Tranzo

Academische werkplaatsen zijn duurzame samenwerkingsverbanden tussen wetenschap en praktijk. Het model wordt in Tilburg vooral toegepast door Tranzo, het wetenschappelijk centrum voor zorg en welzijn van de Tilburg School of Social and Behavioral Sciences, TSB. Tranzo is in 2000 opgericht door de universiteit en de Stichting tot bevordering van Wetenschappelijk Onderwijs en Onderzoek in de Gezondheidszorg (SWOOG). Die stichting was in de jaren zestig in het leven geroepen door hoogleraar én ziekenhuisdirecteur Jacques Stolte die als aan de wieg stond van de cursus Ziekenhuisbeleid aan de toenmalige hogeschool.

Science practitioners

Tranzo was aanvankelijk opgezet voor vier jaar, maar het succes was van dien aard dat het centrum in 2004 een onderdeel werd van TSB. Anno 2017 werken er 180 mensen. Tranzo richt zich op transformaties en innovaties in het veld, van ziekenhuiszorg tot en met sociaal werk. Daartoe is samen met praktijkinstellingen een twaalftal academische werkplaatsen ingericht. Een langlopend, gezamenlijk onderzoeksprogramma waar science practitioners (professionals die deels werken in de praktijk en deels binnen de universiteit), een centrale rol spelen. Elke science practitioner slaat als het ware een brug tussen wetenschap en praktijk. In een aantal gevallen leidt die constructie tot een proefschrift. Er zijn werkplaatsen op het gebied van verslaving, preventie, zorginnovatie en ouderen, waar op basis van gelijkwaardigheid wordt samengewerkt.

Derde generatie universiteit

Het doel van een academische werkplaats is kennisontwikkeling en kennisuitwisseling. Daarbij gaat het om drie soorten bronnen: wetenschappelijke kennis, de professionele expertise van de zorgverlener en de kennis en expertise van de burger, de patiënt. De interactie tussen de onderzoekers, professionals (zoals zorgverleners en beleidsmedewerkers) en de ‘vraagzijde’ is van groot belang.

Tranzo werd - zo schreef hoogleraar Henk Garretsen (op de foto, in het midden van de voorste rij), voorzitter van het eerste uur, bij zijn afscheid – aanvankelijk door de gevestigde orde ‘getolereerd’ als niet meer dan een ‘valorisatieclubje’. Hij vindt de academische werkplaats uitstekend passen binnen de ‘derde generatie universiteit’, waar – naast onderwijs en onderzoek - het beschikbaar maken van kennis een derde kerntaak is. En misschien is het centrum wel een voorbeeld voor de ‘vierde generatie universiteit’ waar het draait om ‘dynamische, open innovatie waarbij professionals deels binnen de universiteit werken en wetenschappers deels er buiten’.

Hoe dan ook: het thema gezondheidszorg maakt furore, ook aan TiU: het is onder de noemer Enhancing Health and Wellbeing een van de drie pijlers van het impact program dat in 2017 is gestart.