V1-inslagen in Udenhout
| Huize Vincentius | ||
| ||
| Huize Sint Vincentius, zwaar beschadigd door de inslag van een V1 |
Het jaar 1945 begon met inslagen van V-1’s.
In de zomer van 1943 had Hitler goedgekeurd dat de V1 (de vliegende bom) en de V2 (de lange-afstandsraket) in massaproductie genomen werden. Er werd begonnen met de bouw van gigantische hallen met betonnen muren van 10 meter dik, bedoeld voor de assemblage en het opslaan van de V1's. De bedoeling was om eind 1943 de aanval op Londen te openen, waarbij 5000 V1's en 2000 V2's zouden moeten worden ingezet. Maar als gevolg van geallieerde bombardementen trad er vertraging op in de productie. Pas op 13 juni 1944, een week na D-Day, kwamen de eerste V1's in Engeland neer.
Een V1 was een onbemand projectiel van ongeveer 8 meter, voortgedreven door een pulse-straalmotor, die met grote snelheid vanaf een lanceerinrichting moest worden afgeschoten. De naam V1 is simpel de verkorting van "Vergeldingswapen 1", en werd in de volksmond "de vliegende bom" genoemd. Voor aan de neus bevond zich een propeller, die na de vooringestelde afstand (tot Londen) stopte, waardoor vervolgens de brandstoftoevoer ophield en de hoogteroeren van stand werden gewisseld, zodat een duikvlucht werd ingezet. In de V1-neus was een gyrokompas gemonteerd, waardoor zogenaamde gyropiloten achter in de V1, een uit koers geraakt toestel weer in de goede koers kon brengen. Vlak achter het neusgedeelte was 860 kilogram springstof aangebracht. De V1 was zeer storingsgevoelig. Een V2 is groter, 14 meter lang, vliegt hoger, heeft een bereik van 350 kilometer en heeft 1000 kilogram springstof aan boord.
De eerste kwam op 8 september 's avonds om 10 over half zeven plaatselijke tijd in Londen neer. Het was een zware klap met grote gevolgen. Dit feit heeft er beslist toe bijgedragen dat Londen aandrong op het starten van de operatie Market Garden op 17 september. Na de bevrijding van Frankrijk, België en het zuiden van Nederland werd Duitsland gedwongen de V1's en V2's richting Londen vanaf eigen bodem te lanceren. Gevolg was dat Udenhout en Biezenmortel in de route kwamen te liggen en veel last kregen van vallende V1's en V2's. De voortdurend overvliegende bommenwerpers en de V1's zorgden voor angstige dagen. Neerstortende vliegtuigen en vallende V1's maakten duidelijk dat het front niet zover van Udenhout en Biezenmortel was verwijderd.
Ko van den Brand vertelt, dat er in Udenhout in totaal 17 of 18 V1's zijn gevallen. "Als een V1 omlaag kwam, was de vlam al gedoofd; het geluid hield op en dan was het projectiel al aan het vallen." Er zijn V1's neergekomen bij Huize Vincentius, bij Van de Ven in 't Broek, bij de Moffenhoef en in de Loonse Hoek. Deze laatste viel op 13 januari om half drie 's middags. Eén exemplaar kwam over Udenhout, draaide aan de westkant van het dorp 180 graden en stortte neer ongeveer 100 meter achter de maalderij van Jos Coppens. In de Loonse Hoek viel de bom voor het huis van Marinus Vermeer. Het dak werd daarbij opgetild. Bij buurman Mathijssen viel een muur om en stortte een deel van het huis in. De bewoners moesten onder de ingestorte woning worden weggetrokken. Voordat deze bom de grond raakte scheerde hij over een rij knotwilgen. Daardoor wijzigde de koers en het projectiel dook de grond in. Mevrouw van Iersel-Kemps vertelt, dat er in Biezenmortel een V1 is gevallen op het land van Van Balkom op de grens met Frenske Berkelmans.
Tinus van Balkom vertelt over een V1 die is gevallen bij het Diepven. Hij was er bezig met ontginningswerk, toen ze diverse V1's aan zagen komen. "Je kon horen dat een projectiel begon te zuigen. Dan was het te laat. De V1 draaide dan om en kwam naar beneden."
Laura van Iersel-Schapendonk vertelt over een ernstig ongeluk op Vijfhuizen. Het kinderloos echtpaar Van Broekhoven-Schoenmakers was aan het werk op het land. Ze waren wortelen aan het steken. Ze gingen lopen voor een naderende V1. Vergeefs. In de nacht van zaterdag 27 op zondag 28 januari sloeg een V-1 in op Vincentius. De slag was zo hevig dat geheel Vincentius op een ruïne leek. Tot in de verre omgeving waren ruiten kapot. Op het fraterhuis verloren de ramen sponningen. Het is een absoluut wonder dat er zelfs geen gewonden waren gevallen.