Cookies helpen ons onze services aan te bieden. Door onze services te gebruiken stemt u in met het gebruik van onze cookies.

Czellitzer, Arthur Paul

Arthur Paul Czellitzer
Arthur Czellitzer
Volledige namen Arthur Paul Czellitzer
Geboortedatum 05-04-1871
Geboorteplaats Breslau (DE)
Adres Poststraat 34
Woonplaats Tilburg
Burgerlijke staat Gehuwd
Naam echtgeno(o)t(e) Margarete Salomon
Beroep Oogarts
Overlijdensdatum 16-07-1943
Plaats van overlijden Sobibor (PL)

Geef de oorlog een gezicht!

Kun jij ons helpen met het schrijven van het levensverhaal van deze persoon?

Hoewel het meer dan 75 jaar geleden is dat er een einde kwam aan de Tweede Wereldoorlog blijft het belangrijk de slachtoffers te herdenken. We willen door hun verhaal te vertellen de slachtoffers eren en de herinnering levend houden

Alle Tilburgse oorlogsslachtoffers zijn opgenomen in de Wiki Midden-Brabant en we streven er naar van ieder een levensbeschrijving en foto op te nemen.

Helaas hebben we van sommigen maar beperkte of soms helemaal geen informatie. We hebben jouw hulp nodig deze levensverhalen vast te leggen door ontbrekende informatie aan te vullen met verhalen of foto’s. We ontvangen je reactie graag via info@regionaalarchieftilburg.nl o.v.v. Wiki Oorlogsslachtoffers.

Arthur Paul Czellitzer (Breslau (DE) 05-04-1871, Sobibor (PL) 16-07-1943), oogarts en genealoog, zoon van Siegfried Crzellitzer (1840-1908), fabrikant van suikerwaren en Malvine Schlesinger (1844-1920). Gehuwd met Margarethe Salomon. Zij kregen drie kinderen.

Achtergrond

Arthur Paul Czellitzer[1] werd op 5 april 1871 in Breslau (DE, nu Wrocław (PL)) geboren als zoon en enig kind van Siegfried Crzellitzer (Breslau 1840-Berlijn 1908) en Malvine Schlesinger. Hij trouwde op 29 januari 1905 in Posen (DE, nu Poznań, PL) met Margarethe Salomon (Posen 21-06-1883, 1969). Zij kregen drie dochters.
Arthur Czellitzer studeerde medicijnen in Breslau, Freiburg en München. Na zijn studie specialiseerde hij zich in de oogheelkunde, o.a. in Parijs. In 1900 opende hij een privé oogkliniek in Berlijn. Tijdens de Eerste Wereldoorlog werkte hij als oogarts in het militair hospitaal in Warschau. Daarna hervatte hij zijn oogheelkundige praktijk. Arthur Czellitzer was ook zeer geïnteresseerd in familiegeschiedenis. Hij was in 1924 oprichter een voorzitter van de Gesellschaft fuer Juedische Familienforschung. Nadat hij reeds in 1936 gedwongen werd om zijn niet-Joodse personeel te ontslaan, moest Arthur Czellitzer in 1938 zijn praktijk sluiten. Hij vluchtte met zijn gezin in juli 1939 vanuit Berlijn naar Nederland, naar Breda, waar ook zijn dochter Rosemarie en haar man Hans Martin Stern onderdak gevonden hadden.
Arthur Paul Czellitzer was de vader van Eva Malwine Marion (Berlijn 1905–?), Rosemarie Erica (Berlijn 1907, Hartford, Connecticut (VS) 1999) en Ursula Lilly Sigerid (Berlijn 1910, New York 1972).

Deportatie

Na de Duitse inval trachtte de familie Czellitzer via België en Frankrijk naar Engeland te ontkomen. Op 13 juli 1940 werd Arthur Czellitzer echter gearresteerd in De Panne (BE) omdat hij in het bezit was van een Duits paspoort. De rest van het gezin slaagde er in Engeland te bereiken, maar daar werden Margarethe en haar dochters eveneens gearresteerd omdat zij in het bezit waren van een Duits paspoort. Uiteindelijk lukte het hen om door te reizen naar de V.S. Arthur Czellitzer werd vanuit België teruggestuurd naar Breda. Daar kon hij echter niet blijven omdat vanaf september 1940 de kuststreek (voor de Duitsers behoorde ook Breda daartoe) verboden gebied werd voor niet-Nederlandse vluchtelingen (voornamelijk uit Duitsland gevluchte Joden). Arthur Czellitzer vestigde zich op 8 oktober 1940 in Tilburg, waar hij achtereenvolgens woonde aan de Burgemeester van Meursstraat 9, Willem II-straat 64, Ridderstraat 16, Ridderstraat 26 en Poststraat 34.
Arthur Czellitzer behoorde tot de groep van 33 Tilburgse Joden die op 9 april 1943 naar Vught zijn getransporteerd. Op 9 mei 1943 kwam hij aan in Westerbork (barak 58). Op 13 juli 1943 werd hij gedeporteerd naar Sobibor waar hij meteen bij aankomst op 16 juli 1943 is vermoord. Hij werd 72 jaar.

Gebeurtenis

Bronnen

Regionaal Archief Tilburg

Literatuur

  • Ad de Beer en Gerrit Kobes, Het leven gebroken. De geschiedenissen van de Tilburgers die als gevolg van de strijd tegen Duitsland en de bezetting van Nederland om het leven kwamen, Tilburgse Bronnenreeks 4 (Tilburg 2002).
  • J. Bader, Kroniek van 'n Vervolging, Joden in Tilburg, Waalwijk en omstreken (Soesterberg 2018).
  • Corrie Lossez, C.J.M. Brok en J.M.F. IJsseling, ‘De Bredase joden en de holocaust’ in: De Oranjeboom, jaarboek 47 (1994), p. 29-60.
  • Mirjam Thulin: 'Arthur Czellitzer (1871–1943) and the society for Jewish family research', In: Mirjam Thulin, Markus Krah, Bianca Pick (Eds.) Jewish Families and Kinship in the Early Modern and Modern Eras (PaRDeS ;26), Potsdam, Universitätsverlag Potsdam (2020), p. 29–42.

Externe links

Noten

  1. In 1920 veranderde Arthur zijn achternaam van Crzellitzer in Czellitzer, vermoedelijk vanwege de eenvoudigere spelling.