II Wereldoorlog Geertruidenberg

Net als alle bewoners van de Langstraat werden ook de inwoners van Geertruidenberg in de vroege ochtend van 10 mei 1940 uit hun slaap gewekt door honderden overkomende vliegtuigen. Op maandagmiddag 13 mei arriveerden de eerste Duitsers in de stad. Zij namen diverse posten in, waaronder die op de toren van de Geertruidskerk. Er werd gevochten om de brug bij Keizersveer. Toen de Nederlandse troepen daar zich terugtrokken en de brug opbliezen, verlieten de Duitsers Geertruidenberg en keerde lang de rust langzaam terug in de stad, af en toe onderbroken door inkwartiering van Duitse soldaten, opleidingseenheden van de Wehrmacht en een afdeling van de Grüne Polizei. Vanaf oktober 1944 werden de gevechten in de omgeving voor de Bergenaren hoorbaar en zichtbaar. De schuilkelders moesten in gereedheid worden gebracht. Woensdag 1 november lag de stad in de vuurlinie en reden de tanks door de straten. Het hevige granaatvuur hield de stad tot zondag 5 november in de greep. Huizen, de katholieke St. Gertrudiskerk uit 1862 en de Dongecentrale werden getroffen en de straten lagen bezaaid met scherven. Soldaten van de Eerste Poolse Pantserdivisie bevrijden Geertruidenberg uiteindelijk. In Geertruidenberg waren drie verzetsgroepen actief, die betrokken waren bij contact met het verzet elders, vervalsen van persoonsbewijzen, hulp aan onderduikers, uitgeven van een illegaal blad en gevangennemen van Duitsers, die in een boot in de Biesbosch werden ondergebracht.

Foto’s: De katholieke kerk in de Venestraat. Deze werd verwoest in 1944. Linosnede door Bergse dokter en schilder Jo Jaspers: vrouw schuilt in kelder.