Jeanne Mommers

Adriana Maria Josephina Mommers (Jeanne) (geb. Tilburg 18-5-1913, gest. Tilburg 14-5-1990), naaister. Actief in het Tilburgse verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog. Dochter van Adrianus Johannes Mommers (Tilburg 1866–Tilburg 1958), stukkenscheerder, en Adriana Josephina van Poppel (Tilburg 1873–Tilburg 1955). Zij trouwt op 30-11-1939 te Tilburg met Arnoldus Jacobus Johannes (Noud) van Berkom (1912-1997). Zij krijgt éen kind.

Achtergrond

Jeanne wordt geboren op 18 mei 1913 aan de Pironstraat 62 te Tilburg als dochter van Adrianus Johannes Mommers, stukkenscheerder en Adriana Josephina van Poppel. Zij is het op een na jongste kind uit een gezin met zeven dochters en twee zoons. Over haar jeugd is verder niets bekend. Jeanne Mommers trouwt op 30 november 1939 te Tilburg met Noud van Berkom, bedrijfsleider, later verzekeringsagent en vertegenwoordiger. Uit dit huwelijk wordt in oktober 1941 een dochter geboren, Joanna.

Verzetsactiviteiten

In december 1942 wordt het Amsterdamse Joodse gezin van Samuel (1890–1971) en Betje Nopol-van Witsen (1892–1991) gedwongen om onder te duiken. Hun beide dochters vinden een schuilplaats in Amsterdam, de ouders komen na enige omzwervingen in Tilburg terecht, waar zij opgenomen worden in het gezin Van Berkom aan de Vigiliusstraat 30. Van 23 februari 1943 tot aan de bevrijding van Tilburg op 27 oktober 1944 houdt het echtpaar Nopol zich hier schuil. Zij worden door de Van Berkoms gastvrij onthaald. Zij eten altijd gezamenlijk, en Adriana en Arnoldus zorgen voor voedselbonnen en voor alles wat verder nodig is. Later biedt het echtpaar Van Berkom ook aan om de twee dochters van het echtpaar Nopol, Catharina en Sophie, en Sophie’s verloofde, Leo Benninga, in huis te nemen. Zover komt het niet, want Catharina Nopol wordt op 24 augustus 1943 op haar onderduikadres in Amsterdam gearresteerd. Sophie en Leo wijken daarop uit naar Tilburg, waar zij onderduiken bij de familie Wesselius aan de Oisterwijksebaan 145. Daar worden zij echter twee dagen later al gearresteerd. Sophie en Leo overleven de oorlog: in september worden ze naar Westerbork getransporteerd waar ze tot aan de bevrijding zijn gebleven. Catharina wordt op 3 september 1943 in Auschwitz vermoord. Slechts zes personen weten dat het echtpaar Van Berkom Joden verborgen houdt. Behalve enkele naaste verwanten is dat hun buurvrouw, Toos Govers, Vigiliusstraat 32, bij wie eveneens Joden ondergedoken zijn.

Op 18 april 1982 verleent Yad Vashem aan Adriana en Arnoldus van Berkom-Mommers de eretitel ‘Rechtvaardige onder de Volkeren’.

Bronnen en literatuur

Regionaal Archief Tilburg

• Archief 16, Geboorteregister Tilburg 1913, akte 656
• Archief 16, Geboorteregister Tilburg 1912, akte 1225
• Archief 16, Huwelijksregister Tilburg 1939, akte 811
• Woningkaarten 1920-1950, 1950-1980.
• Adresboeken Tilburg 1943, 1948.
• Burgerlijke stand van Tilburg van 11 t/m 14 oktober 1941, Nieuwe Tilburgsche Courant, 15 oktober 1941, via Delpher.
• Bader, J. en Henk van der Linden, Kroniek van ’n Vervolging: Joden in Tilburg, Waalwijk en omstreken, Soesterberg 2018.

Johannes van Berkom en Maria Mommers op Yad Vashem

Bevrijdingsportretten.nl: de-familie-Benninga

Hoeven, Liesbeth, Astrid de Beer, Haar verhaal. Het verzet van Tilburgse vrouwen in de Tweede Wereldoorlog (Tilburg 2019)