Cookies helpen ons onze services aan te bieden. Door onze services te gebruiken stemt u in met het gebruik van onze cookies.

Meyer Udewald, Joan Anna

Joan Anna Meyer Udewald
Img081.jpg
Paul Meyer Udewald met Joan en Robert (foto met dank aan Jacques Dane).
Volledige namen Joan Anna Meyer Udewald
Geboortedatum 06-06-1925
Geboorteplaats Hamburg (DE)
Adres Philips Vingboonsstraat 26
Woonplaats Tilburg
Overlijdensdatum 15-05-1945
Plaats van overlijden Schilda (DE)

Geef de oorlog een gezicht!

Kun jij ons helpen met het schrijven van het levensverhaal van deze persoon?

Hoewel het meer dan 75 jaar geleden is dat er een einde kwam aan de Tweede Wereldoorlog blijft het belangrijk de slachtoffers te herdenken. We willen door hun verhaal te vertellen de slachtoffers eren en de herinnering levend houden

Alle Tilburgse oorlogsslachtoffers zijn opgenomen in de Wiki Midden-Brabant en we streven er naar van ieder een levensbeschrijving en foto op te nemen.

Helaas hebben we van sommigen maar beperkte of soms helemaal geen informatie. We hebben jouw hulp nodig deze levensverhalen vast te leggen door ontbrekende informatie aan te vullen met verhalen of foto’s. We ontvangen je reactie graag via info@regionaalarchieftilburg.nl o.v.v. Wiki Oorlogsslachtoffers.

Meyer Udewald, Joan Anna (geb. Hamburg (DE) 06-06-1925, gest. Schilda (DE) 15-05-1945), dochter van Paul Meyer Udewald (1898-1945), fabrieksdirecteur en Ruth Wütow (1902-2001).

Achtergrond

Joan Anna Meyer Udewald werd op 6 juni 1925 in Hamburg geboren als dochter van Paul Clemens Meyer Udewald (Hamburg (DE) 11-02-1898, Lüneburg-Büchen (DE) 15-05-1945) en Ruth Wütow (Darjeeling (IN) 15-10-1902, Cheshire (UK) 2001). Joan Meyer Udewald kwam op 1 oktober 1936 met haar ouders en haar broer Robert Sigmund vanuit Berlijn naar Tilburg, waar haar vader mededirecteur werd van linnengarentwernerij N.V. ‘Tiltwern’
In augustus 1941 waren Joan en Robert beiden leerling aan de rijks-hbs ‘Willem II’. Joan was waarschijnlijk een klasgenote van o.a. Helga Deen en Anita Roos. Vanaf september 1941 was het voor Joodse leerlingen verboden om 'gewone' scholen te bezoeken; voor hen kwamen er aparte Joodse scholen. In januari 1942 werd in Den Bosch het Joodsch lyceum geopend. Joan Meyer Udewald, inmiddels bijna 17 jaar, was daar niet meer ingescheven als leerling. Haar broer Robert echter nog wel.

Deportatie

Ofschoon de vader van Joan binnen de Tilburgse Joodse gemeenschap belast was met de Technische Jeugdzorg en zijzelf actief was in de commissie ‘Hulp aan vertrekkenden’ kregen zij geen ‘Sperre’ (voorlopige vrijstelling van deportatie). In april 1943 is de laatste groep nog in Tilburg verblijvende Joden weggevoerd. Alleen gemengd-gehuwde Joden en leden van de Joodse Raad waren (voorlopig) nog vrijgesteld. Het gezin Meyer Udewald is op 9 april 1943 overgebracht naar Vught. In Vught was Joan enige tijd werkzaam bij het Philips-commando. Op 16 september 1943 kwam ze aan in Westerbork (barak 60). Op 1 februari 1944 is het hele gezin Meyer Udewald gedeporteerd naar Bergen-Belsen.
Kort voor de bevrijding van Bergen-Belsen door de Britten op 15 april 1945 hebben de Duitsers meer dan 2400 gevangenen per trein vervoerd. Het reisdoel zouden de gaskamers in Theresienstadt zijn (Bergen-Belsen had geen gaskamers) omdat men kennelijk – met de bevrijding in zicht – de nog in leven zijnde Joden wilde ombrengen. Bij Tröbitz kwam de trein tot stilstand. De nog in leven zijnde gevangenen, waaronder Joan Meyer Udewald, zijn op 23 april 1945 door het Rode Leger bevrijd. Joan stierf op 15 mei 1945 in een ziekenhuis in Schilda.[1] In 1951 is het stoffelijk overschot van Joan overgebracht naar Nederland en herbegraven op de Joodse begraafplaats in Tilburg.
Op 26 september 2021 zijn voor het huis Philips Vingboonsstraat 26 vier struikelstenen geplaatst voor Paul en Ruth Meyer Udewald en hun twee kinderen Joan Anna en Robert.

Gedenkteken in Tröbitz

Gebeurtenis

struikelstenen voor het gezin Meyer Udewald in Tilburg (foto Rob van Putten).

Bronnen

Regionaal Archief Tilburg

Literatuur

  • Ad de Beer en Gerrit Kobes, Het leven gebroken. De geschiedenissen van de Tilburgers die als gevolg van de strijd tegen Duitsland en de bezetting van Nederland om het leven kwamen, Tilburgse Bronnenreeks 4 (Tilburg 2002).
  • J. Bader, Kroniek van 'n Vervolging, Joden in Tilburg, Waalwijk en omstreken (Soesterberg 2018).
  • J. Presser, Ondergang de vervolging en verdelging van het Nederlandse Jodendom (1940-1945) (Den Haag 1985), deel 2, p. 477-478.
  • 'Het verloren transport' Dodentrein naar Tröbitz, in: Kevin Prenger, Meer dan alleen Auschwitz. Bijzondere en onbekende verhalen over de holocaust (Driebergen 2021), p. 170-203.

Externe links

Schutblad van een boek van Selma Lagerlöf dat Joan Meyer Udewald in 1933 ter gelegenheid van chanukka van haar ouders kreeg (foto met dank aan Jacques Dane).

Noten

  1. De moeder van Joan en haar broer Robert overleefden de Shoah en keerden in 1945 terug naar Tilburg. In 1953 emigreerden beiden naar Engeland. Robert leefde daar onder de naam Robert Stephen Maynard. Hij overleed op 16 augustus 1998. Zijn moeder stierf in 2001.