Spaendonck, N.V. Wol-, katoen- en stukververij v/h fa. G. van

Deze fabriek is onderzocht door Kense, Frans

Spaendonck, N.V. Wol-, katoen- en stukververij v/h fa. G. van
Afbeelding gewenst
Type bedrijf	Wol-, katoen- en stukververij
Vestigingsadres	Hilvarenbeekseweg 11
Datum oprichting	28-10-1937
Datum opheffing	25-09-1967
Eigenaars / oprichters	Gerard C.J.M. van Spaendonck & Zn.
Opvolging	San van Spaendonck & Aad van Spaendonck
Herkomst eigenaars / oprichters	Tilburg

Algemene omschrijving

Toen de Wol-, Katoen- en Stukververij Firma Gerard van Spaendonck op 30 september 1925 werd ingeschreven in het Tilburgse handelsregister had de ververij al een hele geschiedenis achter de rug. Die begon natuurlijk al met Gerard's vader Vincent, die op 3 juni 1867 -hij was toen 22 jaar en verbleef zelf in Aken- eigenaar werd van een terrein op de Koningshoeven "aan de Steenweg", waar een wolspoelhuisje stond met "broyhhuis".

Het ontvetten van het weefsel werd in Tilburg indertijd aangeduid als "broeien". Vincent vestigde daar zijn ververij, die hij samen met Jan Brouwers (1804 -1877) -firmant van J. Brouwers, voorloper van Brouwers Lakenfabrieken- exploiteert onder de naam "Vincent van Spaendonck". Op 13 januari 1869 werd een vergunning voor het opstellen van een stoommachine verleend. Deze samenwerking heeft waarschijnlijk tot 1873 geduurd. Per 1 januari 1907 ging Vincent een vennootschap onder firma aan met zijn zoon Gerard Cornelis van Spaendonck ter voortzetting van de ververij waaraan intussen ook een chemische wasserij was verbonden. Op welk tijdstip Vincent teruggetreden is als firmant, feitelijk of formeel, staat niet vast, maar de voortzetting van het bedrijf van zijn vader Vincent is Gerard slecht bekomen. In 1918 was hij daarom overnamekandidaat.

Op 2 april 1918 werden de Coöperatieve Ververijen van Tilburgsche Fabrikanten van Wollenstoffen opgericht. De basis vormde de ververij van Gerard van Spaendonck, die ook als eerste directeur optrad, maar het werd geen succes. In 1925 kwam een einde aan zijn directoraat. Uit het feit dat hij kort daarop - in september 1925 - weer een eigen ververij oprichtte onder de naam "Wol-, Katoen- en Stukververij Firma Gerard van Spaendonck", mag worden geconcludeerd dat het vertrek niet zonder slag of stoot plaats vond.

De concurrentie van de oud-directeur wekte de ergernis van de Coöperatie, de fabrikanten besloten om niet meer bij Van Spaendonck te laten verven. Op 28 oktober 1937 is Gerard oprichter en directeur van de N.V. Wol-, katoen- en stukververij voorheen GERARD VAN SPAENDONCK te Tilburg. De andere oprichters) waren zijn dochter Maria J.V.I. en zijn zonen Vincentius (San) E.I.M. en Gerardus (Aad) E.J.I. Gerard's vrouw Leonie M.H. Van Spaendonck-Janssens trad op als commissaris, een functie die zij tot haar overlijden op 27 mei 1947 vervulde. Als Gerard op 6 oktober 1944 overlijdt, volgen zijn zoons San en Aad hem op. Vincentius overlijdt op1-7-1960.

De loonververij deelt in het lot van haar klanten. Op 24 augustus 1967 wordt het faillissement uitgesproken. Robert G.B., zoon van Aad, die in maart nog directeur werd in plaats van zijn vader, kan de kansen niet meer keren. Per 1-9-1967 wordt de vennootschap ontbonden.

Gezinskaarten

• Spaendonck, Gerardus Cornelis Josephus Maria (Gérard) van
• Spaendonck, Vincentius Eduardus Ignatius Maria (San) van

Bronnen

‘Genealogie en Familiegeschiedenis Van Spaendonck 1350-2006’ B.J.M. van Spaendonck; Tilburg, 2004, pag. 216/217