Dasché-Adler, Edith

Edith Sara Adler
Edith Dasché- Adler
Geboortedatum	01-01-1903
Geboorteplaats	Holleschau (Tsjechië)
Adres	Akkerstraat 35
Woonplaats	Goirle (NL)
Naam echtgeno(o)t(e)	Erich Dasché
Overlijdensdatum	05-10-1942
Plaats van overlijden	Auschwitz (PL)
Bijzonderheden	Omgekomen in het concentratiekamp Auschwitz (PL).

BEVRIJD VAN DE VERGETELHEID ------------------------ OPDAT WE ZE NIET VERGETEN.

Hoewel het inmiddels meer dan 75 jaar geleden is dat er een einde kwam aan de Tweede Wereldoorlog en de oorlog(en) daarna tot ca. 1950, blijft het belangrijk al deze Goirlese slachtoffers van die tijd te herdenken. Hiermee worden o.a. bedoeld: slachtoffers van beschietingen, zij die in concentratiekampen terecht kwamen, gedwongen tewerkgestelden, en Goirlese militairen. Al deze burger- en militaire slachtoffers van Goirle zijn personen die in Goirle geboren zijn of ten tijde van de oorlog(en) in Goirle woonachtig waren en/of door oorlogshandelingen hier of elders om het leven kwamen.

Goirlese burger- en militaire slachtoffers van deze oorlog zijn opgenomen in deze Wiki Midden-Brabant en we streven er naar van ieder van hen een foto en levensbeschrijving op te nemen.

G. Kobes schreef in 2016:

“Ik wil U herinneren aan de slachtoffers in Goirle gevallen onder de burgerbewoners. De prijs is onvoorstelbaar hoog, in vele gezinnen is een lege plaats gekomen."

We willen door hier hun verhaal te vertellen, hun afbeelding te plaatsen, deze slachtoffers eren en de herinnering aan hen levend houden.

Edith Dasché- Adler is een van hen. Overleden in de leeftijd van 39 jaar.

Achtergrond

Edith Sara Adler is geboren in Holleschau (Tsjechië) in het gezin van Gustav Adler en Elisabeth Karpelis. Zij trad op 24 maart 1929 in het huwelijk met Erich Dasché in Breclav, Tsjecho-Slowakije. Dit echtpaar heeft een tijd in Hohenau (DE) gewoond waar ook de kinderen Valerie Ruth en Elisabeth Charlotte zijn geboren. Later verhuisden zij, door omstandigheden naar Wenen (AT). Op 8 juni 1939 verhuisden zij (al vluchtend) naar Nederland en gingen eerst naar Den Haag, daarna volgde noodgedwongen een verhuizing naar Oisterwijk om vervolgens op 5 juli 1941, vanwege gezinsuitbreiding, van Oisterwijk naar Goirle te komen waar zij zich vestigden op het adres Akkerstraat 35 (hernoemd naar Emmastraat).

Gebeurtenis

Nederland was inmiddels ook in oorlog met Duitsland en het werd door hen, voor Joodse inwoners verboden om hun woonplaats te verlaten zonder toestemming van diezelfde Duitsers. Edith was tijdens de verhuizing naar Goirle al hoogzwanger van hun 3e kind. Tobias Joachim werd op 1 augustus 1941 in Goirle geboren. Haar man werkte inmiddels al een tijdje bij de firma van Puijenbroek. Per 1 september 1941 stonden de Duitsers ook niet meer toe dat er nog les werd gegeven aan Joodse kinderen. Hun dochters Valerie en Elisabeth kregen daarna regelmatig lessen thuis of op een ander adres. Amper een jaar nadat ze in Goirle kwamen wonen, 28 augustus 1942, en doordat de Duitsers de gemeentes dwongen om Joodse inwoners te melden werd hiermee hun lot dat eindigde in Goirle bezegeld. Hun woning werd verzegeld. De hele familie Dasché is het enige Joodse gezin, van 5 personen, uit Goirle die op deze wijze zijn weggevoerd.

correspondentie rond gedwongen vertrek

Dit hele gezin werd diezelfde dag nog op transport gezet naar Kamp Westerbork om kort daarna door te moeten reizen naar de Poolse stad Oświęcim (Duits: Auschwitz). Tijdens die reis werd haar man Erich uit het gezin gehaald en op transport naar een werkkamp Schoppinitz, ook in Polen gestuurd. Edith moest verder met haar 3 kinderen naar het concentratiekamp Auschwitz. Edith Dasché- Adler overleed daar op de leeftijd van 39 jaar. Vermoedelijk samen met haar 3 kinderen. Dit is een verkorte samenvatting van hun leven. Het verloop van hun leven treft u aan onder deze link, door G. Kobes.

• Deportatie en vernietiging Joodse volksdeel Goirle.

Monumenten

In 2004 nam een bewoner van het pand Akkerstraat 35 (thans Emmastraat 35), het initiatief om een herinneringsplaquette aan te brengen in de gevel van zijn woonhuis. Op 4 mei 2005 werd deze plaquette officieel onthuld. In 2007 werd de plaquette door leerlingen van groep 7 van de OBS ´t Schrijverke geadopteerd. Ieder jaar in april staat een groep van deze school, na uitleg tijdens schoollessen, stil bij het monumentje als blijvende herinnering aan deze familie Dasché.

Op 28 augustus 2012 werden 5 zgn. Stolpersteine gelegd in het trottoir voor het pand Emmastraat 35. De school voor voortgezet onderwijs van het Mill-Hill-college heeft dit monument geadopteerd, ook zij komen er die dag met een aantal jongeren samen.

Herdenkingen

• Joods monument Edith Dasché
• Plaquette Stolpersteine
• Plaquette voormalige woning
• Oorlogsmonument 4 en 5 mei

Zie ook

Familie Dasché

Bronnen

• Regionaal Archief Tilburg, Archief 1623 Collectie Documentatie Tweede Wereldoorlog Goirle en Riel 1940-1945
• Regionaal Archief Tilburg, familiedossier Dasché Archief 1623
• Research: G. Kobes (Doss.nr: BU-G – 02 /14.1.2.1)
• Research/Wiki: G. v.d. Klundert- Bertens
• "Goirle 1940-1945, een grensdorp bedreigd, bezet en bevrijd, hoofdstuk 19. (Goirle 1994).
• Foto: Stg. “De Vyer Heertganghen”, Goirle

Literatuur

• P. de Bont, J. van Gils, G. Kobes, P. Wiercx. “Goirle 1940-1945 Een grensdorp bedreigd, bezet en bevrijd…..” Uitgave 1994
• J. Schrijver en H. Kroes: ‘Offers voor onze vrijheid” Uitgave 1994 Bond van Wapenbroeders.