Bombardement Gilze, Verhoven - 7 augustus 1944

1944 - Verhoven in Gilze op 7 augustus gebombardeerd

De aanwezigheid van de Luftwaffe in het hart van de gemeente Gilze en Rijen was een groot gevaar voor de inwoners. De bommen bereikten niet altijd het doel, een enkele keer met fatale gevolgen. Het geronk van de vele vliegtuigen, het luchtalarm, het afweergeschut, de aanvallen van de geallieerden op het vliegveld bezorgden de inwoners dan ook veel angst. Het luchtalarm en de schuilkelders konden niet voorkomen dat er veel slachtoffers vielen in de dorpen. Nadat in januari 1944 de luchtoorlog intensiveerde, verlieten velen het dorp en vonden onderdak bij familie of bekenden in de omliggende gemeenten. Vluchten was met name voor landbouwers niet altijd mogelijk: zij wilden en konden hun boerderijen niet altijd achterlaten. Voor enkelen werd dit fataal: 7 augustus ging het weer mis.

Het bombardement

Het luchtalarm had die morgen al anderhalf uur geklonken om te waarschuwen voor de vele Amerikaanse bommenwerpers, toen een klein uur later weer een nieuwe formatie naderde. Hoewel de bombardementsdivisie die dag een aantal doelen in Belgie had, koos één van de formaties Gilze-Rijen als doel. Aan de Rielse Baan kwamen enkele bommen neer, waarbij één man ernstig verwond raakte. Nieuwe series bommen vielen naar beneden en sloegen in tussen de huizen op Verhoven. Vier personen werden onmiddellijk gedood, enkelen raakten zwaargewond, drie kinderen liepen lichte verwondingen op. De hulpverlening kwam spoedig op gang, de zwaargewonden werden met een ambulance van de Luftwaffe naar Breda vervoerd. Een van hen was al bij aankomst overleden.

Bommen en blindgangers

Volgens rapporten van de burgemeesters zijn aan de Rielse Baan 48 splinterbommen van ten hoogste 50 kg terecht gekomen en op en nabij Verhoven nog eens ca. 200 stuks, de op het vliegveld neergekomen projectielen niet meegerekend. De blindgangers die werden aangetroffen aan de Rielse Baan en op Verhoven werden door de luchtbeschermingsdienst voorzien van waarschuwingsvlaggen en later door ‘vrijwilligers’ opgeruimd.

Uit: Vijf jaar luchtfront. Het vliegveld Gilze-Rijen in de Tweede Wereldoorlog en Vijf jaar luchtfront. Het vliegveld Gilze-Rijen als oorlogsveld.

Dagboekaantekeningen

Gilzenaar Arnold Verster schreef in zijn dagboek:

Een aanval met brisantbommen, die vijf kostelijke levens wegmaaide en meerdere boerderijen vernietigde; het werk van hooguit enkele minuten. Hendrik Brouwers was wel het ergst getroffen, vader en zoon gedood en vrijwel alles vernield. Hier vond ook een koopman uit Sint Willibrord een vroegtijdig einde: een zekere Heeren; vader van een groot huisgezin. Moeder Brouwers en anderen werden gewond. Zijn zwager Engelen betreurde eveneens een lijk in zijn goeddeels verwoeste boerderij. Op Verhoven ging het schoon gedoen (=de bezittingen) van J. Broeders in vlammen op en vond één der zonen de dood. De woning van Persoons had veel geleden; overigens waren alle boerderijen ernstig beschadigd en overal waren brisantbommen en mitrailleurvuur met hun lugubere werk kenbaar. Meerdere akkers waren zodanig beschoten, dat de oogst er als afgemaaid bovenop lag. En op de avond van die stille warme zomerdag was er een massa ellende onder stille vreedzame mensen. Terwijl de gehele overval niet de minste invloed gehad kon hebben op de krijgsverrichtingen.

De slachtoffers: Vader Hein Brouwers Zoon Harrie Brouwers Buurvrouw (en zus van Hein) Jans van Engelen-Brouwers Buurman Toon Broeders

Bronnen

• Vijf jaar luchtfront. Het vliegveld Gilze-Rijen in de Tweede Wereldoorlog, deel 5, p.100-101. Heemkring Molenheide, 1988.
• Vijf jaar luchtfront. Het vliegveld Gilze-Rijen als oorlogsveld'. Gilzer Luchtvaartclub <Illustrious>, Gilze 1947, p. 103

'In de greep van de meedogenloze, Gilze en Rijen in oorlogsdagboeken, “Gilze tijdens de oorlogsjaren. Dagboekaantekeningen van Arnold Verster “, Heemkring Molenheide, z.j., p.49