Spier-Bendien, Justine Leonie

	Tineke Spier-Bendien
	Afbeelding gewenst
Volledige namen	Justine Leonie Bendien
Geboortedatum	21-11-1920
Geboorteplaats	's-Gravenhage
Adres	Burgemeester van Meursstraat 5
Woonplaats	Tilburg
Burgerlijke staat	Gehuwd
Naam echtgeno(o)t(e)	Franz Robert Spier
Overlijdensdatum	19-03-1945
Plaats van overlijden	Mauthausen (AT)

Geef de oorlog een gezicht!

Kun jij ons helpen met het schrijven van het levensverhaal van deze persoon?

Hoewel het meer dan 75 jaar geleden is dat er een einde kwam aan de Tweede Wereldoorlog blijft het belangrijk de slachtoffers te herdenken. We willen door hun verhaal te vertellen de slachtoffers eren en de herinnering levend houden

Alle Tilburgse oorlogsslachtoffers zijn opgenomen in de Wiki Midden-Brabant en we streven er naar van ieder een levensbeschrijving en foto op te nemen.

Helaas hebben we van sommigen maar beperkte of soms helemaal geen informatie. We hebben jouw hulp nodig deze levensverhalen vast te leggen door ontbrekende informatie aan te vullen met verhalen of foto’s. We ontvangen je reactie graag via info@regionaalarchieftilburg.nl o.v.v. Wiki Oorlogsslachtoffers.

Bendien, Justine Leonie (geb. Den Haag, 21-11-1920, gest. Mauthausen (AT) 19-03-1945), secretaresse, dochter van Louis Levie Bendien (1878–1954) en Maria Andriette Schoorel (1884–1977). Gehuwd met Franz Robert Spier (1913–1942). Zij hadden geen kinderen.

Achtergrond

Justine Leonie (Tineke) Bendien wordt op 21 november 1920 in Den Haag geboren als dochter van Louis Levie Bendien (Stad Almelo 17-10-1878, Den Haag 23-01-1954), handelaar in chemische producten en de niet-Joodse Maria Andriette (Mies) Schoorel (Purwakarta, Java (ID), 31-03-1884, Den Haag 02-06-1976). Zij is het zesde kind uit een gezin van zeven met twee oudere zussen en vier broers.^[1] Tineke trouwt op 6 januari 1940 in Den Haag met Franz Robert (Bobby) Spier, lederfabrikant. Hun huwelijk blijft kinderloos.
Na hun huwelijk betrekt het paar het huis aan de Burgemeester van Meursstraat 5, waar Bobby Spier al sinds 8 januari 1938 woont.

Deportatie

Tineke en haar man Bobby proberen eind 1941 samen met hun vrienden Bertram Polak en Freddy de Wit per boot naar Engeland te vluchten. Zij worden echter verraden en komen gevieren in de strafgevangenis in Scheveningen (‘Oranjehotel’) terecht. In cel 362 zijn hun namen ingekrast:
Spier 9-12-’41, Polak 9-12-’41, De Wit, 9-12-’41 Scheveningen, Mevr. Spier-Bendien, 9-12-’41, Spier 2-4-’42 transport-???.
Op 2 februari 1942 zijn de drie mannen van Scheveningen naar Kamp Amersfoort overgebracht. Tineke blijft voorlopig achter in Scheveningen. Op 28 september 1942 wordt zij naar het vrouwenkamp Ravensbrück ten noorden van Berlijn overgebracht. Daar is zij ingeschreven als politiek gevangene nr. 13423. Reden voor haar deportatie was ‘illegales Verhalten’ (namelijk de vluchtpoging). Vanaf 4 november 1943 werkt zij tien tot elf uur per dag als ‘Mechanikerin’ voor het elektronicaconcern Siemens. In oktober 1944 gaat zij voor de kampleiding werken (vermoedelijk vanwege haar secretaresseopleiding) maar vanaf januari 1945 werkt zij weer voor Siemens. Begin maart 1945 is zij met circa 2000 gevangenen waaronder 37 Nederlandse vrouwen van Ravensbrück naar het in Oostenrijk gelegen Mauthausen overgebracht. Een treinreis van vier dagen in een overvolle goederenwagon.^[2] Daar is zij op 6 maart 1945 ingeschreven als gevangene 2582 NL. De komst van het Rode Kruis naar Mauthausen op 22 april 1945 zal zij niet meer meemaken. Ze sterft op 19 maart 1945 om half negen ’s avonds. Tineke Bendien is dan 24 jaar. De ouders van Tineke Bendien overleven de Shoah, evenals haar broers en zussen.^[3]

Gebeurtenis

Deportatie en vernietiging Joodse volksdeel Tilburg.

Struikelstenen

Op 17 januari 2014 zijn voor het pand Burgemeester van Meursstraat 5 door een neef en een achternicht struikelstenen gelegd voor Bobby en Tineke Spier-Bendien.

Bronnen

Regionaal Archief Tilburg

Archief 565, Collectie documentatie Tilburg 1940-1945, invnr. 273.
Archief 16, Overlijdensregister 1949, akte 413.

Literatuur

Ad de Beer en Gerrit Kobes, Het leven gebroken. De geschiedenissen van de Tilburgers die als gevolg van de strijd tegen Duitsland en de bezetting van Nederland om het leven kwamen, Tilburgse Bronnenreeks 4 (Tilburg 2002).
J. Bader, Kroniek van 'n Vervolging, Joden in Tilburg, Waalwijk en omstreken (Soesterberg 2018).
Arnoud-Jan Bijsterveld, ‘Gedenkteken voor slachtoffers en overlevenden. Het verhaal achter de ‘struikelsteen’ voor Bertram Polak (1918-1942)’, Tilburg. Tijdschrift voor geschiedenis, monumenten en cultuur, jrg. 29 nr. 1 (2011), p. 3-14.
Arnoud-Jan Bijsterveld, House of Memories. Uncovering the Past of a Dutch Jewish Family (Hilversum 2016).
Arnoud-Jan Bijsterveld, Ons huis. Op zoek naar een Joodse familie in Tilburg (Hilversum 2020).
Sarah Helm, Ravensbrück.Geschiedenis van het concentratiekamp voor vrouwen (Amsterdam 2015).

Externe links

Noten

↑ Zij is ook het eerste kind Bendien dat in Nederland geboren werd, haar vijf oudere broers en zussen zijn alle in Batavia (ID) geboren.
↑ Ongeveer de helft van dit transport bestond uit Sinti en Roma-vrouwen
↑ Haar zus Louise (Batavia (ID) 1915) was stewardess; zij kwam in 1945 om in Frankfurt bij een helicopterongeluk.

[1] Zij is ook het eerste kind Bendien dat in Nederland geboren werd, haar vijf oudere broers en zussen zijn alle in Batavia (ID) geboren.

[2] Ongeveer de helft van dit transport bestond uit Sinti en Roma-vrouwen

[3] Haar zus Louise (Batavia (ID) 1915) was stewardess; zij kwam in 1945 om in Frankfurt bij een helicopterongeluk.

[1]

[2]

[3]

Navigatie

Hulpmiddelen