Bewaarschool: verschil tussen versies
| Regel 1: | Regel 1: | ||
| − | |||
| − | |||
====De bewaarschool op Sint Felix==== | ====De bewaarschool op Sint Felix==== | ||
| − | Vóór 1970 bestonden er nog geen peuterspeelzalen en de kleuterschool heette toen nog bewaarschool. Een naam die prima paste bij de activiteiten. Op de vraag wat men deed kwamen antwoorden als: “vooral veel en goed stilzitten” en | + | Vóór 1970 bestonden er nog geen peuterspeelzalen en de kleuterschool heette toen nog bewaarschool. Een naam die prima paste bij de activiteiten. Op de vraag wat men deed, kwamen antwoorden als: “vooral veel en goed stilzitten” en “veel met je handen over elkaar zitten”. Ook werd aangegeven dat men “verplicht moest slapen”. Op 4- of 5-jarige leeftijd gingen de kinderen voor het eerst naar die school. Voor twee jaar, maar soms ook korter of langer, als men geboren was na 1 oktober. Bij het woord bewaarschool denkt men in Udenhout als eerste terug aan de zusters in zwarte nonnenkleren met kappen op. Zij leerden de kleintjes gehoorzamen en brachten orde en regelmaat in hun leven. Aan wildebrassen brachten ze discipline bij. Bij de kleintjes zaten de jongens en meisjes bij elkaar in de klas, maar bij de groten werden ze al gesplitst. De kinderen gingen te voet naar school. Alleen kinderen die echt te ver weg woonden om de afstand tussen de middag op en neer lopend te doen, kwamen met de fiets. Grotere meisjes namen de kleinere kinderen uit de buurt mee naar school. Waren er oudere broertjes of zusjes dan namen die de kleintjes mee. |
====In en om de school==== | ====In en om de school==== | ||
| − | Op de speelplaats werden spelletjes gedaan zoals tikkertje met of zonder verlos, hinkelen, touwtje springen, klapliedjes en in de ronde kring. Bij het naar binnen gaan moest iedereen eerst in de rij. Het waren | + | Op de speelplaats werden spelletjes gedaan zoals tikkertje met of zonder verlos, hinkelen, touwtje springen, klapliedjes en in de ronde kring. Bij het naar binnen gaan moest iedereen eerst in de rij. Het waren heel grote klassen met wel meer dan 50 kinderen. Soms hielpen de oudste meisjes van de lagere school de zusters. Alles ging er zeer gedisciplineerd aan toe, hoe kan het ook anders met zulke grote klassen. De meest voorkomende straf was in de hoek gezet worden met de handen op de rug. Er werd makkelijk straf gegeven al voor te veel bewegen of niet stilzitten. Verlegen kinderen hadden het er soms moeilijk mee. Zo deed er een het volgende relaas: “Ik plaste nog wel eens in mijn broek want ik durfde niet te vragen om naar de wc te mogen. Dan kreeg ik van de zuster een andere onderbroek aan en mijn vuile broek kreeg ik in een krant mee naar huis." Een geïnterviewde wist te vertellen dat de reserve broek, die men aankreeg van de zuster, een roze gebreide onderbroek was. “Je liep voor schut met die broek. Het was ook vernederend om de thuis uitgewassen gebreide broek mee terug te brengen.” Het in de broek plassen kwam nogal eens voor door schrik maar ook omdat de kinderen te lang moesten ophouden. |
Het belonen gebeurde met een prentje of bij uitzondering met een schuimpje. Maar er waren nog andere manieren om te belonen zoals het mogen helpen van de zuster. Dat beschouwden de kinderen als een hele eer. | Het belonen gebeurde met een prentje of bij uitzondering met een schuimpje. Maar er waren nog andere manieren om te belonen zoals het mogen helpen van de zuster. Dat beschouwden de kinderen als een hele eer. | ||
| − | Een ander verhaal: “Als er iemand jarig was, dan bracht die meestal een snoepje mee voor elk klasgenootje. Die snoepjes werden om 9 uur uitgedeeld en die moest je voor je op het tafeltje leggen en pas tegen 12 uur mocht je dat opeten. Was er een snoepje te weinig dan ging de zuster naar de kast en haalde daar | + | Een ander verhaal: “Als er iemand jarig was, dan bracht die meestal een snoepje mee voor elk klasgenootje. Die snoepjes werden om 9 uur uitgedeeld en die moest je voor je op het tafeltje leggen en pas tegen 12 uur mocht je dat opeten. Was er een snoepje te weinig dan ging de zuster naar de kast en haalde daar pintolletjes van schuim uit.” |
De kinderen waren wel eens ondeugend en de brutaalste zeiden een versje op als de zuster ver uit de buurt was: “Nonnenpreut, erpelscheut, koeienbak, strontzak”. Meerderen konden zich dit versje nu nog herinneren. | De kinderen waren wel eens ondeugend en de brutaalste zeiden een versje op als de zuster ver uit de buurt was: “Nonnenpreut, erpelscheut, koeienbak, strontzak”. Meerderen konden zich dit versje nu nog herinneren. | ||
====Wat men zoal deed op de bewaarschool==== | ====Wat men zoal deed op de bewaarschool==== | ||
| − | Alle kinderen droegen schortjes. In de klas had iedereen een vast tafeltje en stoeltje. De kinderen moesten slingers knippen, vlechtmatjes en muizentrapjes vouwen, plaatjes uitprikken en tekenen op een lei met een griffel. Een ander gaf aan dat men ook moest punniken. Dan had men een houten blokje met een gat daarin en daaromheen vier spijkers. Daar kan een soort gehaakte draad mee gemaakt worden. De kleuters mochten ook papieren blaadjes vouwen en borduurkaarten maken. Kleuren van voorbedrukte plaatjes gebeurde veel en dan lette de zuster nauwkeurig op dat er wel binnen de lijnen werd gekleurd. Een man vertelde: “Op | + | Alle kinderen droegen schortjes. In de klas had iedereen een vast tafeltje en stoeltje. De kinderen moesten slingers knippen, vlechtmatjes en muizentrapjes vouwen, plaatjes uitprikken en tekenen op een lei met een griffel. Een ander gaf aan dat men ook moest punniken. Dan had men een houten blokje met een gat daarin en daaromheen vier spijkers. Daar kan een soort gehaakte draad mee gemaakt worden. De kleuters mochten ook papieren blaadjes vouwen en borduurkaarten maken. Kleuren van voorbedrukte plaatjes gebeurde veel en dan lette de zuster nauwkeurig op dat er wel binnen de lijnen werd gekleurd. Een man vertelde: “Op vrijdagmiddag kregen we een strookje papier waarin tandjes gescheurd moesten worden. Dacht je klaar te zijn, dan moest je alle tandjes nog een keer doorscheuren.” Een ander vertelde: “We deden onze plakwerkjes met een kwastje en een potje Gluton; de geur daarvan herinner ik me nog. We wilden voorkomen dat er plak op de glimmende plaatjes kwam, maar dat lukte nooit.” |
| − | Er werd ook veel tijd besteed aan versjes leren en zingen. Veel speelgoed was er nog niet. Er waren poppen van stof, houten blokken, kralen om te rijgen | + | Er werd ook veel tijd besteed aan versjes leren en zingen. Veel speelgoed was er nog niet. Er waren poppen van stof, houten blokken, kralen om te rijgen en er waren poppenkastpoppen, maar daar hield het zo ongeveer mee op. |
[[Categorie:Organisaties_in_Udenhout]] | [[Categorie:Organisaties_in_Udenhout]] | ||
Huidige versie van 11 sep 2014 om 23:05
De bewaarschool op Sint Felix
Vóór 1970 bestonden er nog geen peuterspeelzalen en de kleuterschool heette toen nog bewaarschool. Een naam die prima paste bij de activiteiten. Op de vraag wat men deed, kwamen antwoorden als: “vooral veel en goed stilzitten” en “veel met je handen over elkaar zitten”. Ook werd aangegeven dat men “verplicht moest slapen”. Op 4- of 5-jarige leeftijd gingen de kinderen voor het eerst naar die school. Voor twee jaar, maar soms ook korter of langer, als men geboren was na 1 oktober. Bij het woord bewaarschool denkt men in Udenhout als eerste terug aan de zusters in zwarte nonnenkleren met kappen op. Zij leerden de kleintjes gehoorzamen en brachten orde en regelmaat in hun leven. Aan wildebrassen brachten ze discipline bij. Bij de kleintjes zaten de jongens en meisjes bij elkaar in de klas, maar bij de groten werden ze al gesplitst. De kinderen gingen te voet naar school. Alleen kinderen die echt te ver weg woonden om de afstand tussen de middag op en neer lopend te doen, kwamen met de fiets. Grotere meisjes namen de kleinere kinderen uit de buurt mee naar school. Waren er oudere broertjes of zusjes dan namen die de kleintjes mee.
In en om de school
Op de speelplaats werden spelletjes gedaan zoals tikkertje met of zonder verlos, hinkelen, touwtje springen, klapliedjes en in de ronde kring. Bij het naar binnen gaan moest iedereen eerst in de rij. Het waren heel grote klassen met wel meer dan 50 kinderen. Soms hielpen de oudste meisjes van de lagere school de zusters. Alles ging er zeer gedisciplineerd aan toe, hoe kan het ook anders met zulke grote klassen. De meest voorkomende straf was in de hoek gezet worden met de handen op de rug. Er werd makkelijk straf gegeven al voor te veel bewegen of niet stilzitten. Verlegen kinderen hadden het er soms moeilijk mee. Zo deed er een het volgende relaas: “Ik plaste nog wel eens in mijn broek want ik durfde niet te vragen om naar de wc te mogen. Dan kreeg ik van de zuster een andere onderbroek aan en mijn vuile broek kreeg ik in een krant mee naar huis." Een geïnterviewde wist te vertellen dat de reserve broek, die men aankreeg van de zuster, een roze gebreide onderbroek was. “Je liep voor schut met die broek. Het was ook vernederend om de thuis uitgewassen gebreide broek mee terug te brengen.” Het in de broek plassen kwam nogal eens voor door schrik maar ook omdat de kinderen te lang moesten ophouden. Het belonen gebeurde met een prentje of bij uitzondering met een schuimpje. Maar er waren nog andere manieren om te belonen zoals het mogen helpen van de zuster. Dat beschouwden de kinderen als een hele eer. Een ander verhaal: “Als er iemand jarig was, dan bracht die meestal een snoepje mee voor elk klasgenootje. Die snoepjes werden om 9 uur uitgedeeld en die moest je voor je op het tafeltje leggen en pas tegen 12 uur mocht je dat opeten. Was er een snoepje te weinig dan ging de zuster naar de kast en haalde daar pintolletjes van schuim uit.” De kinderen waren wel eens ondeugend en de brutaalste zeiden een versje op als de zuster ver uit de buurt was: “Nonnenpreut, erpelscheut, koeienbak, strontzak”. Meerderen konden zich dit versje nu nog herinneren.
Wat men zoal deed op de bewaarschool
Alle kinderen droegen schortjes. In de klas had iedereen een vast tafeltje en stoeltje. De kinderen moesten slingers knippen, vlechtmatjes en muizentrapjes vouwen, plaatjes uitprikken en tekenen op een lei met een griffel. Een ander gaf aan dat men ook moest punniken. Dan had men een houten blokje met een gat daarin en daaromheen vier spijkers. Daar kan een soort gehaakte draad mee gemaakt worden. De kleuters mochten ook papieren blaadjes vouwen en borduurkaarten maken. Kleuren van voorbedrukte plaatjes gebeurde veel en dan lette de zuster nauwkeurig op dat er wel binnen de lijnen werd gekleurd. Een man vertelde: “Op vrijdagmiddag kregen we een strookje papier waarin tandjes gescheurd moesten worden. Dacht je klaar te zijn, dan moest je alle tandjes nog een keer doorscheuren.” Een ander vertelde: “We deden onze plakwerkjes met een kwastje en een potje Gluton; de geur daarvan herinner ik me nog. We wilden voorkomen dat er plak op de glimmende plaatjes kwam, maar dat lukte nooit.” Er werd ook veel tijd besteed aan versjes leren en zingen. Veel speelgoed was er nog niet. Er waren poppen van stof, houten blokken, kralen om te rijgen en er waren poppenkastpoppen, maar daar hield het zo ongeveer mee op.