Wezel, Wilhelmus Cornelis van

Wilhelmus Cornelis van Wezel
Volledige namen	Wilhelmus Cornelis van Wezel
Geboortedatum	25-05-1913
Geboorteplaats	Gilze Rijen
Adres	Besterdplein 20a
Woonplaats	Tilburg
Burgerlijke staat	gehuwd
Naam echtgeno(o)t(e)	Cornelia Antonia Petronella van de Ven
Beroep	lederhandelaar
Overlijdensdatum	23-10-1944
Plaats van overlijden	Tilburg

Geef de oorlog een gezicht!

Kun jij ons helpen met het schrijven van het levensverhaal van deze persoon?

Hoewel het meer dan 75 jaar geleden is dat er een einde kwam aan de Tweede Wereldoorlog blijft het belangrijk de slachtoffers te herdenken. We willen door hun verhaal te vertellen de slachtoffers eren en de herinnering levend houden Alle Tilburgse oorlogsslachtoffers zijn opgenomen in de Wiki Midden-Brabant en we streven er naar van ieder een levensbeschrijving en foto op te nemen.

Helaas hebben we van sommigen maar beperkte of soms helemaal geen informatie. We hebben jouw hulp nodig deze levensverhalen vast te leggen door ontbrekende informatie aan te vullen met verhalen of foto’s. We ontvangen je reactie graag via info@regionaalarchieftilburg.nl o.v.v. Wiki Oorlogsslachtoffers.

Wezel, Wilhelmus Cornelis van (geb. Gilze-Rijen 25-05-1913, gest. 23-10-1944 Tilburg), zoon van Johannes van Wezel (Dongen 1866-1940 Gilze-Rijen) herbergier, en Maria Cornelia van der Horst (geb. Dongen 15-04-1879, gest. Breda 1958). Getrouwd op 23-11-1943 met Cornelia Antonia Petronella van de Ven (1922-?). Van Wezel werd op 23-10-1944 doodgeschoten door leden van zijn verzetsgroep.

Achtergrond en jeugd

Wim werd geboren op 25 mei 1913 als tweede kind van herbergier Johannes van Wezel en zijn echtgenote Maria van der Horst. Wim had één oudere zus en drie jongere zusjes waarvan één dood werd geboren en één ander twee weken na haar geboorte overleed. Zijn ouders kochten in 1918 het Stations koffiehuis met kegelbaan in Rijen. Over zijn jeugd is tot nu toe weinig bekend. Tijdens zijn leven kwam Van Wezel meerdere malen met politie en justitie in aanraking. Hij stond bij de politie en bevolking van Rijen bekend als een smokkelaar en zwarthandelaar die tot alles in staat was. Meerdere keren is Van Wezel gevlucht tijdens een arrestatie. Vooral als hij in het nauw zat kon hij gevaarlijk zijn. Aan het begin van de oorlog verdiende Van Wezel extra geld door Duitse officieren van de Belgische grens naar het café van zijn moeder in Rijen te brengen. Daarnaast werd hij in 1942 opgepakt omdat hij betrokken was bij een grote zwarthandel zaak in lederwaren. Samen met andere zwarthandelaren kocht hij tegen ongekend hoge prijzen leer in voor de Duitse Weermacht. In 1943 werd hij betrapt met een auto vol met Belgisch shagtabak en sigarettenpapier. Dit zorgde er voor dat Van Wezel een jaar niet in het grensgebied mocht komen. Ondanks zijn reputatie trouwde Van Wezel op 23 november 1943 met Cornelia Antonia Petronella van de Ven. Ze gaan inwonen bij Cornelia’s ouders in Tilburg.

Oktober 1944

In oktober 1944 vormt Van Wezel samen met August Henrij Joseph Maria Sträter en Franciscus Norbertus Mannaerts een verzetsgroep. Van Wezel verhuist met zijn vrouw, Sträter en Mannaerts naar het landhuisje “Benesita” in de bossen aan de Bredaseweg. Iets verderop zit de verzetsgroep van Antes in het landhuisje “In ’t Palet”. Van Wezel wil met zijn groep Duitse soldaten overvallen en hij vraagt de groep van Antes voor hulp. Antes en zijn mannen willen niet deelnemen aan de overvallen, maar willen hem wel ondersteunen met andere taken. De twee groepen gaan samenwerken met van Wezel aan het hoofd als luitenant en met Antes onder hem als sergeant. Daarnaast krijgen ze van de ondergrondse centrale de opdracht om het pompstation en de brug bij 'Dongewijk' te beschermen als de Duitsers zouden terugtrekken.

Wrijving

Langzaam maar zeker ontstaat er steeds meer wrijving tussen de twee groepen. De groep van Antes wil eigenlijk de komst van de Engelsen afwachten en dan hun diensten aanbieden, maar de groep van Van Wezel heeft andere plannen. Zo neemt Van Wezel gedeserteerde Duitse soldaten gevangen die vervolgens door de groep van Antes bewaakt moeten worden. Ook heeft hij plannen om de groep uit te breiden met Polen en Russen. Daarnaast gaan er verhalen over Van Wezel rond die stellen dat hij een zwarthandelaar is met contacten bij de Duitsers. Dit zorgt voor onrust bij de groep van Antes. W. ten Broeke, een lid van de groep van Antes, verklaart later in een verhoor door de gemeentepolitie: ‘Het werd mij steeds duidelijker dat Van Wezel met ons een zeer gevaarlijk spel speelde.’ Als van Wezel het plan opvat om met behulp van twee Polen een lichte tank te overvallen en naar het kamp te brengen, escaleert het tussen de twee groepen.

De moord op Van Wezel

Het is zondag 22 oktober als drie leden van de groep van Antes hun zorgen om de plannen van Van Wezel uitspreken tegen Antes. Ze vinden dat Van Wezel te veel risico neemt en te roekeloos met hun levens omspringt. Antes deelt deze zorgen en ze besluiten dat ze hem tegen moeten houden. Het plan wordt opgevat om Van Wezel de volgende ochtend gevangen te nemen. Dit loopt helemaal uit de hand. Van Wezel wil zich niet overgeven en wanneer hij naar zijn pistool grijpt, wordt hij doodgeschoten. Zie ook De moord op Van Wezel. Van Wezel is opslag dood, hij is dan 31 jaar oud.

Reconstructie van het graf van Van Wezel met zijn das. Collectie Brabants Historisch Informatie Centrum

De vondst

Op 31 oktober als Tilburg net een paar dagen is bevrijd, gaat zijn schoonvader Johannes van de Ven naar Van Wezel op zoek. Hij besluit bij 't Palet te gaan kijken omdat hij daar voor het laatst is gezien. Daar ontdekt Van de Ven vreemde takkenbossen. Als hij de takken verschuift ziet hij dat de aarde is omgewoeld. Hij besluit om daar te gaan graven en wanneer hij de schep omhoog haalt, ziet hij een stuk van zijn schoonzoons sjaal. Van de Ven besluit dit meteen bij de politie te melden. Daar aangekomen verklaart hij: 'Ik vermoed thans, dat mijn schoonzoon achter vermeld landhuisje ligt begraven.'

Gebeurtenis

De moord op Van Wezel

Bronnen en literatuur

Regionaal Archief Tilburg, Archief 565, Collectie documentatie Tilburg 1940-1945, invnr 216, familienamen map letter W.

Brabants Historisch Informatie Centrum, Archief 20, Krijgsraden en auditeurs-militair Noord-Brabant, 1806-1974, invnr 571, dossier 252.

Ad de Beer en Gerrit Kobes, Het leven gebroken. De geschiedenissen van de Tilburgers die als gevolg van de strijd tegen Duitsland en de bezetting van Nederland om het leven kwamen, Tilburgse Bronnenreeks 4 (Tilburg 2002), p. 102.

Externe link

• Lemma Van Wezel op Oorlogsbronnen