Warande

De Oude Warande is de ‘achtertuin’ van de universiteit. Het is een zogenaamd sterrenbos gebaseerd op de strakke, geometrische Franse tuinen die in de 18e eeuw populair waren. Het park werd vanaf 1712 aangelegd in opdracht van Willem van Hessen-Kassel, toenmalig heer van de heerlijkheid Tilburg en Goirle.

Kwadranten

De Warande is ingedeeld langs acht lanen die vanuit het centrum naar de hoeken en buitenranden lopen. Wie de indeling als een vlakverdeling beschouwt, ziet een vierkant park dat in vier kleinere kwadranten is verdeeld. Daarbij loopt door elk vierkant een diagonaal kruis, zodat er zestien gelijke driehoeken ontstaan. Langs de randen lopen vier lanen die een vierkant van ongeveer zeventig hectare omsluiten. Een sterrenbos bevat ook vaak een zichtas naar een karakteristiek punt, en dat was ook in de Warande het geval. De Heikese kerk, bijna drie kilometer verderop, was de blikvanger totdat in 1962 de universiteit aan de rand van het park neerstreek en het zicht onderbrak. Een van de paden draagt nog de naam ‘Torendreef’.

Medische faculteit

Na enige conflicten over gebruik en uitbreidingen met diverse eigenaars werd de gemeente Tilburg in 1952 eigenaar van het park, dat intussen dringend aan onderhoud en herstel toe was. Dat werd ter hand genomen maar stokte halverwege de jaren zestig, toen Tilburg zicht kreeg op een medische faculteit*. Die zou, zo dachten de vroede vaderen, mooi in het bos kunnen worden ondergebracht, te meer omdat het toenmalige Elisabeth ziekenhuis in de binnenstad uit zijn jasje groeide. De universiteit anticipeerde eveneens en kocht alvast de belendende panden aan waarin anno 2017 de Auberge en Van Lanschot Bankiers zijn gevestigd. Toen de medische faculteit in 1969 aan de neus van Tilburg voorbij ging, dacht de gemeente de hogeschool toch nog enigszins te kunnen verblijden door het aanbod het Warandebos voor de symbolische prijs van één gulden van de hand te doen. Hetgeen beleefd geweigerd werd.

Internationale tentoonstellingen

Vanaf de jaren tachtig nam de gemeente de renovatie van het negentig hectare grote park zelf ter hand. De oude lanen werden hersteld, zieke bomen gerooid, de verzande vijver uitgediept en 'wilde' paden verwijderd. In 2008 was het bos weer op orde. Sinds 2010 organiseert de stichting Fundament er met grote regelmaat spraakmakende tentoonstellingen. In 2009 werd het werk Grotto van Callum Morton geopend. Het is een kunstwerk dat de omgeving en de omstandigheden reflecteert, en tevens een ontmoetingsplaats met bescheiden horeca. In 2017 kreeg de Oude Warande de status van gemeentelijk monument, vanwege de “unieke cultuurhistorische waarde”.

Op de buitententoonstelling Lustwarande 2015 was een houten olifant van kunstenaar Kevin van Braak te zien, een beeld dat de stroperij van exotische dieren aan de orde stelt