Nederlandsche Vlasspinnerij N.V.

	Nederlandsche Vlasspinnerij N.V.
	Afbeelding gewenst
Type bedrijf	vlasspinnerij
Vestigingsadres	Beukenstraat 75, Tilburg
Datum oprichting	1 juni 1916
Datum opheffing	1 juli 1969
Eigenaars / oprichters	Hendrikus (Harry) Johannes van Puijenbroek en X Marguerite de Pressigny, XX Maria (Mies) Swinkels
Opvolging	leden van de familie van Puijenbroek
Familieverbanden	was met broers Janus, Kees, Jacques en Eduard directeur van N.V. H. van Puijenbroek’s Textiel Maatschappij. Harry trad in 1916 uit deze directie na oprichting van de N.V. Vlasspinnerij.
Herkomst eigenaars / oprichters	Nederland
Herkomst vreemd kapitaal	eigen (familie)kapitaal. 1941: aandelenemissie van de N.V.: Fl. 500.000,-.
Reikwijdte van het bedrijf	nationaal en internationaal

Deze fabriek werd onderzocht door Mutsaers, Auk en Joop

Algemene omschrijving

In 1916 stapte Hendrikus (Harry) van Puijenbroek uit de directie van de Koninklijke Textielmaatschappij H. van Puijenbroek en startte voor eigen rekening de Nederlandse Vlasspinnerij in de Beukenstraat, dit door middel van een overname van de machines van de voormalige vlasspinnerij van de Koninklijke Van Puijenbroek. In 1918 werd de Vlasspinnerij op de “zwarte Lijst“ gezet door de Duitsers. Ondanks een slechte aanvoer van vlasvezels lukte het Harry van Puijenbroek toch de productie tot 1922 te verhogen en het bedrijf verder uit te bouwen.

In de periode 1922 tot 1944 is er een terugloop van productie en winst. Het bedrijf kende in deze periode zware jaren. Mede debet hieraan waren ook de grote branden in 1925 en 1931. De schade bedroeg ca. Fl. 500.000.- resp. Fl. 200.000,-. De verzekering dekte slechts een deel van deze schades. In 1931 moest het bedrijf 34 personeelsleden ontslaan. Ook weigerde Rusland in 1931 vlas te leveren aan Nederland i.v.m. het aannemen van een motie in de Volkerenbond tegen toelating van Rusland tot die Volkerenbond.

Vervolgens werd het bedrijf in de periode 1931 tot 1940 geteisterd door prijsdumping op grote schaal vanuit Oost-Europa. Er werd gesproken over liquidatie van het bedrijf. Om het bedrijf financieel meer lucht te geven, plaatste het bedrijf in 1941 een aandelenemissie van Fl. 500.000,-. De emissie werd een succes.

De omgang met de Duitse bezetters was zeer problematisch. In 1944 wilden de Duitsers de hele fabriek leeghalen. Dit werd echter tegengewerkt door enkele arbeiders waardoor toch uiteindelijk een kwart van de machines werd behouden. In totaal werd voor een waarde van Fl. 458.381,- weggehaald door de Duitsers.

Vanaf 1945/1946 gaat het weer beter met het bedrijf. Bronnen spreken van een sterke positie ten opzichte van concurrenten. De winst verdubbelt naar Fl. 463.000,- in 1950 en steeg vervolgens elk jaar verder. De aandeelhouders kregen in die periode een fraai rendement, nl. acht procent dividend.

Vanaf 1964 is er een forse teruggang van de vlas- en linnenindustrie. Nieuwe investeringen kunnen de trend niet keren. Ook werd de aanvoer van goede kwaliteit vlaslint schaars. De omzetten en de resultaten vielen dientengevolge sterk terug in genoemde jaren. In 1966 restte nog maar een kleine nettowinst van Fl. 260.000,-. Er volgt een splitsing in een werkmaatschappij en een beleggingsmaatschappij.

In het jaar 1969 lijdt het bedrijf een verlies van Fl. 457.000,-. Ook is er in dat jaar een aanzienlijke brand met een schade van Fl. 250.000,-. In hoeverre deze brand het bedrijfsresultaat over 1969 heeft beïnvloed is niet duidelijk.

Uiteindelijk deed de firma Van Casteren een bod van 430 % op de waarde van de aandelen van de N.V. Op 1 juli 1969 werd het bod gestand gedaan. Dit resulteerde in een overname van het fabriekscomplex door N.V. Expeditie, Transport- en Veembedrijf Wed. J. van Casteren en Zn. te Tilburg.

De productie werd gestaakt op 1 juli 1969.

innovatieve aspecten

De vlasindustrie bestond uit de bewerking van de vlasstengels tot een eindproduct, dat vervolgens gebruikt kon worden voor de vervaardiging van linnen(garens) en papier. Bij het “braken” en het “zwingelen” van de vlasstengels kwam veel stof vrij, wat schadelijk was voor de gezondheid van de arbeiders. De directie heeft veel aandacht besteed aan deze kwalijke aspecten van het productieproces. De werkomstandigheden zijn in de loop der jaren aanzienlijk verbeterd. Desondanks zijn er regelmatig stakingen geweest met het doel betere arbeidsomstandigheden te bereiken.

Gezinskaart

Van Puijenbroek, Hendrikus Johannes

Opmerkingen

Vader Hendrikus (Henri) Johannes van Puijenbroek (1845-1934) was de grondlegger van het bedrijf Van Puijenbroek, en ook van de Vlasspinnerij aan de Goirleseweg.

Kinderen: Adrianus (1866-1955), Eduard (1879-1948), Cornelis (1868-1954), Jacobus (Janus) (1870-1936), Allegonda (1874-1938) en Hendrikus (Henri) (1877-1960).

Adrianus (24-09-1866) leidde met zijn broers Cornelis en Jacobus de directie van Van Puijenbroek Vlasspinnerij aan de Goirleseweg in Tilburg.

In 1914 werd broer Hendrikus/Harry opgenomen in de directie van H.van Puijenbroek en dus gelijktijdig ook in de directie van de Vlasspinnerij. Harry van Puijenbroek had geen kinderen. In 1916 ging Harry zijn eigen weg en verliet de firma Koninklijke H. van Puijenbroek. De (tweede) vrouw van Harry was Maria (Mies) van Puijenbroek- Swinkels, zeer bekend in Tilburg en daarbuiten.

De directie werd steeds gevormd door leden van de familie van Puijenbroek. De dagelijkse leiding werd in handen gegeven van bedrijfsleiders.

Alleen broer Eduard bleef uiteindelijk in de directie van de Koninklijke H. van Puijenbroek. Vanaf 1925 kwam diens zoon Ruud samen met de adviseur Mr. Steenberghe in de directie van de Koninklijke H. Van Puijenbroek.

In de jaren 1924/1925 is overwogen om de Nederlandse Vlasspinnerij N.V. weer samen te voegen met de N.V. H. van Puijenbroek’s Textiel Maatschappij, omdat dit beide bedrijven voordelen zou opleveren. Deze overname werd echter niet doorgezet.

Bronnen

Regionaal Archief Tilburg Adresboek Tilburg
Hinderwetvergunning zes Electro motoren 18.05.1917
Verslag overname vlasspinnerij per 1 juni 1916 informatie: archief Koninklijke B.V. Textielfabrieken H. van Puijenbroek. Overgenomen werd de N.V.( stoom) Vlasspinnerij aan de Goirlescheweg. Opgericht 1908. Informatie over dit archief van Mr. J.J.C. Jochems, bedrijfsjurist Koninklijke B.V. Textielfabrieken H. van Puijenbroek en Onderzoeker Jef van Gils.
Mr. J.J.C. Jochems bedrijfsjurist Koninklijke B.V. Textielfabrieken H. van Puijenbroek.
Nieuwe Leidsche Courant 17 september 1969 spreekt van overname door N.V. Expeditie, Transport- en Veembedrijf Wed. J. van Casteren en Zn te Tilburg.
de Telegraaf en het Vrije Volk van 16.04.1969.Geen liquidatie maar de staking van Productie per 1 juli 1969.
Mr. J.J. C. Jochems
Peter van Drunen: Boek over van Puijenbroek + Batavisch Dagblad 1941
Informatie de heer Jef van Gils en artikel uit de Brabantse Leeuw getiteld:Nijver en Notabel Goirle, Van Puijenbroek.
Nieuwe Tilburgse Courant 24.01.1918.
Batavisch Dagblad 18.02.1931
Nieuwe Tilburgse Courant 13.09.1934
Handelsblad 29.07.1934.
Nieuwsblad van het Zuiden 29.01.1946
De financieel Telegraaf 06.06.1950
De financiële Telegraaf 09.07.1963
De Telegraaf van 16.04.1969
Nieuwe Leidsche Courant 17 september 1969
Tilburg eens de wolstad van Nederland Boek. P.J.M. van Gorp.

Navigatie

Hulpmiddelen