Sleuf voor schotbalken R'donk
Sleuf voor schotbalken circa 1850
Dijkcoupure met sleuven voor schotbalken. Een dijkcoupure is een doorgang in een dijk ten behoeve van het verkeer. Hier is de doorgang gemaakt voor de Zijlweg, de oude doorgangsweg van Raamsdonk en Waspik naar de veerpont Hermenzeil. In de betonnen constructies zijn sponningen aangebracht, waarin een dubbele rij schotbalken kon worden geschoven. Tussen en tegen de schotten werden zandzakken geplaatst. Bij overstromings-gevaar werden de schotten gesloten en vormden zo met de Achterste Dijk een aaneengesloten beschermingslichaam. Op de kruin van de dijk stond, vaak naast de coupure, een ‘schotbalkloodsje’ waarin de balken bewaard werden. De schotbalkconstructie doet nu geen dienst meer en de berging voor de balken is niet bewaard gebleven. De Achterste Dijk is van middeleeuwse oorsprong. Ooit maakte de dijk deel uit van de landweg van Geertruidenberg naar ’s-Hertogenbosch (de Langstraat). Tijdens de St.-Elisabeths-vloed in 1421 en 1424 spoelde de dijk gedeeltelijk weg. Na deze overstromingen ging men, voor zover dit mogelijk was, de oude dijken herstellen om nieuwe inpolderingen te maken. De Achterste Dijk werd vrij snel hersteld, omdat hij als zeekering werd gezien. Het land ten noorden ervan werd in 1700 ingepolderd, waardoor de Buitendijkse Hooipolder ontstond. Door die nieuwe inpoldering werd de Achterste Dijk een binnenpolder en kon de coupure gemaakt worden voor de weg door de Buitendijkse Hooipolder naar de veerpont.
Informatiebron:
• Waterschap Brabantse Delta, Inventarisatie en waardestelling cultuurhistorische objecten (2006) p. 20-21.
• Grote Historische Topografische Atlas van Noord-Brabant, 1894-1914, kaart 584-585.
• Henk Baas, Bernard Mobach en Hans Renes, Leestekens van het landschap, Landschapsbeheer Nederland (Utrecht, 2005) p. 44-45.