1918-01-God bespoedige de vrede

1 Januari

In de Nieuwjaarspreek sprak ik: "Het valt niet te ontkennen, dat de naaste toekomst ons nog veel ontbering, misschien algemeen gebrek en verarming brengen kan. God bespoedige den vrede".

Toestand: Toenemende stijging der prijzen van alle levensbehoeften; karige distributie van Rijks- en Gemeentewege; lusteloosheid en toenemende ongodsdienstigheid der gemobiliseerden, zoodat wij ze met schrik in hunne haardsteden zullen zien wederkeeren; een club deugnieten, gedeeltelijk van elders, maakt Udenhout onveilig door roof en baldadigheden; eerlijkheid in handel en wandel gaat weg; zedelooze kleeding der vrouwen begint zich aan te breken; enz. enz. Mijn waarschuwend woord tot de kinderen, die voor de mobilisatie met hun boterhammen plachten te morsen, ging letterlijk in vervulling; ik heb ze in de Katechismus des morgens zien schreien om brood, dat hun niet kon verstrekt worden. Toch was de levensmiddelen-voorziening (brood, vleesch, aardappelen, enz.) in de dorpen natuurlijk veel ruimer dan in de steden; vuur en licht was echter veel schaarscher en een ongelooflijke zuinigheid moest worden betracht. De laatstgekochte 2 ton carbied (vroeger f.10,- a 15,-) kostten tezamen f.290,-. Was, godslampolie, miswijn stegen in evenredigheid; bougies bijna niet meer te krijgen; steenkolen dito. De H.H.Diensten werden later gesteld; het avond-lof gestaakt, item de processiën. Alles om licht te besparen. Prijzen in katechismus en Patronaatswerk werden niet meer gegeven. Woekerhandel, smokkelhandel, speculatie (in vreemde geldswaarden, marken, kronen, francs) en "het hamste-ren" verergerden de misère... en nog immer geen vrede in uitzicht.