Cookies helpen ons onze services aan te bieden. Door onze services te gebruiken stemt u in met het gebruik van onze cookies.

Lacosta tiend

Een tiend was een belasting in natura, die drukte op landerijen en levend vee, doorgaans opgelegd door de overheid. Het kwam voor dat de overheid tiendrecht schonk aan kerken en kloosters, die vervolgens ook de inning van het recht ter hand namen. Zo waren er in Udenhout en Biezenmortel diverse tienden bekend, waarvan de namen soms nog voorkomen op landkaarten. Voorbeelden zijn de Hoornmanke tiend, de Hooghoutse tiend, de oude en de nieuwe tiend en ook de Lacostatiend, vernoemd naar Adriaan Lacosta, een rechter uit Dordrecht en ooit eigenaar van grond in Udenhout. Een mooi voorbeeld van een tiend deed zich voor bij de oogst van het koren. Wanneer het koren in hopen op de akker stond, moest de boer elke tiende hoop merken en beschikbaar stellen voor de tiendheffer. De eerste negen hopen waren voor de boer, de tiende voor de tiendheffer, dan weer negen voor de boer, de twintigste voor de tiendheffer, enzovoorts. De vijftigste hoop was meestal belastingvrij. De tiende hopen op de akkers werden ter plaatse of via een notaris verkocht, waarbij de opbrengst ten goede kwam van de tiendheffer. In andere gevallen kwamen voerlui uit Udenhout of andere plaatsen naar de akkers om alle tiende hopen op te halen en af te leveren bij het station voor de handel of rechtstreeks bij de tiendheffer. Het tiendrecht leidde vaak tot onenigheid en was voor de boeren een doorn in het oog. Meermalen moest de veldwachter ingrijpen. Tinus Keuninx (5 oktober 1881 – 6 juni 1977) wist zich op hoge leeftijd versregels te herinneren uit een lied over de tiend:

  • In Vlijmen werd de tiend verpacht, men ging er allen heen
  • Mijnheer notaris zit en wacht, maar bieden deed niet een
  • In Drunen kwam toen eens een boer met paard en kar op ’t land
  • Maar koren kreeg hij geen, o nee, maar wel een kar met zand
  • In Baardwijk was ’t nog een gekker boel; daar kreeg, het is geen jok,
  • De veldwachter op zijn smoel met den burgemeestersstok
  • In Vlijmen, Drunen, Baardwijk, Sprang en nog veel plaatsen meer
  • Was men voor geen bedreiging bang van zulk een tiendrechtheer