Netspar

Het in 2005 opgerichte Netspar, Network for Studies on Pensions, Aging and Retirement, is een initiatief van de Tilburgse hoogleraren Lans Bovenberg en Theo Nijman. Zij voorzagen grote vraagstukken rondom de verdeling van de lasten en lusten van de vergrijzing. Bovenberg besloot de in 2004 aan hem toegekende Spinozapremie (1,5 miljoen euro) te steken in een nieuw kennisnetwerk. Samen met Nijman wist hij partners uit de pensioenwereld, de financiële sector, de overheid en de wetenschap te vinden. In 2012 werd Netspar een stichting en kreeg van het College van Bestuur de status van excellence center.

Netspar ontwikkelt en deelt kennis voor een beter begrip van de economische en sociale gevolgen van pensioenen, vergrijzing en ‘de oude dag’ in Nederland en Europa. Het instituut beziet het pensioen in samenhang met werk, wonen, uitgavenpatronen en zorg. Netspar bestudeert naast zuiver financieel-economische vraagstukken ook gedrag, keuze, communicatie, solidariteit, zorgplicht, governance en eigendom. Andere wetenschappelijke disciplines zoals sociologie, psychologie, recht, communicatie en taalwetenschappen zijn van belang. In totaal zijn zo’n driehonderd onderzoekers uit binnen- en buitenland bij Netspar betrokken. De stichting speelt een belangrijke rol in het pensioendebat, overigens zonder zelf standpunten in te nemen.

Binnen Netspar is het concept van persoonlijk pensioen met risicodeling ontwikkeld dat centraal staat in de actuele SER- discussie. Ook speelt de stichting een centrale rol in de analyses van de te verwachten transitie naar een nieuw pensioenstelsel, van de gewenste doorwerking van de stijgende levensverwachting in de pensioenleeftijd en van ontwikkelingen in de pensioencommunicatie. In de woorden van Klaas Knot (president van De Nederlandse Bank) heeft Netspar zich ontwikkeld tot “een honest broker in de met grote belangen beladen pensioendiscussie”. Partners zijn de meeste Nederlandse universiteiten, ministeries, toezichthouders en grote spelers in de Nederlandse pensioen- en financiële sector. Deze zijn via de stichtingsraad nauw betrokken bij het vaststellen van de missie, strategie, werkprogramma en begroting. De wetenschappelijke kwaliteit wordt beoordeeld door een onafhankelijke Scientific Council. De Partner Research Council richt zich op de onderzoeksagenda en prioritering van projecten. Voor talentontwikkeling biedt Netspar een track in vier masteropleidingen binnen Tilburg School of Economics and Management (TISEM*). TIAS voert het executive programma Pensioeninnovatie van de Netspar Academy uit.