Dasché-Adler, Edith: verschil tussen versies
(→Gebeurtenis) |
|||
| (30 tussenliggende versies door 4 gebruikers niet weergegeven) | |||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
| − | + | {{Infobox oorlogsslachtoffers | |
| − | + | | naam = Edith Sara Adler | |
| − | + | | afbeelding = [[bestand:Dasche_Edith.jpg|270px]] | |
| − | + | | onderschrift = Edith Dasché- Adler | |
| + | | volledige namen = | ||
| + | | geboortedatum = 01-01-1903 | ||
| + | | geboorteplaats = Holleschau (Tsjechië) | ||
| + | | adres = Akkerstraat 35 | ||
| + | | woonplaats = Goirle (NL) | ||
| + | | burgerlijke staat = | ||
| + | | naam echtgeno(o)t(e) = Erich Dasché | ||
| + | | beroep = | ||
| + | | overlijdensdatum = 05-10-1942 | ||
| + | | plaats van overlijden = Auschwitz (PL) | ||
| + | | bijzonderheden = Omgekomen in het concentratiekamp Auschwitz (PL). | ||
| + | }}BEVRIJD VAN DE VERGETELHEID ------------------------ OPDAT WE ZE NIET VERGETEN. | ||
| − | + | Hoewel het inmiddels meer dan 75 jaar geleden is dat er een einde kwam aan de Tweede Wereldoorlog en de oorlog(en) daarna tot ca. 1950, blijft het belangrijk al deze Goirlese en Rielse slachtoffers van die tijd te herdenken. | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | + | Reden om de Rielse slachtoffers ook op te nemen is omdat dit dorp vroeger tot 1992 bij de gemeente Alphen en Riel hoorde. In 1992 is door herindeling Riel samengevoegd met Goirle. | |
| + | Al deze burger- en militaire slachtoffers van Goirle en Riel zijn personen die hier geboren zijn of ten tijde van de oorlog(en) woonachtig waren en/of door oorlogshandelingen hier of elders om het leven kwamen. Hiermee worden o.a. bedoeld: slachtoffers van beschietingen, zij die in concentratiekampen terecht kwamen, gedwongen tewerkgestelden, militairen en andere voorkomende situaties. | ||
| − | [[Categorie: | + | G. Kobes schreef in 2016: |
| + | |||
| + | “Ik wil U herinneren aan de slachtoffers in Goirle en Riel gevallen onder de burgerbewoners. De prijs is onvoorstelbaar hoog, in vele gezinnen is een lege plaats gekomen." | ||
| + | |||
| + | '''We willen door hier hun verhaal te vertellen, hun afbeelding te plaatsen, deze slachtoffers eren en de herinnering aan hen levend houden.''' | ||
| + | |||
| + | |||
| + | * Edith Dasché- Adler is een van hen. Overleden in de leeftijd van 39 jaar. | ||
| + | |||
| + | ==Achtergrond== | ||
| + | '''Edith Sara Adler ''' is geboren in Holleschau (Tsjechië) in het gezin van Gustav Adler en Elisabeth Karpelis. Zij trad op 24 maart 1929 in het huwelijk met Erich Dasché in Breclav, Tsjecho-Slowakije. | ||
| + | Dit echtpaar heeft een tijd in Hohenau (DE) gewoond waar ook de kinderen Valerie Ruth en Elisabeth Charlotte zijn geboren. Later verhuisden zij, door omstandigheden naar Wenen (AT). Op 8 juni 1939 verhuisden zij (al vluchtend) naar Nederland en gingen eerst naar Den Haag, daarna volgde noodgedwongen een verhuizing naar Oisterwijk om vervolgens op 5 juli 1941, vanwege gezinsuitbreiding, van Oisterwijk naar Goirle te komen waar zij zich vestigden op het adres Akkerstraat 35 (hernoemd naar Emmastraat). | ||
| + | |||
| + | ==Gebeurtenis== | ||
| + | Nederland was inmiddels ook in oorlog met Duitsland en het werd door hen voor Joodse inwoners verboden om hun woonplaats te verlaten zonder toestemming van diezelfde Duitsers. Edith was tijdens de verhuizing naar Goirle al hoogzwanger van hun 3e kind. Tobias Joachim werd op 1 augustus 1941 in Goirle geboren. Haar man werkte inmiddels al een tijdje bij de firma van Puijenbroek. | ||
| + | Per 1 september 1941 stonden de Duitsers ook niet meer toe dat er nog les werd gegeven aan Joodse kinderen. Hun dochters Valerie en Elisabeth kregen daarna regelmatig lessen thuis of op een ander adres. Amper een jaar nadat ze in Goirle kwamen wonen, 28 augustus 1942, en doordat de Duitsers de gemeentes dwongen om Joodse inwoners te melden werd hiermee hun lot dat eindigde in Goirle bezegeld. Hun woning werd verzegeld. | ||
| + | De hele familie Dasché, 5 personen, is het enige Joodse gezin uit Goirle die op deze wijze is weggevoerd. | ||
| + | [[Bestand:1942m0828_Vertrek_Dasché.jpg|right|thumb|400px|correspondentie rond gedwongen vertrek. (Dossier Arolsen]] | ||
| + | |||
| + | Dit hele gezin werd diezelfde dag nog op transport gezet naar Kamp Westerbork om kort daarna door te moeten reizen naar de Poolse stad Oświęcim (Duits: Auschwitz). Tijdens die reis werd haar man Erich uit het gezin gehaald en op transport naar een werkkamp Schoppinitz, ook in Polen gestuurd. Edith moest verder met haar 3 kinderen naar het concentratiekamp Auschwitz. Edith Dasché- Adler overleed daar (vlgs. overlijdensakte)op 5 oktober 1942 in de leeftijd van 39 jaar. Volgens de andere overlijdensaktes zijn haar drie kinderen diezelfde dag ook overleden. Dit is een verkorte samenvatting van hun leven. | ||
| + | |||
| + | Het verloop van hun leven treft u aan onder deze link, door G. Kobes. | ||
| + | *[[Deportatie en vernietiging Joodse volksdeel Goirle.]] | ||
| + | |||
| + | ==Monumenten== | ||
| + | In 2004 nam een bewoner van het pand Akkerstraat 35 (thans Emmastraat 35), het initiatief om een ''herinneringsplaquette'' aan te brengen in de gevel van zijn woonhuis. Op 4 mei 2005 werd deze plaquette officieel onthuld. In 2007 werd de plaquette door leerlingen van groep 7 van de OBS ´t Schrijverke geadopteerd. Ieder jaar in april staat een groep van deze school, na uitleg tijdens schoollessen, stil bij het monumentje als blijvende herinnering aan deze familie Dasché. | ||
| + | |||
| + | * Op 28 augustus 2012 werden 5 zgn. ''Stolpersteine'' gelegd in het trottoir voor het pand Emmastraat 35. De school voor voortgezet onderwijs van het Mill-Hill-college heeft dit monument geadopteerd, ook zij komen er die dag met een aantal jongeren samen. | ||
| + | [[Bestand: Stolperstein_Dasché_Adler,_Edith.jpg|270px|thumb|Stolperstein Edith Dasché- Adler. (foto: Geka)]] | ||
| + | |||
| + | ==Herdenkingen== | ||
| + | * [https://www.joodsmonument.nl/en/page/217039/edith-dasch%C3%A9-adler Joods monument Edith Dasché] | ||
| + | * [https://www.tracesofwar.nl/sights/7655/Plaquette-Joods-Gezin-Dasch%C3%A9.htm Plaquette Stolpersteine] | ||
| + | * [https://nieuw.ogs.nl/monumenten/goirle-monument-voor-de-familie-dasch%C3%A9 Plaquette voormalige woning] | ||
| + | * [https://www.4en5mei.nl/oorlogsmonumenten/zoeken/2724/goirle-monument-voor-de-familie-dasch%c3%a9 Oorlogsmonument 4 en 5 mei] | ||
| + | |||
| + | ==Zie ook== | ||
| + | [[Familie Dasché]] | ||
| + | |||
| + | ==Bronnen== | ||
| + | * Regionaal Archief Tilburg, [https://www.regionaalarchieftilburg.nl/zoek-in-archieven/?/details/NL-TbRAT-1623/keywords/1623/withscans/0/start/0/limit/10/flimit/5 Archief 1623 Collectie Documentatie Tweede Wereldoorlog Goirle en Riel 1940-1945] | ||
| + | * Regionaal Archief Tilburg, familiedossier Dasché Archief 1623 | ||
| + | * Research: G. Kobes (Doss.nr: BU-G–02/14.1.2.01) | ||
| + | * Research/Wiki: G. v.d. Klundert- Bertens | ||
| + | * "Goirle 1940-1945, ''een grensdorp bedreigd, bezet en bevrijd, hoofdstuk 19.'' (Goirle 1994). | ||
| + | * Foto: Stg. “De Vyer Heertganghen”, Goirle | ||
| + | |||
| + | ==Literatuur== | ||
| + | * P. de Bont, J. van Gils, G. Kobes, P. Wiercx. ''“Goirle 1940-1945 Een grensdorp bedreigd, bezet en bevrijd…..”'' Uitgave 1994 | ||
| + | * J. Schrijver en H. Kroes: ''‘Offers voor onze vrijheid”'' Uitgave 1994 Bond van Wapenbroeders. | ||
| + | |||
| + | [[Categorie:Burger-oorlogsslachtoffers Goirle|Dasché-Adler, Edith]] | ||
Huidige versie van 16 feb 2024 om 17:43
| Edith Sara Adler | ||
| ||
| Edith Dasché- Adler | ||
| Geboortedatum | 01-01-1903 | |
| Geboorteplaats | Holleschau (Tsjechië) | |
| Adres | Akkerstraat 35 | |
| Woonplaats | Goirle (NL) | |
| Naam echtgeno(o)t(e) | Erich Dasché | |
| Overlijdensdatum | 05-10-1942 | |
| Plaats van overlijden | Auschwitz (PL) | |
| Bijzonderheden | Omgekomen in het concentratiekamp Auschwitz (PL). | |
BEVRIJD VAN DE VERGETELHEID ------------------------ OPDAT WE ZE NIET VERGETEN.
Hoewel het inmiddels meer dan 75 jaar geleden is dat er een einde kwam aan de Tweede Wereldoorlog en de oorlog(en) daarna tot ca. 1950, blijft het belangrijk al deze Goirlese en Rielse slachtoffers van die tijd te herdenken.
Reden om de Rielse slachtoffers ook op te nemen is omdat dit dorp vroeger tot 1992 bij de gemeente Alphen en Riel hoorde. In 1992 is door herindeling Riel samengevoegd met Goirle. Al deze burger- en militaire slachtoffers van Goirle en Riel zijn personen die hier geboren zijn of ten tijde van de oorlog(en) woonachtig waren en/of door oorlogshandelingen hier of elders om het leven kwamen. Hiermee worden o.a. bedoeld: slachtoffers van beschietingen, zij die in concentratiekampen terecht kwamen, gedwongen tewerkgestelden, militairen en andere voorkomende situaties.
G. Kobes schreef in 2016:
“Ik wil U herinneren aan de slachtoffers in Goirle en Riel gevallen onder de burgerbewoners. De prijs is onvoorstelbaar hoog, in vele gezinnen is een lege plaats gekomen."
We willen door hier hun verhaal te vertellen, hun afbeelding te plaatsen, deze slachtoffers eren en de herinnering aan hen levend houden.
- Edith Dasché- Adler is een van hen. Overleden in de leeftijd van 39 jaar.
Achtergrond
Edith Sara Adler is geboren in Holleschau (Tsjechië) in het gezin van Gustav Adler en Elisabeth Karpelis. Zij trad op 24 maart 1929 in het huwelijk met Erich Dasché in Breclav, Tsjecho-Slowakije. Dit echtpaar heeft een tijd in Hohenau (DE) gewoond waar ook de kinderen Valerie Ruth en Elisabeth Charlotte zijn geboren. Later verhuisden zij, door omstandigheden naar Wenen (AT). Op 8 juni 1939 verhuisden zij (al vluchtend) naar Nederland en gingen eerst naar Den Haag, daarna volgde noodgedwongen een verhuizing naar Oisterwijk om vervolgens op 5 juli 1941, vanwege gezinsuitbreiding, van Oisterwijk naar Goirle te komen waar zij zich vestigden op het adres Akkerstraat 35 (hernoemd naar Emmastraat).
Gebeurtenis
Nederland was inmiddels ook in oorlog met Duitsland en het werd door hen voor Joodse inwoners verboden om hun woonplaats te verlaten zonder toestemming van diezelfde Duitsers. Edith was tijdens de verhuizing naar Goirle al hoogzwanger van hun 3e kind. Tobias Joachim werd op 1 augustus 1941 in Goirle geboren. Haar man werkte inmiddels al een tijdje bij de firma van Puijenbroek. Per 1 september 1941 stonden de Duitsers ook niet meer toe dat er nog les werd gegeven aan Joodse kinderen. Hun dochters Valerie en Elisabeth kregen daarna regelmatig lessen thuis of op een ander adres. Amper een jaar nadat ze in Goirle kwamen wonen, 28 augustus 1942, en doordat de Duitsers de gemeentes dwongen om Joodse inwoners te melden werd hiermee hun lot dat eindigde in Goirle bezegeld. Hun woning werd verzegeld. De hele familie Dasché, 5 personen, is het enige Joodse gezin uit Goirle die op deze wijze is weggevoerd.
Dit hele gezin werd diezelfde dag nog op transport gezet naar Kamp Westerbork om kort daarna door te moeten reizen naar de Poolse stad Oświęcim (Duits: Auschwitz). Tijdens die reis werd haar man Erich uit het gezin gehaald en op transport naar een werkkamp Schoppinitz, ook in Polen gestuurd. Edith moest verder met haar 3 kinderen naar het concentratiekamp Auschwitz. Edith Dasché- Adler overleed daar (vlgs. overlijdensakte)op 5 oktober 1942 in de leeftijd van 39 jaar. Volgens de andere overlijdensaktes zijn haar drie kinderen diezelfde dag ook overleden. Dit is een verkorte samenvatting van hun leven.
Het verloop van hun leven treft u aan onder deze link, door G. Kobes.
Monumenten
In 2004 nam een bewoner van het pand Akkerstraat 35 (thans Emmastraat 35), het initiatief om een herinneringsplaquette aan te brengen in de gevel van zijn woonhuis. Op 4 mei 2005 werd deze plaquette officieel onthuld. In 2007 werd de plaquette door leerlingen van groep 7 van de OBS ´t Schrijverke geadopteerd. Ieder jaar in april staat een groep van deze school, na uitleg tijdens schoollessen, stil bij het monumentje als blijvende herinnering aan deze familie Dasché.
- Op 28 augustus 2012 werden 5 zgn. Stolpersteine gelegd in het trottoir voor het pand Emmastraat 35. De school voor voortgezet onderwijs van het Mill-Hill-college heeft dit monument geadopteerd, ook zij komen er die dag met een aantal jongeren samen.
Herdenkingen
- Joods monument Edith Dasché
- Plaquette Stolpersteine
- Plaquette voormalige woning
- Oorlogsmonument 4 en 5 mei
Zie ook
Bronnen
- Regionaal Archief Tilburg, Archief 1623 Collectie Documentatie Tweede Wereldoorlog Goirle en Riel 1940-1945
- Regionaal Archief Tilburg, familiedossier Dasché Archief 1623
- Research: G. Kobes (Doss.nr: BU-G–02/14.1.2.01)
- Research/Wiki: G. v.d. Klundert- Bertens
- "Goirle 1940-1945, een grensdorp bedreigd, bezet en bevrijd, hoofdstuk 19. (Goirle 1994).
- Foto: Stg. “De Vyer Heertganghen”, Goirle
Literatuur
- P. de Bont, J. van Gils, G. Kobes, P. Wiercx. “Goirle 1940-1945 Een grensdorp bedreigd, bezet en bevrijd…..” Uitgave 1994
- J. Schrijver en H. Kroes: ‘Offers voor onze vrijheid” Uitgave 1994 Bond van Wapenbroeders.