Joseph Hollander
| Joseph Hollander | ||
 | ||
| Joseph Hollander in de Heuvelstraat (Fotograaf Ekke Feldmeijer, collectie Regionaal Archief Tilburg). | ||
| Algemene informatie | ||
| Volledige naam | Joseph Hollander | |
| Geboren | 21 maart 1915, Tilburg | |
| Overleden | 26 februari 1993, Tilburg | |
| Nationaliteit | Nederlands | |
| Bekend van | Volksfiguur | |
Joseph Hollander (geb. Tilburg, 21 maart 1915 – gest. Tilburg, 26 februari 1993) was een bekend Tilburgs volksfiguur. Hij werd geboren in de Anna Paulownastraat in de Koningswei als zoon van het joodse echtpaar Anna Maria Catharina Verbuecken (1883-1947) en koopman Abraham Hollander (1880-1959). Joseph was het zevende kind uit een totaal van twaalf.[1] In de stad was hij bekend onder de bijnaam Zot Joke.
Beeldvorming
Het verhaal gaat dat het hele gezin Hollander, op Joseph na, in de Tweede Wereldoorlog door de Duitsers is vermoord. Dit klopt niet, zijn beide ouders overleefden de oorlog. Zijn oudere zus Paulina werd wel vermoord in Sobibór. Joseph zou, voorafgaand aan zijn eigen transport, op het treinperron zoveel misbaar hebben gemaakt, dat de Duitsers hem lieten gaan. Er wordt beweerd dat hij aan deze gruwelijke oorlogsherinneringen een trauma overhield. Sindsdien zwierf hij zwijgend en gehuld in een lange leren jas jarenlang door Tilburg, wat hem de bijnaam "Zot Joke" opleverde.
Hij was vaak te vinden bij draaiorgels en liep regelmatig met een juten zak op zijn rug. Het verhaal gaat dat hij daarin onder meer gestroopte konijnen vervoerde. Een plan om een monument voor hem op te richten is nooit gerealiseerd; de familie van Joseph Hollander liet weten dit niet op prijs te stellen. Jace van de Ven heeft in het artikel 'Monumentje voor Joseph Hollander' een gedicht geschreven als monument voor Hollander.
Bronnen
Regionaal Archief Tilburg
- Archief 399, Collectie Documentatie Tilburg, invnr. 918
- Archief 307, Nederlands Israëlitische gemeente Tilburg, 1817-2013, invnr. 270 documentatie, hierin enkele krantenknipsels nav de dood van Joseph Hollander
- Archief 419, Filmcollectie Tilburg, fragment uit Kees de sloper en andere Tilburgse beelden van Joyce Roksnoer (1973).
Literatuur
Jace van de Ven, 'Monumentje voor Joseph Hollander', in: Tilburg. Tijdschrift voor geschiedenis, monumenten en cultuur, jaargang 12, nr. 1, maart 1994
Noten
- ↑ het gezin Hollander bestond uit Sebilla ( geb. 6-6-1904), Paulina (geb. 23-9-1905), Magdalena (geb. 6-2-1907), Hartog Abraham Hollander (geb. 6-1-1909, overleed in 1910), Hartog Abraham (5-5-1911), Melania (geb. 3-12-1912), Joseph (geb. 21-3-1915), Salomon Louis (geb. 16-10-1916), Elisabeth (geb. 19-4-1919), Maria (geb. 20-6-1921), Simon (9-10-1922) en Louis (geb. 2-11-1925).