Textielstakingen

Aan het einde van de negentiende eeuw ontstonden in Tilburg allerlei vakverenigingen. De invloed van het socialisme had tot een bewustwording bij de arbeiders geleid. Die werkten voornamelijk in de textielfabrieken nog vaak onder bedenkelijke omstandigheden, met lange arbeidstijden en karige lonen.

In 1901 kwamen de arbeiders voor het eerst in opstand tegen hun beloning bij L.E. van den Bergh. In 1907 speelde hetzelfde conflict bij de firma Wed. J.B. de Beer. Dit leidde nog niet tot een staking, maar een jaar later werd bij deze fabriek wel gestaakt vanwege een aangekondigde loonsverlaging en de willekeurige arbeidsvoorwaarden. De vakbonden dwongen uiteindelijk een betere loonregeling af.

In oktober 1917 ontstond de eerste grote textielstaking in Tilburg, nadat de fabrikantenbond en de vakbonden niet tot overeenstemming kwamen over onder meer een betere loonregeling en arbeidstijdverkorting. Nadat het werk bij Swagemakers-Bogaerts en Frans Mutsaerts & Zonen (Mutsaerts & Zonen, Frans v/h Ledeboer) was stilgelegd, gingen de fabrikanten over tot het pressiemiddel van uitsluiting van andere textielarbeiders. Het conflict, waarbij 2900 vakbondsleden en een paar duizend ongeorganiseerden betrokken waren, duurde bijna twee maanden, met als resultaat de eerste Collectieve Arbeidsovereenkomst in de Tilburgse textielindustrie.

In augustus 1935 ontstond het grootste arbeidsconflict uit de plaatselijke historie, omdat textielarbeiders zich massaal verzetten tegen een door de vakbonden en de fabrikantenbond overeengekomen loonsverlaging. Aan deze ‘wilde staking’ werd door zo’n vijfduizend arbeiders deelgenomen, die daarbij gesteund werden door ook vele niet-arbeiders in Tilburg en ver daarbuiten. Een maand later was het resultaat echter dat de aangekondigde loonsverlaging slechts enige tijd werd uitgesteld. Uit vergelding kregen de meeste stakingsleiders hun ontslag, waaronder de plaatselijke aanvoerders Sjef Spijkers en Jan Coolen.