De Heikant

Van alle herdgangen was De Heikant veruit het grootst in oppervlakte. Hier lagen de heidevelden die zich uitstrekten tot aan Loon op Zand, Udenhout en Enschot (Berkel-Enschot). In 1422 heette het hier ‘die Heijdsijde’. Deze herdgang werd op het eind van de zeventiende eeuw gesplitst in Oosten-Heikant en Westen-Heikant. Hieruit ontstond rond 1870 de buurtschap De Heikant, met uitzondering van gedeelten van de West-Heikant, die opgingen in de nieuw gevormde wijken Goirke en Groeseind. De kern van de oude herdgang werd gevormd door de tegenwoordige De Schans, die nog steeds een dorps karakter heeft. De kaart van Diederik Zijnen (1760) heeft voor dit plein nog de naam Heikant, met aan weerszijden ervan den West Heikant en den Oost Heikant. Tot het midden van de negentiende eeuw liep de weg van Tilburg naar Loon op Zand nog over De Heikant en niet via ’t Goirke. Naast de traditionele huisnijverheid, de wolbewerking, ontstond in De Heikant vanaf de achttiende eeuw kleinschalige nijverheid, zoals een bierbrouwerij, een grutterij en een leerlooierij. In 1873 werd hier een parochie gesticht, als afscheiding van die van ‘t Goirke. Door de geïsoleerde ligging ten opzichte van de stad, die nog versterkt werd door de aanleg van het Wilhelminakanaal, ging de verstedelijking lang aan De Heikant voorbij. In 1958 woonde nog bijna een kwart van de circa driehonderd Tilburgse boeren in De Heikant. Pas in 1966 werd begonnen met de uitvoering van het uitbreidingsplan Heikant. Tot De Heikant behoorden ook de buurtschappen Kouwenberg, Quirijnstok en Vijfhuizen.