Verslag van de bevrijding van Raamsdonksveer

Verslag van de bevrijding van Raamsdonksveer en de dood van de heer P.A. de Jongh.

Grafmonument voor de oorlogsslachtoffers 1940-1945, RK Kerkhof.

Op het bidprentje van mijn vader staat:

"In den nacht van de bevrijding werd hij dodelijk getroffen terwijl hij levendig aan het vertellen was, hoe hij ontsnapt was aan zijne vervolgers"

Graag wil ik als oudste van het gezin De Jongh vertellen wat er in die nacht gebeurd is en waarom mijn vader aan zijn vervolgers moest ontsnappen.

Wij woonden in de Julianalaan Nr.88, waar nu Van Oort woont, en naast ons de familie Van de Heikant, bestaande uit "Opa" en zijn twee dochters, waarvan één wijkzuster was. Geen van allen jonge mensen dus. De kelder was meer een voorraadkast onder de trap, die bij een beschieting onvoldoende veiligheid bood. Daarom had mijn vader met de heer C. Weterings (van Huis Den Deyl) afgesproken, dat wij met ons allen daar in de kelders konden verblijven als het gevaarlijk werd.

Omdat er in die dagen vóór de bevrijding af en toe een granaat viel, waren de meeste bewoners van de Julianalaan al vertrokken. Er waren ook lange periodes van stilte en de bevrijding kon nog dagen op zich laten wachten. Mijn vader wilde zo lang mogelijk wachten om met 6 personen anderen tot last te zijn. Ook de familie Van de Heikant kon of wilde niet weg en mijn vader beloofde hen zo veel mogelijk te helpen.

Toen de beschieting in de middag van 30 oktober begon, bracht mijn vader eerst zijn gezin in veiligheid. Wij vluchtten via de "vonderkes" door de weilanden richting Huis Ten Deyl, maar de beschieting werd zo erg, dat wij niet verder durfden en op de boerderij van Romme belandden. Het was een veilige kelder, onder de grond en wij konden blijven.

Er waren daar meerdere mensen, wie dat waren weet ik niet meer precies, naar ik meen ook mensen van de Julianalaan (Fam. v. Extel?) Toen het even mogelijk leek, ging mijn vader terug om de familie Van de Heikant op te halen, die daar zouden kunnen blijven.

"t Was intussen donker geworden en mijn vader was al lang weg. (Later bleek dat de familie Van de Heikant niet weg durfde). Toen hij eindelijk arriveerde, vertelde hij, nog staande op de trap en de keukendeur in zijn hand, dat hij achtervolgd en beschoten was. Door een omweg te maken, was hij die persoon (een Duitser?) kwijtgeraakt. Toen pas durfde hij terug naar de boerderij van Romme. Meteen daarop sloeg een granaat in, in de keuken en kreeg mijn vader een scherf in de rug. Ik zat schuin tegenover de trap en zag het gezicht van mijn vader vertrekken en hem van de trap afglijden. Hoewel ik pas 15 jaar was, wist ik meteen dat hij dood was. Er waren ook nog enkele gewonden. Ik weet niet of die door die inslag gewond waren of dat al waren toen ze op de boerderij arriveerden. In ieder geval mochten die ook geen kik meer geven.

Mijn moeder zat naast de trap, zij had het gezicht van mijn vader niet gezien en merkte pas dat hij dood was toen zijn hand koud werd.

Zo zaten we daar de hele nacht. Mijn broertjes waren 7 en 9 jaar, mijn zusje 13 en ik 15 jaar oud. De rest was volwassen. In ons midden een dode (man en vader), enkele gewonden, geen licht, geen water en doodse stilte tussen ons. Met sanitaire behoeften kon geen rekening gehouden worden. Alleen de koeien loeiden van angst en omdat ze gemolken wilden worden en boven alle die vreselijke beschieting.

Tegen de morgen kwam Sjaak Weterings vertellen dat we bevrijd waren..........

Gelukkig heeft mijn vader niet hoeven lijden, het had dus nog erger gekund. Maar voor mij staat vast dat hij nog vele jaren had kunnen leven, als hij in die veilige kelder gebleven was. Hij was immers pas 47 jaar.........

Zijn gegeven woord was hem echter meer waard en is hij voor mij sinds die dag een HELD.

Bij thuiskomst was ons huis vernield, de kelder was echter intact. De familie Van de Heikant mankeerde niets.

W.D. Schoots - de Jongh.

Linker detail van het grafmonument

Rechter detail van het grafmonument

www.veerserfgoed.nl

Heeft u meer informatie of opmerkingen? opdekaart@veerserfgoed.nl