Meeren van der, Johannes Antonius Franciscus

	Jan van der Meeren
Volledige namen	Johannes Antonius Franciscus van der Meeren
Geboortedatum	02-03-1922
Geboorteplaats	Nijmegen
Woonplaats	Riel (Gem.Goirle)
Burgerlijke staat	ongehuwd
Beroep	Student
Overlijdensdatum	01-11-1944
Plaats van overlijden	Riel (Gem.Goirle)
Bijzonderheden	ontmanteling van mijnen werd hem fataal.

BEVRIJD VAN DE VERGETELHEID ------------------------ OPDAT WE ZE NIET VERGETEN.

Hoewel het inmiddels meer dan 75 jaar geleden is dat er een einde kwam aan de Tweede Wereldoorlog en de oorlog(en) daarna tot ca. 1950, blijft het belangrijk alle Goirlese en Rielse slachtoffers van die tijd te herdenken.

Alle burger- en militaire slachtoffers van Goirle en Riel zijn personen die hier geboren zijn of ten tijde van de oorlog(en) woonachtig waren en/of door oorlogshandelingen hier of elders om het leven kwamen. Hiermee worden bedoeld: slachtoffers van beschietingen, zij die in concentratiekampen terecht kwamen, gedwongen tewerkgestelden, militairen en andere voorkomende oorlogssituaties.

Reden waarom deze persoon is opgenomen in de lijst van Goirle en Riel is, omdat dit dorp vroeger tot 1992 bij de gemeente Alphen en Riel hoorde. In 1992 is door herindeling Riel samengevoegd met Goirle.

G. Kobes schreef in 2016:

“Ik wil U herinneren aan de slachtoffers in Goirle en Riel gevallen onder de burgerbewoners. De prijs is onvoorstelbaar hoog, in vele gezinnen is een lege plaats gekomen."

We willen door hier hun verhaal te vertellen, hun afbeelding te plaatsen, deze slachtoffers eren en de herinnering aan hen levend houden.

Jan van der Meeren was een van hen. Hij overleed op 1 november 1944 in Riel op 22- jarige leeftijd.

Achtergrond

Jan van der Meeren, geboren op donderdag 2 maart 1922 in Nijmegen in het gezin van Franciscus Jacobus Antonius van der Meeren (*1894 - † 1975) en Anna Cornelia Keijzers (* 1894 - †1950). Jan slaagde in 1940 voor het eindexamen HBS-B aan het St. Canisius-college te Nijmegen. Studeerde daarna in de sociale geografie aan de Universiteit te Utrecht en volgde tot Kerstmis 1942 gewoon college. Jan ging vervolgens in het voorjaar 1943 bij een landbouwer te Nunen gedurende 6 weken werken. Bij zijn vertrek naar huis werd hem beloofd gerust terug te komen wanneer gevaar voor hem dreigde. Jan ging echter in het verzet en verdween daarmee in de illegaliteit.

Gebeurtenis

Jan van der Meeren nam 21 jaar oud, te Nijmegen eind april – begin mei 1943 deel aan het propageren van de staking. Daardoor kon hij bij den oproep van Rauter niet te Nunen terugkomen, waar men (begrijpelijk) zwichtte voor de bedreigingen. Ook de buren te Nijmegen, echtpaar zonder kinderen, durfden het niet aan. Hij kon met het oog op de geheimhouding van zijn verblijf vanwege zijn te jeugdige zusjes en broers thuis niet blijven. Jan werd op 6 mei 1943 naar Berlijn gedeporteerd en heeft daar meermalen getracht te vluchten. Daarna vormde Jan in Berlijn een schakel in de keten tot het propageren van de reismethode met valse papieren, zoals b.v. het aanwerven van studenten die weg wilden, het doorgeven der papieren etc. Jan trachtte zonder grenskaart de grens over te komen. Hij werd met zijn collega aan een kruisverhoor onderworpen en terug verwezen naar Duitsland. Jan werkte daar gedurende twee weken te Oberhausen en kwam met papieren, welke geheel niet klopten, begin april 1944 toch over de grens. Daar dook Jan in Riel bij Goirle onder en leefde daar, met een vals persoonsbewijs, onder de naam "Jan van As. Jan was in die tijd druk bezig in het verzet en verdween regelmatig in de illegaliteit. Hij bracht in die periode zeker 18 piloten der geallieerden in veiligheid.

Verzetsgroep

Hier volgt het relaas van den leider der verzetsgroep te Riel, den heer A. de Reuver. -(documentatie Gemeentearchief Nijmegen) Rielseweg 500 te Tilburg m.b.t. Jan van der Meeren. (handgeschreven A-4, met stempel fotokopie Gem. Nijmegen, zonder datum)

Eind augustus 1944 begon te Riel de verzetsgroep waarvan Jan van der Meeren lid was, op te treden. Het werk bestond vooral na de dolle 4 september hoofdzakelijk uit het onderbrengen, verzorgen en bewaken van Duitse krijgsgevangenen. Twee weken voor de Bevrijdingsdag 27 oktober wisten vijf hunner te vluchten, nadat de bewaking was overgedragen aan de afdeling Tilburg. Het aantal gevangenen bedroeg toen in totaal 18 man.

Voorts had Jan v.d. Meeren het grootste aandeel in het verzamelen van gegevens betreffende geschutsopstellingen en frontveranderingen, welke gegevens werden doorgegeven aan de afd. Tilburg. Eenmaal was hij zelfs tot in de voorste linie der Duitsers doorgedrongen tijdens een beschieting door de Poolse artillerie. Toen daags voor de bevrijding het dorp Riel nog steeds door artillerie en mortiervuur beschoten werd, was Jan van der Meeren een van de vier, die met gevaar voor eigen leven de Poolse tanks wist te bereiken en door de mededeling dat de Duitsers uit het dorp waren teruggetrokken een verdere beschieting van Riel wist te voorkomen.

De bruggen over de rivier de Ley op den weg Riel-Tilburg en Riel-Goirle waren met respectievelijk 75 en 65 kg dynamiet geladen. Betrouwbare inlichtingen hielden in , dat daags voor de bevrijding deze bruggen door de achtergebleven Duitse Springcommando van 6 man zouden worden opgeblazen om 15.00 uur. Eén onzer krijgsgevangenen wist den commandant te bewegen om het opblazen van de brug Riel-Tilburg uit te stellen tot 6 uur omdat volgens zijn voorwendsel de Duitse Compagnie de brug nog moest passeren. De brug Riel-Goirle zou echter op de gestelde tijd worden opgeblazen. Jan van der Meeren heeft hierop de bovengrondse springlading van de brug verwijderd en de lonten afgesneden. Toen twee Duitsers daarop trachtten de lonten op te trekken om de ondergrondse leiding toch nog tot explosie te brengen, trad hij krachtdadig op en schoot in een volgend vuurgevecht een Duitser neer en wist de brug te behouden. Een uur later gaf het gehele Springcommando zich aan ons over, zodat beide bruggen behouden bleven.

In opdracht van de Engelsen zou een zich verdienstelijk gemaakt hebbende Duitse soldaat, alvorens in krijgsgevangenschap te gaan, te Riel mijnen opruimen. Dit mocht echter alleen gebeuren onder toezicht van leden der verzetsgroep. Tijdens een door Jan van der Meeren uitgeoefend toezicht op 1 november 1944 explodeerden tijdens het demonteren zware mijnen tegelijkertijd en vond hij het einde van zijn leven in dienst van zijn vaderland. Zijn toezicht op 1 november 1944 heeft hem op 22-jarige leeftijd zijn leven gekost, toen de mijnen explodeerde. Jan werd begraven op het kerkhof van de parochie H. Antonius Abt te Riel. Op 26 augustus 1976 werden zijn stoffelijke resten overgebracht naar het Ereveld in Loenen.

Graflocatie

Jan van der Meeren werd op 26 augustus 1976 herbegraven op het Nationaal Ereveld in Loenen.

Ereveld Loenen Jan. A. F. van der Meeren (foto GeKa)

Begraafplaats nr: 1258 / D. 0374

Herdenkingen

Bronnen

Regionaal Archief Tilburg: Overlijdensakte 26
Regionaal Archief Tilburg, Archief 1623 Collectie Documentatie Tweede Wereldoorlog Goirle en Riel 1940-1945
Research: G. Kobes (Doss.nr: RE-04 /14.3.10)
Research/Wiki: G. v.d. Klundert- Bertens
Erfgoed Goirle “De Vyer Heertganghen” : Goirle 1940-1945.
Foto: Collectie T. van Gool, Riel
w.g. A. de Reuver Rielseweg 500 – Tilburg - (documentatie Gemeentearchief Nijmegen)

Literatuur

P. de Bont, J. van Gils, G. Kobes, P. Wiercx. “Goirle 1940-1945 Een grensdorp bedreigd, bezet en bevrijd…..” Uitgave 1994
J.C. Coenen en P.H. Kamphuis: "De bevrijding van Goirle (27 Oktober 1944)".
J. Schrijver en H. Kroes: ‘Offers voor onze vrijheid” Uitgave 1994 Bond van Wapenbroeders.

Navigatie

Hulpmiddelen