Atelierstraat (Tilburg)
| Stadsdeel: | Oud Noord |
|---|---|
| Wijknaam: | Besterd |
| Datum besluit: | B & W 28 mei 1968 |
| Jaar: | 1881 |
De straat lopende vanaf een punt, even ten westen van de noordwesthoek van het NS-plein, westwaarts en daarna noordwaarts tot de Lange Nieuwstraat, tegenover de Minckelersstraat.
[Copyright foto: www.elsfranken.nl (2008)]
Herkomst
De Centrale Werkplaats van de spoorwegen in 1887.
Op 5 oktober 1863 werd de spoorlijn Breda-Tilburg geopend en op 1 mei 1865 de lijn Tilburg-Boxtel. In de concessievoorwaarden van 1863 werd gesteld dat de Staat in Tilburg en Zwolle Centrale Werkplaatsen zou bouwen voor de bouw en herstel van rollend materieel. De eerste aanbesteding voor de bouw van deze Centrale Werkplaats, ook wel (op z'n Frans) Atelier genoemd, vond plaats op 13 augustus 1868. Laagste inschrijver was de firma Gebr. Thijssen te Tilburg voor een bedrag van f 78.412,-. De tweede inschrijving voor grondwerk, bestrating, leggen van spoorbanen enz. volgde direct daarna en werd gegund aan J. B. Broeders uit Tilburg voor een bedrag van f 16.649, - Hoewel de bouw in 1868 nog niet was voltooid (een gevelsteen draagt nog het jaartal 1868), werd reeds herstel uitgevoerd aan rijtuigen en wagens.
In oktober 1869 is de werkplaats in vol bedrijf gekomen. Er werkten toen 400 personeelsleden, waarvan er een groot aantal uit Utrecht afkomstig waren omdat daar de fabriek voor spoorwegmateriaal Damlust juist was gesloten. In 1871-1872 en in 1878 vonden er diverse uitbreidingen plaats. In 1887 was het personeelsbestand opgelopen tot 600 en in 1891 tot 700 personen. De werkplaats bouwde van 1873 tot 1907 personenrijtuigen en van 1898 tot 1907 stoomlocomotieven. Belangrijke uitbreidingen vonden nog plaats in 1901 en in de jaren 1931-1932.
Op 22 en 23 september 1944 werd de Centrale Werkplaats door Duitse Sprengcommando's totaal vernield. Er werden 380 explosies geteld. Na de oorlog kreeg de inmiddels weer herstelde werkplaats volop werk aan het herstel van de vele in de oorlog vernielde stoomlocomotieven.
De Atelierstraat komt al in 1872 voor in de legger van wegen en voetpaden. De eerste officiële vaststelling werd gedaan door de gemeenteraad op 8 oktober 1881, lopende van de Gasthuisstraat tegenover de Alleenhoudersstraat langs de Atelier-gebouwen naar de Koestraat.
Bron: Ronald Peeters, De straten van Tilburg (1987).