Anthonissen, Sophia Maria Elisabeth

Sophia Maria Elisabeth Anthonissen
Afbeelding gewenst
Volledige namen	Sophia Maria Elisabeth Anthonissen
Geboortedatum	02-03-1875
Geboorteplaats	Amsterdam
Adres	Oude Dijk 1 Klooster Zusters van Liefde
Woonplaats	Tilburg
Beroep	Religieuse, Zusters van Liefde van O.L. V. Moeder van Barmhartigheid
Overlijdensdatum	26-11-1943
Plaats van overlijden	Bangkinang (ID)
Bijzonderheden	Door de Japanse bezetter geïnterneerd en omgekomen in het interneringskamp in Bangkinang (Sumatra)

Geef de oorlog een gezicht!

Kun jij ons helpen met het schrijven van het levensverhaal van deze persoon?

Hoewel het meer dan 75 jaar geleden is dat er een einde kwam aan de Tweede Wereldoorlog blijft het belangrijk de slachtoffers te herdenken. We willen door hun verhaal te vertellen de slachtoffers eren en de herinnering levend houden Alle Tilburgse oorlogsslachtoffers zijn opgenomen in de Wiki Midden-Brabant en we streven er naar van ieder een levensbeschrijving en foto op te nemen.

Helaas hebben we van sommigen maar beperkte of soms helemaal geen informatie. We hebben jouw hulp nodig deze levensverhalen vast te leggen door ontbrekende informatie aan te vullen met verhalen of foto’s. We ontvangen je reactie graag via info@regionaalarchieftilburg.nl o.v.v. Wiki Oorlogsslachtoffers.

Sophia Maria Elisabeth Anthonissen (Geb. Amsterdam 02-03-1875 – gest. Bangkinang (ID) 26-11-1943), religieuse bij Zusters van Liefde O.L.V. Moeder van Barmhartigheid. Dochter van Thomas Anthonissen (1838- ) en Maria Barbara Olivier (1839- ). Zij overleed op 26-11-1943 in een interneringskamp voor vrouwen in Bangkinang.

Achtergrond en jeugd

Sophia Maria Elisabeth Anthonissen wordt op 2 maart 1875 geboren te Amsterdam. Op dat moment woonde de familie Anthonissen op de Prinsengracht 714. Sophia had 3 zussen en 1 broer. Haar vader, geboren te Brussel in België, verdiende de kost als kunstenaar. Op 2 maart 1903, op haar achtentwintigste verjaardag, is zij toegetreden tot de congregatie. Op 4 augustus 1903 werd Sophia ingeschreven in Tilburg. In november 1916 is zij vertrokken op missie naar Padang in West-Sumatra, Indonesië.

Samen met 14 andere Zusters van Liefde uit Tilburg wijdde Sophia, oftewel Zuster Sebastiana, haar leven aan het missiewerk op Sumatra. Dit missiewerk lag voor vrouwen hoofdzakelijk in het onderwijs. Tijdens de Japanse bezetting is zij in een interneringskamp voor vrouwen in Bangkinang in Centraal-Sumatra overleden. De omstandigheden in deze kampen waren zeer slecht. Zuster Sebastiana was 68 jaar oud.

Zusters van Liefde en missiewerk

De congregatie van de Zusters van Liefde Onze Lieve Vrouw Moeder van Barmhartigheid, de grootste congregatie van vrouwelijke religieuzen in Nederland, werd in 1832 gesticht door Joannes Zwijsen in Tilburg.

Vanaf de tweede helft van de negentiende eeuw waren er Nederlandse missionarissen actief in Nederlands-Indië. De eerste missie van de Zusters van Liefde in Nederlands-Indië begon al in 1885 in Padang op Sumatra. De koloniale missies kwamen in een stroomversnelling na de Eerste Wereldoorlog. In het licht van de primaire doelstellingen van bisschop Zwijsen zorgden de Zusters van Liefde in de kolonie voor zieken en armen en gaven zij katholiek onderwijs aan arme kinderen. Naast missiewerk in Nederlands-Indië waren de Zusters van Liefde vanaf 1894 ook actief in Suriname. Van alle Zusters van Liefde die op missie naar Indonesië werden gestuurd, zijn er 15 Zusters in een interneringskamp overleden.

De Japanse bezetting van Nederlands-Indië

Tijdens de Tweede Wereldoorlog was Japan een bondgenoot van nazi-Duitsland. Nadat de Japanners op 7 december 1941 de Amerikaanse marinebasis Pearl Harbor aanvielen, verklaarde de Nederlandse regering in Londen Japan de oorlog. De troepen in Nederlands-Indië werden gemobiliseerd. Op 11 januari 1942 vielen de Japanners Nederlands-Indië binnen en na 2 maanden vechten, gaf het Koninklijk Nederlands Indisch Leger (het KNIL) zich over.

Vanaf de overgave van het KNIL op 9 maart 1942 tot 1945 werd Nederlands-Indië bezet door de Japanners. Tijdens de bezetting werden ongeveer 100.000 Nederlandse burgers in interneringskampen gevangen gezet. Mannen werden apart van vrouwen en kinderen in kampen geplaatst. Het feit dat ook vrouwen en kinderen gevangen werden genomen, was niet vanzelfsprekend. De interneringskampen werden opgezet in voormalige gevangenissen, militaire barakken, scholen, ziekenhuizen of zelfs kloosters. De omstandigheden in deze kampen verslechterden snel. In totaal zijn er ongeveer 13.000 mensen in de kampen overleden.

Bronnen en literatuur

• Regionaal Archief Tilburg, Archief 565, Collectie documentatie Tweede Wereldoorlog, invnr. 222, Familienamen map letter A
• Stadsarchief Amsterdam te Amsterdam, Bevolkingsregister 1874-1893, Deel: 2066, Periode: 1874-1893, Amsterdam, archief 5000, 2 maart 1875, Bevolkingsregister 1874-1893
  • Gerrit Kobes en Ad de Beer, 'Het leven gebroken in het Verre Oosten. De geschiedenissen van de Tilburgers die om het leven kwamen in de strijd tegen Japan, als gevolg van de Japanse bezetting van Nederlands-Indië (1941-1945), de Indonesische kwestie (1945-1949) en het conflict in Korea (1950-1953)', in: Tilburgse sprokkelingen. Bijdragen tot de Tilburgse geschiedenis Tilburg 2003 (THR 11)
• http://resources.huygens.knaw.nl/zendingoverzeesekerken/RepertoriumVanNederlandseZendings-EnMissie-archieven1800-1960/gids/organisatie/2258320868
• Maaike Derksen, "Brabantse missionarissen in Nederlands-Indië. Het 'groote' missie uur", 2 juli 2019, https://www.brabantserfgoed.nl/page/8808/brabantse-missionarissen-in-nederlands-indi%C3%AB
• East Indies Camp Archives, https://www.indischekamparchieven.nl/

Gebeurtenis

• Tilburgers omgekomen onder Japanse overheersing

Externe links

• Sophia Maria Elisabeth Anthonissen op Oorlogsbronnen.nl