Hoogendoorn, Josephus

Josephus Hoogendoorn
Sjef Hoogendoorn
Volledige namen	Josephus Hoogendoorn
Geboortedatum	23-02-1916
Geboorteplaats	Goirle
Adres	Tilburgseweg 116
Woonplaats	Goirle
Burgerlijke staat	Gehuwd
Naam echtgeno(o)t(e)	Wilhelmina Adriana Maria Vermeulen
Beroep	Smid en garagehouder
Overlijdensdatum	22-04-1944
Plaats van overlijden	Nijmegen
Bijzonderheden	Omgekomen bij een bombardement

BEVRIJD VAN DE VERGETELHEID

Hoewel het meer dan 75 jaar geleden is dat er een einde kwam aan de Tweede Wereldoorlog en de oorlog daarna tot ca. 1950, blijft het belangrijk al deze Goirlese slachtoffers van die tijd te herdenken.

Hiermee worden o.a. bedoeld: slachtoffers van beschietingen, zij die in concentratiekampen terecht kwamen, gedwongen tewerkgestelden, en Goirlese militairen.

Al deze burger- en militaire slachtoffers van Goirle zijn personen die in Goirle geboren zijn of ten tijde van de oorlog in Goirle woonachtig waren en/of door oorlogshandelingen hier of elders om het leven kwamen.

Goirlese burger- en militaire slachtoffers van deze oorlog zijn opgenomen in deze Wiki Midden-Brabant en we streven er naar van ieder van hen een foto en levensbeschrijving op te nemen.

We willen door hier hun verhaal te vertellen, deze slachtoffers eren en de herinnering aan hen levend houden.

Sjef Hoogendoorn (Geb. 23-02-1916 – gest. 22-2-1944), smid, garagehouder. Zoon van Johannes Baptist Hoogendoorn (smid) en Anna Cornelia Stads.

Achtergrond

Sjef wordt geboren op 23 februari 1916 als zoon van Johannes Baptist Hoogendoorn, smid, en van Anna Cornelia Stads. Zij trouwden in 1904 in Goirle en kregen daar 8 kinderen: Leonardus (Leon) in 1917, Adrianus (Janus) in 1908, Antonius (Toon) in 1910, Cornelia (Cor) in 1912, Catharina (Cato) in 1914, Josephus (Sjef) in 1916, Johannes (Jan) in 1920 en Hendrikus (Drik) in 1923. Vader Johannes Baptist overleed in 1941 en moeder Anna Cornelia overleed in 1959, beide in Goirle. Vader was hoefsmid, een beroep dat met Sjef in de familie bleef, zij het dat hij zich gewoon smid noemde.

Naar Nijmegen

Na de lagere school bekwaamde Sjef zich in het smidsvak wat hij met verve beoefende. Vele werkstukken kwamen uit zijn vakbekwame handen. Na het overlijden van zijn vader in 1941 kwam hij in de zaak te werken. Hij ontmoette de Tilburgse Wilhelmina Adriana Maria (Mien) Vermeulen, dochter van Cornelis Vermeulen en Helena Remeijsen, en trouwde met haar op 23 februari 1943 in Tilburg. Samen gingen ze in Goirle wonen waar hij ook een garagebedrijf begon aan de Tilburgseweg. De oorlog ging verder en op een gegeven dag moest hij naar Nijmegen omdat hij een bij Willem Smit besteld lasapparaat nog steeds niet ontvangen had. Zijn broer Jan kon vanwege zijn studie voor hoofdonderwijzer niet meegaan en dus ging Sjef een dag voor zijn verjaardag naar Nijmegen. Daar aangekomen bleek een Amerikaans bommenwerpers eskader op de verkeerde plaats te zijn: zij hadden de opdracht hun bommenlast boven Duitsland uit te werpen, maar door slecht weer konden ze die plekken niet bereiken. Conform hun opdracht zochten zij een andere plaats en dachten boven Kleef te kunnen droppen maar vergisten zich in de plaats. Nijmegen, maar ook bijvoorbeeld Enschede, kreeg wat eigenlijk niet voor haar bestemd was. Sjef kroop toen het luchtalarm af ging, samen met vele Nijmegenaren, in een schuilkelder bij het station en wachtte deze ‘hel’ af. Toen het sein “veilig” werd gegeven was hij als eerste weer boven de grond. Het bleek echter niet “veilig” te zijn en de laatste bommen maakten een eind aan zijn leven. De volgende dag zou hij 28 geworden zijn! Zijn familie wist echter van niets toen ze van het bombardement hoorden. Omdat hij niet thuisgekomen was gingen de volgende dag de twee oudste broers op de fiets naar Grave en vandaar naar Nijmegen om onderzoek naar Sjef te doen. Zij kwamen uiteindelijk in een veilinghal terecht waar ze het lichaam van Sjef konden identificeren aan de hand van zijn persoonsbewijs.

Naar huis

Dankzij medewerking van het bedrijf van Van Puijenbroek, die het lijk van pater Kouwenhoven -ook slachtoffer van dit bombardement- op zouden halen, werd Sjef naar Goirle gebracht. Omdat deze terugreis wat langer duurde dan verwacht was de geplande uitvaartdienst al achter de rug toen de kist in Goirle arriveerde. Sjef werd begraven in een prachtige hardhouten gewelfde kist. Twee jaar na de bevrijding kwam men erachter hoe dat kon: een bezoeker meldde zich bij de woning van moeder Hoogendoorn en vertelde dat hij in de oorlog Sjef gekend had omdat hij in de mobilisatietijd gelegerd was geweest in de concertzaal tegenover de garage (nu de zaal van Broeder Liplap). Toen hij in Nijmegen was ten tijde van het bombardement, was hij mede belast met het kisten van de slachtoffers. Hij herkende Sjef en zocht een mooie kist uit. Dit verhaal was een troost voor moeder Hoogendoorn. Sjef liet zijn vrouw met een zoontje van 4 maanden achter.

Sommige Nijmeegse historici stellen dat het bombardement niet geheel “misplaatst” was omdat het stationsgebied van Nijmegen een “Target of opportunity” was, een doel als het oorspronkelijke doel niet bereikt kon worden. Het was een spoorknooppunt wat het spoorverkeer van de Duitsers kon ontregelen.

Bronnen

• Regionaal Archief Tilburg: Bevolkingsregisters Tilburg en Goirle.
• Nijmeegs onderzoek

Literatuur

• Ben Loonen (eindred.): “Goirle 1940-1945, een grensdorp bedreigd, bezet en bevrijd”, Goirle 1994.
• Sjef Hoogendoorn: "Josephus Hoogendoorn (*23-02-1916—22-02-1944)", in “Rond de Schutsboom” uitgave van Heemkunde Kring De Vyer Heertganghen te Goirle, jaargang 38, nr. 2, pag. 17 t/m 21.