Janssens-Kanters
Deze fabriek is onderzocht door Kleijberg, Claudy
| Janssens-Kanters | ||
| Type bedrijf | Wolwasserij en pluizerij | |
| Vestigingsadres | Koningshoeven | |
| Datum oprichting | 1865 | |
| Datum opheffing | 1886 | |
| Eigenaars / oprichters | Isidorius J. H. Janssens | |
| Herkomst eigenaars / oprichters | Tilburg | |
| Herkomst vreemd kapitaal | Gezin van Textielfabrikanten | |
| Innovatieve aspecten | Gasfabriek | |
Inhoud
Algemene omschrijving
Als wolwasser vestigde Isidorius Janssens-Kanters zich in het moerassige gebied, de Hoeve, gelegen aan de Leij. Mensen van buitenaf wilden deze wildernis liever vermijden. Door deze slechte bereikbaarheid lag Tilburg lang geïsoleerd van de buitenwereld. Janssens wilde zijn fabriek zo groot mogelijk maken. Om zover te komen was allereerst bodemontginning nodig. Toch weet hij binnen drie jaar uit te breiden tot een lucratieve machinale wolwasserij, door toevoeging van aanmerkelijk verbeterde machines, gekocht in Verviers(B).
Uitbreidingen, verbeteringen
1865: oprichting wolwasserij met stoommachine van 5 pk
1867: aanleg gasfabriek voor fabrieksverlichting
1868: koop van 2 stukken grond ter uitbreiding en vervanging van de locomobiel door een stoommachine in de bestaande wolwasserij (sectie B nr.1146 /1147). In dat jaar kwam ook de 3e stoomketel in bestaande wolwasserij en pluizerij (sectie B nr 1609) De wolwasserij werd gedreven op drie stoomketels van samen 80 pk en een stoommachine van gelijk vermogen. Er waren toen 50 mensen werkzaam.
Wol
De grote aanvoer van wol was voornamelijk te danken aan fabrikanten die flink hadden ingekocht op de veiling. Wanneer zij terugkeerden in Tilburg, begonnen de drukke tijden en werd er 24/7 gewerkt bij Janssen-Kanters. Zelfs op de zondagen, en die waren heilig in het Roomse Tilburg. Daarnaast ging ook de bodemontginning van nieuwe stukken grond ijverig door.
Ondergang
Vanaf 1875 gingen de zaken steeds verder bergafwaarts. De wolwasserij draaide slecht en ook de grond was niet vruchtbaar genoeg om er iets aan te verdienen. Ondanks dat bleef Janssens meer en meer uitbreiden. Mede door zijn liefde voor de allernieuwste snufjes op gebied van machinerieën, was hij een zeer geliefde vaste klant in Verviers. Hij raakte steeds dieper in de schulden totdat hij zijn hypotheek niet meer kon betalen. Na enkele waarschuwingen werd zijn inboedel verkocht in de openbare verkoop. In 1886 werd de firma Janssens-Kanters opgeheven.
De gasfabriek waarin gas werd gestookt was mede ten behoeve van zijn toenmalige buren. Na zijn vertrek bleek de nabije omgeving zonder gas te zitten.
Gezinskaart
Familiebanden
- Zoon van Cornelis Janssens en Josephina Anna Martina Dams. Vader had een groothandel in wollenstoffen
- Broer van Bisschop Janssens
- Broer van Eduard en Alphons; fabrikanten van de firma Janssens de Horion
- Kleinzoon van Willebrordus Antonius Dams; Burgemeester van Tilburg tijdens Franse periode
Opmerkingen
In 1864 maakte Janssens samen met Nicolaas Pessers en Franken deel uit van de firma N. Pessers & Cie; vellenbloterij en handel in wol en leer.
Als geniale ontwerper en uitvoerder van een herindeling veranderde Janssens, in zeer korte tijd, de Hoeve tot een vruchtbaar gebied. De aanleg van zijn theetuin werd een enorme publiekstrekker. Mede door zijn enorme wolwasserij die hij had neergezet kwam er een omkering tot stand. Opeens werd het gebied aantrekkelijk voor andere industriëlen, o.a. Sträter, B.Th., Vincent van Spaendonck. De industrie ging zich weer uitbreiden zodat welvaart en nijverheid toenamen. Vervolgens kon Tilburg de concurrentie voor blijven, vooral de Belgische.
Op 11 november 1875' ontving Janssens een gouden medaille uit handen van de Jury der Tentoonstelling voor zijn bijdrage aan de vooruitgang van Tilburg. Hiermee is hij de eerste industrieel ooit, die een onderscheiding mocht ontvangen.
Naast fabrikant van de firma Janssens-Kanters was Isidorius Janssens:
- Makelaar in wol onder de firma Isidore Janssens
- Bestuurslid Kamer van Koophandel en Fabrieken (tot 1873)
- Erevoorzitter hoofdbestuur Maatschappij van Land- en Tuinbouw voor Tilburg e.o.
- Eén van de oprichters van de Tilburgsche Brandwaarborgmaatschappij
In het bevolkingsregister van Breda is te vinden dat hij op 16 oktober 1890 is ingeschreven. Zijn vrouw bleef in Tilburg wonen (scheiding van tafel en bed). Op 15 juni 1895 werd hij dood op straat gevonden in Wommelgem (B). Doodsoorzaak onbekend.
Bronnen
- Putten, Rob van. 'Lakenververijen in Tilburg in de 19e eeuw.' Tilburg : tijdschrift voor geschiedenis, 32(april 2014), no. 1. p. 3-10.
- Stadsarchief Breda, Bevolkingsregister Princenhage 1890-1899 deel 01 Pag 350;
- Mei 1886 NT Waalwijk proces Janssens;
- Regionaal Archief Tilburg, Archief 115, Notariele archieven Tilburg 1577-1935, Not.akte 1866 november 15 inv. 427/184;
- Weekblad van Tilburg
- Tilburgsche Courant
- Regionaal Archief Tilburg, Adresboeken Tilburg