Schoenmakers, Gerardus

	Gerrit Schoenmakers
Volledige namen	Gerardus Schoenmakers
Geboortedatum	22-12-1912
Geboorteplaats	Groesbeek
Adres	Valkenswaardseweg 50
Woonplaats	Aalst
Burgerlijke staat	Ongehuwd
Beroep	Fabrieksarbeider
Overlijdensdatum	12-05-1940
Plaats van overlijden	Tilburg

Geef de oorlog een gezicht!

Kun jij ons helpen met het schrijven van het levensverhaal van deze persoon?

Hoewel het meer dan 75 jaar geleden is dat er een einde kwam aan de Tweede Wereldoorlog blijft het belangrijk de slachtoffers te herdenken. We willen door hun verhaal te vertellen de slachtoffers eren en de herinnering levend houden

Alle Tilburgse oorlogsslachtoffers zijn opgenomen in de Wiki Midden-Brabant en we streven er naar van ieder een levensbeschrijving en foto op te nemen.

Helaas hebben we van sommigen maar beperkte of soms helemaal geen informatie. We hebben jouw hulp nodig deze levensverhalen vast te leggen door ontbrekende informatie aan te vullen met verhalen of foto’s. We ontvangen je reactie graag via info@regionaalarchieftilburg.nl o.v.v. Wiki Oorlogsslachtoffers.

Schoenmakers, Gerardus (Groesbeek 22-12-1912, Tilburg 12-05-1940), textielarbeider. Zoon van Johannes Schoenmakers (1869–1956), veldarbeider en Maria Elisabeth Peters (1873–1964). Hij was ongehuwd. Schoenmakers kwam op 12-05-1940 in Tilburg om het leven bij het opblazen van een spoorbrug.

Achtergrond

Gerardus (Gerrit) Schoenmakers wordt op 22 december 1912 geboren als zoon van veldarbeider Johannes Schoenmakers en Maria Elisabeth Peters. Hij was het op een na jongste kind uit een gezin met vijf jongens en vier meisjes. Vader Schoenmakers werkt met ondergrondse kabels en gaat bij Philips werken. Hij verhuist daarom met zijn gezin naar Aalst, nabij Eindhoven. Het huis dat hij aan de Gestelsestraat in Aalst koopt brandt de dag na aankoop af en het gezin bivakkeert enige tijd in een tent totdat het huis herbouwd is.
Gerrit gaat naar de lagere school in Aalst en krijgt het advies om door te leren, maar dat wil zijn vader niets van weten: “Iedereen van ons gezin is meteen gaan werken, dus onze Gerrit ook”. Gerrit gaat dan aan het werk in een textielfabriek in Eindhoven.

Mei 1940

Als Nederland mobiliseert wordt Gerrit opgeroepen voor militaire dienst. Hij wordt als soldaat ingedeeld bij de mitrailleurscompagnie MC-II-2 R.I. (2e bataljon van het 2e Regiment Infanterie). De meeste tijd brengt hij door in de kazerne in Venlo. Begin mei 1940 wordt zijn compagnie ingezet bij de Peel-Raamstelling ter hoogte van Veghel. Al op de eerste oorlogsdag valt deze verdedigingslinie en de Nederlandse troepen trekken zich terug in westelijke richting.

In de nacht van 11 op 12 mei staat Tilburg op het punt bezet te worden. Vijf verkeersbruggen en de spoorbruggen over het Wilhelminakanaal worden opgeblazen. "Het opblazen van de verkeersbruggen en van de spoorbrug had niet tot doel de stad te verdedigen, maar de Duitse opmars te vertragen en zo de Nederlandse troepen de kans te geven zich te hergroeperen. Burgemeester Van de Mortel die 's avonds een gesprek had met de Franse commandant, kolonel Dario, was hiervan op de hoogte. Dario gaf hem 's nachts opdracht de woonwijken in de onmiddellijke nabijheid van de spoorbrug te laten ontruimen. De politie waarschuwde de bewoners hun woningen te verlaten. Zij werden ondergebracht in de Boterhal. Nog voordat de evacuatie voltooid was, werd de brug door leden van de (Nederlandse) 6e Compagnie Pioniers opgeblazen."^[1] Het is dan omstreeks drie uur in de ochtend. Bij het opblazen van de brug komen drie Nederlandse militairen om het leven: Gerrit Schoenmakers, Johannes Beurskens en Franciscus Coolen.

Het lichaam van Gerrit Schoenmakers wordt aangetroffen in de buurt van de Bosscheweg. Hij is dodelijk verwond aan de borst. Hij werd 27 jaar. Gerrit wordt op 12 mei begraven op de Algemene Begraafplaats aan de Gilzerbaan in Tilburg. Pas na enkele dagen verneemt de familie het overlijden van Gerrit, nadat zijn broer Jo op zoek is gegaan in Tilburg. Gerrit wordt op 31 mei herbegraven op de R.K. begraafplaats aan de Kerkstraat in Aalst. In 1963 is zijn kist verplaatst naar de nieuwe begraafplaats aan de Adriaen Poirterslaan in Waalre. In de wijk Ekenrooi in het kerkdorp Aalst (gemeente Waalre) is een straat naar hem vernoemd, de G. Schoenmakerslaan.

Bronnen

Regionaal Archief Tilburg,

Archief 16, Overlijdensregister 1941 (!), akte 278.
Archief 29, Inventaris van het archief van de Gemeentepolitie te Tilburg, 1844-1947, invnr. 1178, Processen-verbaal 1940.
Archief 565 Collectie documentatie Tilburg 1940-1945, invnr. 249, Personen, afkomstig van elders maar in de oorlogsperiode in Tilburg overleden.

Literatuur

N.N. [Poort, J.] Tilburg in de oorlogsjaren 1940-1945. Tilburg z.j. [1948].
Ad de Beer, Zomaar een stad. Tilburg 1940-1945, (Tilburg 1994).
Ad de Beer en Gerrit Kobes, Het leven gebroken. De geschiedenissen van de Tilburgers die als gevolg van de strijd tegen Duitsland en de bezetting van Nederland om het leven kwamen, Tilburgse Bronnenreeks 4 (Tilburg 2002).
'De kleerscheuren waarmee Tilburg uit den oorlog kwam', Nieuwe Tilburgsche Courant, 18 mei 1940.

Externe links

Noten

↑ Zomaar een stad. Tilburg 1940-1945., p. 31.

[1] Zomaar een stad. Tilburg 1940-1945., p. 31.

[1]

Navigatie

Hulpmiddelen