, zoon van Mathias de
Mol, en zijn dochter Margaretha verkopen de Moerenburg dan aan
Hendrik Wisse. In 1384 verkopen Henrick en Kathelijn Nannen, de
kleinkinderen van Wisse, het gebouw aan Jan van Gestel, investiet
van de kerk in Tilburg, ten behoeve van de abdij van Tongerlo (>
Tongerlose-Hoefstraat). Vanaf dat moment werd de Moerenburg het
persoonshuis ofwel pastorie. De abdij van Tongerlo had in Tilburg
al vanaf 1231 het recht om een pastoor te benoemen (patronaats- of
begevingsrecht).In 1569 blijkt dat de Moerenburg was omwaterd door
een gracht. Dit is op de kaart van D. Zijnen uit 1760 nog voor een
deel te zien. In 1648 werd de pastorie Moerenburg door de
Staten-Generaal als geestelijk goed geconfisqueerd. Het gebouw werd
daarna bewoond door de predikant Paridanus Lemannus. Na diens
vertrek omstreeks 1660 werd Adriaan van Boecholt, rentmeester van
de geestelijke goederen in het kwartier van Oisterwijk, de nieuwe
bewoner. Zijn opvolger Berthout van Slingelandt verkoopt in 1691 de
Moerenburg voor f 1950 aan Charles Graham (1657-1707), kolonel in
het Staatse leger. In de koopakte staat de omschrijving: de
pastorije huijsinge van Tilborgh, genaemt Mourenborgh metten gront,
thuijn ende boomgaert.
In 1697 verkoopt Graham het huijs te Moerenborgh met de hoeve en landerijen aan kolonel Philippe Claude de Saint Amant (1646-1717). In 1750 was de huizinge Moerenburg zo bouwvallig geworden dat ze werd gesloopt. Tot voor kort bestonden de enige tastbare herinneringen aan dit eens zo fraaie gebouw uit een 18e-eeuws schilderij (Noordbrabants Museum, Den Bosch) en twee schilddragende hardstenen leeuwen met de wapens van de families De Saint Amant en De Claer (Elisabeth de Claer was met hem getrouwd). Deze leeuwen stonden jarenlang opgesteld in de patio van de Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst Midden-Brabant aan de Ringbaan-West 227. Ze worden thans bewaard bij het Stadsmuseum Tilburg.
In het voorjaar van 2005 werden bij werkzaamheden op het terrein van de afvalwaterzuivering aan de Hoevensekanaaldijk bij toeval resten van Huize Moerenburg opgegraven. Bij een daarop uitgevoerd archeologisch onderzoek kon de exacte locatie worden vastgesteld: aan de westzijde van de Moerenburgseweg. Hier werd onder meer een deel van een bakstenen fundering uit de 14e eeuw aangetroffen, en verder kon een gracht worden gereconstrueerd. Ook werd er uit de 17e en 18e eeuw daterendhuishoudelijk afval gevonden, onder meer schervenvan aardewerk, porselein en glas.
Bron: Ronald Peeters, De straten van Tilburg (1987) / Rob van Putten.