Joannes Zwijsen

Mgr. Joannes Zwijsen
Hoofdambt	Bisschop
Geboortedatum	28 augustus 1794
Geboorteplaats	Kerkdriel
Sterfdatum	16 december 1877
Sterfplaats	Den Bosch

Joannes Zwijsen (Kerkdriel, 28 augustus 1794 – 's-Hertogenbosch, 16 oktober 1877) was een rooms-katholiek geestelijke.

Levensloop

Zwijsen is de bekendste geestelijke uit de Tilburgse historie. Hij werd in 1817 in het Vlaamse Mechelen tot priester gewijd. In 1818 werd hij kapelaan van ’t Heike in Tilburg. Datzelfde jaar werd hij kapelaan in Schijndel (tot 1828), vervolgens pastoor van Best (tot 1832) en pastoor van ’t Heike (tot 1854). In 1842 volgde zijn wijding tot bisschop. Na het herstel van de kerkelijke hiërarchie in 1853 volgde zijn benoeming tot bisschop van Den Bosch én tot aartsbisschop van Utrecht.

Zwijsen bleef in Den Bosch wonen. Tussentijds woonde hij in Huize Gerra langs de weg van Tilburg naar Den Bosch ter hoogte van Haaren. In dit nu onherkenbaar verbouwde huis werd in de nacht van 14 op 15 juli 1863 een mislukte en nooit opgeloste moordaanslag op Zwijsen gepleegd. Ed Schilders publiceerde hierover in 1998 het boek Het Geheim van Huize Gerra.

Zwijsen ging ook de geschiedenis in als oprichter van twee aanzienlijke congregaties. In 1832 stichtte hij de Zusters van Liefde en in 1844 de Fraters van Tilburg. Bij de Heikese kerk staat een standbeeld van Zwijsen. Dit monument uit 1933 werd ontworpen door Toon Dupuis en stond eerst aan de voormalige Monumentstraat. Bij de aanleg van de Cityring werd het in 1967 opgeslagen en in 1972 hier geplaatst. Bij een restauratie in 2006 kwam bij de kerk een nieuw hekwerk met daarin Zwijsens lijfspreuk Mansuete et fortiter (Zachtmoedig en sterk). Bij het monument horen vier bronzen medaillons met portretten van vier katholieke voormannen, onder wie Jacobus Mutsaers. Deze bevinden zich in de kerkgevel. Zwijsen was bevriend met koning Willem II en er werd beweerd dat hij Willem op diens sterfbed tot het katholicisme bekeerde.