Theodorus Op Z'n Plek
Inhoud
Theodorus Op Z'n Plek
Theodorus weer terug op de plek waar hij thuishoort: op de plek waar vroeger de Theodorusschool stond aan de Grote Kerkstraat nr. 5-7.
Zoals afgebeeld op de foto rustte het Theodorusbeeld bovenin de gevel van het schoolgebouw.
Op 17 december 2017 werd op initiatief van Veers Erfgoed na een periode van restauratie het Theodorusbeeld in volle glorie hersteld en onthuld.
De feestelijkheden werden op die dag gestart in de R.K. Kerk met opening door de voorzitter van Stichting Veers Erfgoed, Niels van Beek.
Openingswoord
Openingswoord door Niels van Beek:
"Graag wil ik als vertegenwoordiger van Veers Erfgoed iedereen van harte welkom heten op dit speciale moment. Het moment dat we Theodorus officieel terug op zijn plek gaan zetten. Van 1912 tot 1994 heeft ie mogen pronken tegen de gevel van de Theodorusschool. Vanaf 1994 heeft ie een eenzaam bestaan geleden totdat we met de koijerroute in 2016 een goed idee kregen om Theodorus weer eens te laten zien aan de inwoners van onze gemeente. Provisorisch hebben we hem toen in de steigers gezet aan de Vrijheidsstraat en een paar weken laten staan. Na enthousiaste reacties van de gemeente, de koijeraars en vele inwoners van de gemeente wisten we het zeker; hij moest terugkomen.
Samen met 14 ambassadeurs is Veers Erfgoed in mei 2017 aan de slag gegaan om steunpilaren te vinden, geld in te zamelen om zo een steentje bij te dragen aan de herplaatsing van Theodorus. Contact gaan zoeken met ondernemers die dit samen met ons voor elkaar gingen krijgen. Alle partijen die dit in een geweldige samenwerking mogelijk hebben gemaakt wil ik daarom op dit moment noemen en hartelijk bedanken: In eerste instantie de Gemeente voor de prettige en vlotte samenwerking en de aanvullende financiële bijdrage om dit mogelijk te maken (zonder jullie steun was dit nooit gelukt). Dan de lokale ondernemers die ieder met hun eigen expertise en een stuk sponsoring een steentje hebben bijgedragen, te noemen Firma Gros, Ontwerpburo William de Bruijn, Marquart Architecten en Herman Marquart HMT Bouwtechniek, Firma van der Pluijm, Weterings Bouwbedrijf, Willy Luppens van Van Noordenne Staal, De Staalmannen Sjaak en Gerrit, Louis de Wit van Atex licht en Johan Beerens en Adam Oldenburg de lokale brouwer voor het brouwen van een heus Theodorusbier. Ook de ambassadeurs en het secretariaat die in de maanden mei tot oktober actief zijn geweest om steunpilaren bij elkaar te krijgen en een bedrag bij elkaar te krijgen van € 3.121. Dus voor ambassadeurs en steunpilaren een wel verdiend applaus. Tot slot de vrijwilligers van Veers Erfgoed die met hun inspanningen de kosten flink hebben weten te reduceren.
Daarom ben ik trots dat ik, als voorzitter van Stichting Veers Erfgoed, als Cornelis Theodorus van Beek met een grootvader (de ouwe Cees van Beek met dezelfde voorletters die ook op deze school heeft gezeten) deze dankwoorden heb mogen uitspreken.”
Daarna gaf hij het woord aan Wethouder Bert van den Kieboom die later de onthulling ging doen, samen met de oudste, nog in leven zijnde, leerling die op de Theodorusschool heeft gezeten: Harrie van Steijn.
Wethouder Bert van den Kieboom
Dit zei wethouder Bert van den Kieboom:
“Dames en heren, Het moet in die tijd een hele onderneming geweest zijn. Waarschijnlijk hadden de fraters in de vroege ochtend van 26 april 1912 de tram vanuit Tilburg genomen naar Oosterhout, om aldaar over te stappen op een andere tram, die naar Keizersveer. Of misschien kwamen ze met paard en wagen naar Raamsdonksveer of per koets. Ze kwamen hoe dan ook op die dag in april naar de nieuwe school, die pastoor Van Brussel had laten bouwen. Het was diens vurige wens bij zijn 40-jarig priesterjubileum, twee jaar eerder: een katholieke jongensschool. Want zo was dat, de meisjes en jongens gescheiden.
Vanaf 1912 gingen de katholieke Veerse jongens naar de Theodorusschool, naar goed katholiek gebruik vernoemd naar een heilige. Of zat het anders? Bij ‘Theodorus’ kunnen we kiezen tussen twee Theodorussen: Sint Theodorus Tiro, een martelaar uit Klein-Azië (het huidige Turkije) van rond 300 – ook wel ‘de rekruut’ genaamd – , of Sint Theodorus Stratelates, eveneens een martelaar van rond 300, afkomstig uit Thracië (in de hoek van Bulgarije-Griekenland en Turkije) – die ‘de generaal’ werd genoemd. Maar Theodorus – het Griekse woord voor ‘godsgeschenk’ – was ook de voornaam van een zoon van één van de belangrijke financiers van de school: Theodorus Heere. Uit dankbaarheid voor dit genereuze gebaar kreeg het schoolgebouw deze naam. De jongensschool aan de Grote Kerkstraat ontving vanaf die tijd de ‘Fèrse joenges’. De ‘Fèrse‘ mèète’ genoten onderwijs aan de Sint Theresiaschool, ook gelegen aan de Grote Kerkstraat.
Meer dan vijftig jaar later, bij de invoering van de Mammoetwet in 1968, werd de jongensschool opengesteld voor meisjes, zoals overal in heel onderwijsland. En het was ook hoog tijd voor een nieuw schoolgebouw: in 1970 opende basisschool De Vonder haar deuren aan het Bachplein, waar de jongens én meisjes terecht konden. Daarnaast was er inmiddels nog een tweede katholieke basisschool: De Wilsdonck.
De Theodorusschool sloot weliswaar haar schooldeuren, maar bleef nog tot in de jaren ’90 van de vorige eeuw geopend voor verschillende doeleinden, totdat in 1994 het gebouw tegen de vlakte ging. Als een wonder bleef het Theodorusbeeld bewaard. Eigenlijk net als de twee Theodorussen uit het begin van de vierde eeuw: zij gaven niet toe aan hun geweldenaren. Het beeld kreeg onderdak bij de parochie van de Onze Lieve Vrouw Hemelvaartkerk. En daar stond het beeld stil te staan. Ik had het genoegen om jaren later op een zaterdagmorgen het beeld, gehuld in een deken, op een steekwagentje met twee lekke banden, vanuit het parochiecentrum naar ’t Fruithuisje te mogen verhuizen.
Veers Erfgoed vond dat ‘Theodorus’ eigenlijk terug zou moeten komen te staan op zijn oude plek. Dat beeld zou op die locatie niet alleen moeten verwijzen naar het verleden, maar ook naar het heden en de toekomst. Ruim een maand geleden hebben we met hulp van enthousiaste scholieren aan de voet van de sokkel waarop Theodorus zou moeten herrijzen, een tijdscapsule geplaatst met tal van gegevens en foto’s van nu, en voorwerpen van toen. En wie weet zullen deze herinneringen over twee, drie eeuwen weer tevoorschijn komen en dan tot interessant historisch materiaal bestempeld worden door leden van Veers Erfgoed 3.18 of 4.36.
Namens de gemeente is een woord van dank hier op zijn plaats aan het bestuur en de leden van Veers Erfgoed, aan de sponsoren en aan allen die op enigerlei wijze hebben bijgedragen aan het welslagen van dit Theodorus-project. Net als de tocht van de fraters ruim een eeuw geleden, was ook dit een hele onderneming.
Verleden… heden… toekomst… Het hele leven zal altijd een onderneming blijven. Dat zouden de fraters volgens mij gezegd kunnen hebben…
Dank u wel.”
Daarna werd iedereen uitgenodigd om mee te gaan naar de plek waar het Theodorusbeeld onthuld en gewijd zou gaan worden. Nadat de heer Harrie van Steijn samen met de wethouder het bij het beeld horend schoolbankje had onthuld, werd het beeld gezegend door Pastor van der Laer.
Tekst op de lessenaar van het schoolbankje:
"Het Sint Theodorusbeeld is een overblijfsel uit 1911 van de toen gebouwde Sint Theodorusschool. Het beeld stond in de top van deze Rooms-Katholieke jongensschool. Toen pastoor-deken Van Brussel in 1910 zijn 40-jarig priesterjubileum vierde, sprak hij de wens uit om een jongensschool te stichten. Katholieke meisjes krijgen dan al vanaf 1880 les van de zusters van Schijndel op de Sint Theresiaschool. Op 26 april 1912 arriveren twee fraters onder leiding van frater Florentianus, die hoofd van de jongensschool wordt, vanuit Tilburg in Raamsdonksveer om les te gaan geven. Later volgen nog meer fraters uit Tilburg. De fraters vertrekken in 1956 uit Raamsdonksveer en het onderwijs wordt daarna volledig door meesters en juffen verzorgd. Het hoofd der school (directeur) wordt vanaf dat jaar dhr. A. Pigmans.
In 1973 eindigt de geschiedenis van de Sint Theodorusschool. Het schoolgebouw zelf wordt pas in 1994 gesloopt. Wonder boven wonder blijft het Sint Theodorusbeeld behouden (met dank aan de sloper) en krijgt het tijdelijk onderdak bij de R.K.-parochie Onze Lieve Vrouw Hemelvaart in Raamsdonksveer. In mei 2017 start Veers Erfgoed met behulp van oud-leerlingen en sponsoren de actie “Zet Theodorus op zijn plek” om gelden te verzamelen voor de restauratie en plaatsing van het beeld. Sinds december 2017 staat het Sint Theodorusbeeld uiteindelijk weer op zijn plek, op de speelplaats van de voormalige Sint Theodorusschool."
"Van Straat", De Langstraat 28-12-2017
En zo ziet Pètry Gamers (“Van Straat”) in de Langstraat van 28 december jl. de toegevoegde waarde van het Theodorusbeeld. “We hebben afgelopen weekend toch alvast maar een “waarnemer” geplaatst in het centrum van Raamsdonksveer, die vanaf zijn positie in de Vrijheidsstraat/Grote Kerkstraat sowieso al de gang van zaken in het gemeentehuis in de gaten kan houden. Die bovendien dusdanig hoog staat dat-ie tot aan de Donge over Raamsdonksveer uit kan kijken. En geloof maar dat als er komende maanden iemand de plannen voor de ‘haove in ut Fèèr’ zou dwarsbomen, dat onze waarnemer Theodorus de persoon in kwestie vast een duchtig lesje zal leren.”
| Heeft u aanvullingen of wijzigingen bij dit artikel? opdekaart@veerserfgoed.nl |