Pol van der, Adrianus Maria

Adrianus van der Pol
Jos van der Pol
Volledige namen	Adrianus Maria
Geboortedatum	22-11-1922
Geboorteplaats	Goirle
Adres	Koudepad 1
Woonplaats	Goirle
Burgerlijke staat	Ongehuwd
Beroep	Wever
Overlijdensdatum	16-07-1943
Plaats van overlijden	Rheinhausen (Dld)
Bijzonderheden	Omgekomen bij een rangeerongeluk

BEVRIJD VAN DE VERGETELHEID

Hoewel het meer dan 75 jaar geleden is dat er een einde kwam aan de Tweede Wereldoorlog en de oorlog daarna tot ca. 1950, blijft het belangrijk al deze Goirlese slachtoffers van die tijd te herdenken.

Hiermee worden o.a. bedoeld: slachtoffers van beschietingen, zij die in concentratiekampen terecht kwamen, gedwongen tewerkgestelden, en Goirlese militairen.

Al deze burger- en militaire slachtoffers van Goirle zijn personen die in Goirle geboren zijn of ten tijde van de oorlog in Goirle woonachtig waren en/of door oorlogshandelingen hier of elders om het leven kwamen.

Goirlese burger- en militaire slachtoffers van deze oorlog zijn opgenomen in deze Wiki Midden-Brabant en we streven er naar van ieder van hen een foto en levensbeschrijving op te nemen.

We willen door hier hun verhaal te vertellen, deze slachtoffers eren en de herinnering aan hen levend houden.

Adrianus Maria (Jos) van der Pol (geb. 22-11-1922 Goirle – overl. 16-07-1943 Rheinhausen), wever, zoon van Johannes van der Pol (1883-1966) en van Maria van Weert (1894-1977).

Achtergrond

Jos was geboren op 22 november 1922 in Goirle en daar onder de namen Adrianus Maria gedoopt in de Sint Janskerk. Zijn ouders waren Johannes Petrus van der Pol (Goirle 25-8-1883 – Goirle 14-2-1966) en Maria van Weert (Drunen 17-1-1894 - Goirle 27-11-1977). Zij waren op 13 september 1920 in Goirle getrouwd en kregen daar 6 kinderen t.w. Jana, Jos, Jan, Mietje, Corrie en Sjef. Zijn lagereschooltijd bracht hij door op de Thomasschool. Het hoofd van deze school, frater Bernulfus, gaf hem als 18-jarige nog wat bijles om de spelling te verbeteren en gezien de brieven die hij schreef moet het toch gelukt zijn om zich een beetje te verbeteren. Op 20-jarige leeftijd was hij volgens de bezetters oud genoeg om in Duitsland tewerkgesteld te worden en in januari 1943 vertrok hij naar Rheinhausen. Deze plaats ligt tegenover Duisburg langs de Rijn. Het eerste gedeelte van de reis daarheen ging in een soort koetsje waarin drie jongens en een bewaker zaten. Na geruime tijd kroop de bewaker bij de koetsier op de bok terwijl tegelijkertijd het tempo omlaag ging. Dit was voor een van de jongens, ene Schellekens, reden om te ontsnappen, iets wat Jos niet durfde. Aangekomen in Rheinhausen werd hij tewerkgesteld als rangeerder op een spooremplacement bij de Friedrich Alfred Hütte in Rheinhausen, terwijl hij als wever tot dan toe de kost verdiend had. Tussen de werktijden door heeft hij nog tijd om diverse brieven naar huis te sturen.

Post naar huis

Een fragment uit een van deze brieven: ’N zondag waren we naar Nuis geweest naar Adrianus Spierings die maak ’t ook heel goed al heefd hij niet zo’n fijne kamer als ik want hij woond in ’n schop daar is ’n barak nog ’n herenhuis bij. En dan ik heb hier ’n fijne kamer ’t is ieder keer wel hoog de trappen op want ik lig op de derde verdieping. Maar toch ben ik blij als we ’n dag of 16 ouder zijn dat ik met verlof kan. Je moet deze brief ook maar thuis laten lezen want ik heb nog iets vergeten om t schrijven in de brief van thuis. Ik heb namelijk weer ’n brief van onze Jan gehad en die schreef dat hij met Pasen naar mij kwam maar aangezien dat ik met Pasen weg ben wat wel jammer is want ik stond er heus op te kijken, zal ik hem gauw schrijven dat het niet kan anders komt hij voor niets.

Een van de gebruikte enveloppen die, gezien de stempels, ook geopend is door de Duitse controledienst: Aan m’n kameraden Piet Toon en Harrie, Kloosterstraat 41, Goirle (bij Tilburg), Holland (N.B.). Afz. Jos v/d Pol, Duitsland, Krupmenage 119, Rheinhauze.

Ongeluk

Op 16 juli 1943 stond een wissel verkeerd en kwam hij bij het erop volgende treinongeluk om het leven. Ver van huis moest hij werken voor de bezetter van ons land, iets wat bij zijn ouders veel ongerustheid teweeggebracht zal hebben. Het in die tijd vaak gebruikte spreekwoord “In nood leert men bidden” zal wel van toepassing zijn geweest op zijn ouders en vrienden. Hij houdt van zijn thuis en zijn vrienden en dit lezen we na zijn overlijden ook op zijn bidprentje: “Hij was goedig van karakter bereidwillig om iedereen te helpen, hij was een jongeman waar men gaarne mee te doen had en waar iedereen op aan kon.” Jos ligt begraven op het Nederlands Ereveld in het Stoffelnpark aan de Bittweg in Düsseldorf-Oberbilk in vak A rij 7 nummer 12.

Gebeurtenis

• Werken in Duitsland.

Bronnen

• Regionaal Archief Tilburg: Bevolkingsregisters Goirle.
• Onderzoek Duitsland 1
• Onderzoek Duitsland 2
• Onderzoek Nederland

Literatuur

• Gerrit van Heeswijk, “Jos van der Pol, tewerkgesteld in Duitsland”, in: Rond de Schutsboom” tijdschrift van heemkundekring Goirle, jrg. 36, nr.3