Cookies helpen ons onze services aan te bieden. Door onze services te gebruiken stemt u in met het gebruik van onze cookies.

Stiel, Nechmije: verschil tussen versies

 
Regel 28: Regel 28:
 
We ontvangen je reactie graag via [mailto:info@regionaalarchieftilburg.nl info@regionaalarchieftilburg.nl] o.v.v. Wiki Oorlogsslachtoffers.  
 
We ontvangen je reactie graag via [mailto:info@regionaalarchieftilburg.nl info@regionaalarchieftilburg.nl] o.v.v. Wiki Oorlogsslachtoffers.  
  
 +
'''Stiel, Nechmije''' (Podgorze (PL) 20-07-1892, Havelte 23-04-1944),  zoon van Aron Stiel en Szyifra Wasserstrum. Hij was achtereenvolgens gehuwd met Chaja Maiti Goldman (1891–1928) en Helena Maatje Haarsma (Vlissingen 27-07-1899). Uit zijn eerste huwelijk had hij twee kinderen.
 +
 +
==Achtergrond==
 +
Nechmije (Petrus) Stiel werd op 20 juli 1892 in het (toen Oostenrijkse) Podgorze geboren als zoon van Aron Stiel en Szyifra Wasserstrum. Hij trouwde op 29-07-1916 te Helmond met '''Chaja Maiti (Helena Maria) Goldman''' (Zaklików (PL) 07-04-1891, Helmond 10-11-1928) met wie hij twee zoons kreeg, '''Samuel''' (Neurode (DE) 23-01-1913, Amsterdam 19-04-1997) en '''Daniël Thomas (Tom)''' (Helmond 05-09-1919, Edmonton, Alberta (CA) 24-11-2001). Op 04-12-1929 hertrouwde hij te Helmond met '''Helena Maatje Haarsma''' (Vlissingen 27-07-1899).<br/>
 +
Nechmije Stiel komt op 13 juni 1931 met zijn gezin vanuit Helmond naar Tilburg. Tussen 1931 en 1936 woont hij achtereenvolgens aan de Meidoornstraat, het Lindeplein en de Jan Maurits van Nassaustraat. Vanaf 30 maart 1936 woont hij aan de [https://wikimiddenbrabant.nl/Enschotsestraat_228_(Tilburg)  Enschotsestraat 228] (later NS-Plein 27, gesloopt) waar hij een handel in specerijen drijft. Daarnaast is hij koster van de Nederlands Hervormde kerk.<br/>Hoewel hij al in 1912 de Nederlands Hervormde godsdienst aangenomen had en na het overlijden van zijn eerste echtgenote met een niet-joodse vrouw gehuwd was, werd hij door de bezetter toch gezien als ‘Jood’. In november 1941 deed een Tilburgse NSB-er bij de politie aangifte dat er in de Nederlands Hervormde kerk een Jood kwam, die er zelfs koster was. Deze moest daar volgens hem verdwijnen omdat de kerk een gesubsidieerde instantie was en het gebouw een openbaar gebouw. Stiel was er al negen jaar koster. Dominee P. van der Wal nam hem in bescherming tegen de aantijgingen van de NSB-er, die weliswaar ook lid was van de hervormde gemeente, maar volgens de dominee nooit in de kerk kwam en in de jaren dertig nog lid was geweest van de Communistische Partij van Nederland. Nechmije Stiel en zijn zoon Daniel (Tom) waren goed geïntegreerd in de Tilburgse gemeenschap, het waren uitblinkende spelers van schaakvereniging ‘De Drie Torens’.
 +
 +
==Deportatie==
 +
Op grond van het feit dat hij gemengd gehuwd was beschikte het gezin Stiel over een ‘Sperre’ (vrijstelling van deportatie). Nechmije Stiel moest echter wel een ster dragen. In maart 1944 is een groep gemengd gehuwde Joodse mannen uit Tilburg opgeroepen voor tewerkstelling in Havelte voor de aanleg van een vliegveld (Fliegerhorst Havelte). Bij een aanval door geallieerde vliegtuigen op 23 april 1944 kwam Nechmije Stiel om het leven. Hij werd 51 jaar.
  
 
==Gebeurtenis==
 
==Gebeurtenis==
 
* [[Deportatie en vernietiging Joodse volksdeel Tilburg.]]
 
* [[Deportatie en vernietiging Joodse volksdeel Tilburg.]]
  
==Individuele gebeurtenis==
+
==Bronnen==
Nechmije Stiel woonde sedert 1931 in Tilburg. Ondanks het feit dat hij met zijn echtgenote al vanaf 1912 de Nederlands Hervormde godsdienst had aangenomen en na het overlijden van zijn echtgenote in 1928 met een niet-joodse vrouw gehuwd was, werd hij door de bezetter toch gezien als ‘Jood’ en op grond daarvan gearresteerd. In november 1941 deed een Tilburgse NSB’er bij de politie aangifte dat er in de Nederlands Hervormde kerk een jood kwam, die er zelfs koster was. Deze moest daar volgens hem verdwijnen omdat de kerk een gesubsidieerde instantie was en het gebouw een openbaar gebouw. Stiel was er al negen jaar koster. Dominee P. van der Wal nam hem in bescherming tegen de aantijgingen van de NSB'er, die weliswaar ook lid was van de hervormde gemeente, maar volgens de dominee nooit ter kerke kwam en in de jaren dertig nog lid was geweest van de Communistische Partij van Nederland. Nechmije Stiel en zijn zoon Daniel (Tom) waren goed geïntegreerd in de Tilburgse gemeenschap, het waren uitblinkende spelers van schaakvereniging ‘De Drie Torens’. Bovendien bezaten zij een ‘Sperr’ (voorlopige vrijstelling van deportatie). Wel zou Stiel naar een werkkamp voor gemengd gehuwde joden in Havelte gestuurd worden. Omgekomen in Havelte. Zijn (gehuwde) zoon Samuel en zijn zoon Tom zouden de oorlog overleven.
+
Regionaal Archief Tilburg  
 
+
* [https://www.regionaalarchieftilburg.nl/zoek-in-archieven/?/details/NL-TbRAT-16/keywords/16/withscans/0/start/0/limit/10/flimit/5 Archief 16, ''Overlijdensregister 1944''], akte 452.
==Gezinsleden==
 
Nechmije Stiel was gehuwd met Helena Maatje Haarsma. Vader van Samuel Stiel en Daniel (Tom) Stiel.
 
 
 
==Woonadres==
 
[[Enschotsestraat 228 (Tilburg)]]
 
 
 
==Geheugen van Tilburg==
 
* [https://www.geheugenvantilburg.nl/all-in/?id=16687&type=subject&direction=object Verhalen over Joodse Tilburgers]
 
  
 
==Literatuur==
 
==Literatuur==
Ad de Beer en Gerrit Kobes, ''Het leven gebroken. De geschiedenissen van de Tilburgers die als gevolg van de strijd tegen Duitsland en de bezetting van Nederland om het leven kwamen'', Tilburgse Bronnenreeks 4 (Tilburg 2002).
+
* Ad de Beer en Gerrit Kobes, ''Het leven gebroken. De geschiedenissen van de Tilburgers die als gevolg van de strijd tegen Duitsland en de bezetting van Nederland om het leven kwamen'', Tilburgse Bronnenreeks 4 (Tilburg 2002).
 +
* J. Bader, ''Kroniek van 'n Vervolging, Joden in Tilburg, Waalwijk en omstreken'' (Soesterberg 2018).
  
 
==Externe links==
 
==Externe links==
* [https://www.joodsmonument.nl/nl/page/660760/nechmeije-stiel Joods Monument]
+
* [https://www.joodsmonument.nl/nl/page/660760/nechmeije-stiel Joods Monument]
* [https://www.oorlogsbronnen.nl/tijdlijn/Nechmeije-Stiel/01/102636 Lemma Nechmije Stiel op Oorlogsbronnen]
+
* [https://www.oorlogsbronnen.nl/tijdlijn/Nechmeije-Stiel/01/102636 Nechmije Stiel op Oorlogsbronnen]
 +
* [https://www.online-begraafplaatsen.nl/graf/1042121/1523225/Nechmije-Stiel-1892-1944  Online begraafplaatsten]
 +
* [http://alledrenten.nl/akte/nechemije-stiel/1e816eaa-3b71-41c6-ac7a-1a4eaa1e8f2c  Nechmije Stiel op Alledrenten]
 +
* [https://www.tracesofwar.nl/articles/3945/Fliegerhorst-Havelte.htm  Fliegerhorst Havelte]
 +
* [https://nl.wikipedia.org/wiki/Jodenkamp_(Havelte)  Jodenkamp Havelte]
 +
 
 +
==Noten==
  
 +
[[Categorie:Oorlogsslachtoffers_Tilburg]]
 
[[Categorie:Omgebrachte_Joodse_Tilburgers]]
 
[[Categorie:Omgebrachte_Joodse_Tilburgers]]
[[Categorie:Oorlogsslachtoffers_Tilburg]]
 

Huidige versie van 20 jun 2022 om 15:59

Nechmije Stiel
Afbeelding gewenst
Volledige namen Nechmije Stiel
Geboortedatum 20-07-1892
Geboorteplaats Podgorze (PL)
Adres Enschotsestraat 228
Woonplaats Tilburg
Burgerlijke staat Gehuwd
Naam echtgeno(o)t(e) (1) Chaja Maiti Goldman, (2) Helena Maatje Haarsma
Beroep Handelaar in specerijen, koster van de N.H. kerk
Overlijdensdatum 23-04-1944
Plaats van overlijden Havelte

Geef de oorlog een gezicht!

Kun jij ons helpen met het schrijven van het levensverhaal van deze persoon?

Hoewel het meer dan 75 jaar geleden is dat er een einde kwam aan de Tweede Wereldoorlog blijft het belangrijk de slachtoffers te herdenken. We willen door hun verhaal te vertellen de slachtoffers eren en de herinnering levend houden

Alle Tilburgse oorlogsslachtoffers zijn opgenomen in de Wiki Midden-Brabant en we streven er naar van ieder een levensbeschrijving en foto op te nemen.

Helaas hebben we van sommigen maar beperkte of soms helemaal geen informatie. We hebben jouw hulp nodig deze levensverhalen vast te leggen door ontbrekende informatie aan te vullen met verhalen of foto’s. We ontvangen je reactie graag via info@regionaalarchieftilburg.nl o.v.v. Wiki Oorlogsslachtoffers.

Stiel, Nechmije (Podgorze (PL) 20-07-1892, Havelte 23-04-1944), zoon van Aron Stiel en Szyifra Wasserstrum. Hij was achtereenvolgens gehuwd met Chaja Maiti Goldman (1891–1928) en Helena Maatje Haarsma (Vlissingen 27-07-1899). Uit zijn eerste huwelijk had hij twee kinderen.

Achtergrond

Nechmije (Petrus) Stiel werd op 20 juli 1892 in het (toen Oostenrijkse) Podgorze geboren als zoon van Aron Stiel en Szyifra Wasserstrum. Hij trouwde op 29-07-1916 te Helmond met Chaja Maiti (Helena Maria) Goldman (Zaklików (PL) 07-04-1891, Helmond 10-11-1928) met wie hij twee zoons kreeg, Samuel (Neurode (DE) 23-01-1913, Amsterdam 19-04-1997) en Daniël Thomas (Tom) (Helmond 05-09-1919, Edmonton, Alberta (CA) 24-11-2001). Op 04-12-1929 hertrouwde hij te Helmond met Helena Maatje Haarsma (Vlissingen 27-07-1899).
Nechmije Stiel komt op 13 juni 1931 met zijn gezin vanuit Helmond naar Tilburg. Tussen 1931 en 1936 woont hij achtereenvolgens aan de Meidoornstraat, het Lindeplein en de Jan Maurits van Nassaustraat. Vanaf 30 maart 1936 woont hij aan de Enschotsestraat 228 (later NS-Plein 27, gesloopt) waar hij een handel in specerijen drijft. Daarnaast is hij koster van de Nederlands Hervormde kerk.
Hoewel hij al in 1912 de Nederlands Hervormde godsdienst aangenomen had en na het overlijden van zijn eerste echtgenote met een niet-joodse vrouw gehuwd was, werd hij door de bezetter toch gezien als ‘Jood’. In november 1941 deed een Tilburgse NSB-er bij de politie aangifte dat er in de Nederlands Hervormde kerk een Jood kwam, die er zelfs koster was. Deze moest daar volgens hem verdwijnen omdat de kerk een gesubsidieerde instantie was en het gebouw een openbaar gebouw. Stiel was er al negen jaar koster. Dominee P. van der Wal nam hem in bescherming tegen de aantijgingen van de NSB-er, die weliswaar ook lid was van de hervormde gemeente, maar volgens de dominee nooit in de kerk kwam en in de jaren dertig nog lid was geweest van de Communistische Partij van Nederland. Nechmije Stiel en zijn zoon Daniel (Tom) waren goed geïntegreerd in de Tilburgse gemeenschap, het waren uitblinkende spelers van schaakvereniging ‘De Drie Torens’.

Deportatie

Op grond van het feit dat hij gemengd gehuwd was beschikte het gezin Stiel over een ‘Sperre’ (vrijstelling van deportatie). Nechmije Stiel moest echter wel een ster dragen. In maart 1944 is een groep gemengd gehuwde Joodse mannen uit Tilburg opgeroepen voor tewerkstelling in Havelte voor de aanleg van een vliegveld (Fliegerhorst Havelte). Bij een aanval door geallieerde vliegtuigen op 23 april 1944 kwam Nechmije Stiel om het leven. Hij werd 51 jaar.

Gebeurtenis

Bronnen

Regionaal Archief Tilburg

Literatuur

  • Ad de Beer en Gerrit Kobes, Het leven gebroken. De geschiedenissen van de Tilburgers die als gevolg van de strijd tegen Duitsland en de bezetting van Nederland om het leven kwamen, Tilburgse Bronnenreeks 4 (Tilburg 2002).
  • J. Bader, Kroniek van 'n Vervolging, Joden in Tilburg, Waalwijk en omstreken (Soesterberg 2018).

Externe links

Noten