Kreeft, Gerardus
| Gerrit Kreeft | ||
| Afbeelding gewenst | ||
| Volledige namen | Gerardus | |
| Geboortedatum | 09-04-1924 | |
| Geboorteplaats | Gilze en Rijen | |
| Adres | Raakeindse Kerkweg 6 | |
| Woonplaats | Molenschot | |
| Burgerlijke staat | ongehuwd | |
| Beroep | steenfabrieksarbeider | |
| Overlijdensdatum | 01-12-1943 | |
| Plaats van overlijden | Duisburg (D) | |
| Bijzonderheden | Overleden tijdens 'Arbeitseinsatz' | |
Kun je het levensverhaal van dit oorlogsslachtoffer aanvullen? Of heb je een foto gevonden die we kunnen digitaliseren? Op de hoofdpagina van portaal Gilze en Rijen zie je hoe te reageren. Wij nemen graag contact met je op!
Kreeft, Gerardus (geboren -9-04-1924, overleden 01-12-1943) zoon van Hendrik Kreeft (1894 - 1974) en Anna Cornelia Hoefmans (1893 - 1964).
Inhoud
Achtergrond
Gerrit Kreeft is geboren op 09-04-1924 in Gilze en Rijen. Hij was de zoon van Hendrik Kreeft uit Oosterhesselen (Drenthe), stoker op de steenfabriek en van Anna Cornelia Hoefmans uit Gilze, zonder beroep. De familie Kreeft woonde aan de Raakeindse Kerkweg 6 in Molenschot. Het gezin Kreeft telde uiteindelijk dertien kinderen.
Gebeurtenis
Gerrit Kreeft was de jongere broer van Jo Kreeft. Gerrit heeft zich medio 1943, enkele maanden nadat zijn broer Jo dat had gedaan, gemeld voor de 'Arbeitseinsatz' in Duitsland. Uit documenten valt op te maken dat hij vanaf 22 juni 1943 werkzaam was bij de staalproducent August Thyssen-Hütte AG in Duisburg en vanaf 5 oktober 1943 in de staalfabriek Hüttewerke Ruhrort-Meiderich AG, eveneens in Duisburg. Gerrit woonde aan de Mühlenfelderstraat 2 in de wijk Meiderich in Duisburg. Hij is in Duisburg ernstig gewond geraakt en werd daar op 7 oktober opgenomen in het St. Josef hospitaal. Mogelijk is dit gebeurd door een ongeluk tijdens zijn werk, maar het is ook niet uit te sluiten dat een geallieerde aanval de oorzaak is geweest. De fabriek waar hij werkte was in de oorlog herhaaldelijk het doelwit van bombardementen. In zijn overlijdensakte wordt Komplizierter Oberschenkelbruch rechts, Phlegmone des rechten Fusses (meervoudige breuk van zijn dijbeen) genoemd als doodsoorzaak (de informatie op de Duitse overlijdensaktes is lang niet altijd correct). Op 1 december 1943 is Gerrit aan zijn verwondingen overleden in het St. Josef hospitaal in Duisburg. Hij is dan 19 jaar. Gerrit is aanvankelijk begraven in Duisburg op het Ostacker Friedhof en is in 1955 door de Oorlogsgravenstichting herbegraven op het Nederlandse Ereveld in Düsseldorf (vak C, rij 9, nr 18).
'Goed' en 'fout' in de oorlog
Lange tijd werd er na de oorlog vrijwel uitsluitend in termen van 'goed' of 'fout' gedacht. In het politierapport van direct na de oorlog werd het gezin Kreeft beoordeeld als 'politiek onbetrouwbaar'. De vader van Gerrit was tijdens de bezettingsjaren lid van het NAF (Nederlands Arbeidersfront), dit was een nationaalsocialistische vakcentrale die op 30 april 1942 bij een decreet werd ingesteld door de Duitse rijkscommissaris Arthur Seyss-Inquart. De reguliere vakbonden werden door de Duitsers opgeheven en het NAF moest deze vervangen. Sommige gezinnen, vooral die met veel kinderen, hadden het echter in die tijd niet breed en een lidmaatschap van het NAF gaf toegang tot werk, en dus brood op de plank. Uit naoorlogse getuigenverklaringen blijkt dat het hele gezin Kreeft voor de Duitsers heeft gewerkt, niet omdat ze pro-Duits waren, maar omdat er veel geld te verdienen was. Het onderhoud van het grote huishouden Kreeft kostte veel geld.
Een oudere broer van Gerrit, Cornelius Matheus Kreeft (geboren in Best op 16-9-1920), meldde zich in 1942 vrijwillig bij de SS als frontarbeider en is naar Duitsland vertrokken en daarna naar het oostfront gezonden. In naoorlogse getuigenverklaringen valt te lezen dat deze Cornelius voor iedereen werkte waar geld te verdienen was. Hij wordt daarin gekarakteriseerd als een "lomp en slecht ontwikkeld persoon". Na de oorlog is Cornelius Kreeft vanuit Tallin (Estland) weggevoerd. Waarheen is niet bekend, mogelijk een concentratiekamp in de Oeral of in Siberië. Cornelius Kreeft trouwde met een vrouw uit Estland en is op 19-04-1983 in Rakvere (in de toenmalige Sovjet Unie) overleden.
Dit waren de gezinsomstandigheden toen Gerrit Kreeft zich medio 1943 meldde voor de 'Arbeitseinsatz'. Hij was daarin enkele maanden eerder al voorgegaan door zijn broer Jo, die dit volgens het politierapport mogelijk vrijwillig heeft gedaan. Met zekerheid is dit echter voor beide broers niet meer vast te stellen. De oorlogsgravenstichting heeft Gerrit Kreeft als oorlogsslachtoffer erkend en hij is herbegraven op een Nederlands ereveld.
Tegenwoordig wordt veel meer een 'grijs verleden' onderkend en spelen de omstandigheden waarin beslissingen tijdens de oorlog werden genomen in de beoordeling een grotere rol. Bij de aanmelding van Gerrit Kreeft voor de 'Arbeitseinsatz' dienen de gezinsomstandigheden, waarin verzet tegen de Duitse bezetter vermoedelijk minder voor de hand lag, zeker meegenomen te worden.
Externe links
Bronnen en Literatuur
- Nationaal Archief (arbeidsinzet - 1940-1945; centraal archief bijzondere rechtspleging)
- Wikipedia
- Arolsen Archives Documents
- Heemkring Molenheide (beeldarchief, bidprentjes)
- Regionaal Archief Tilburg (bevolkingsregister)