Een leven lang bij het spoor
Jan Pheninckx (1948) werkte van 31 augustus 1964 tot 1 augustus 2004 bij de werkplaats. Hij heeft echt een hele carrière bij ‘het spoor’ achter de rug. Hij heeft ook allerlei zaken zien veranderen. Niet het verhaal van stoom naar stroom, dat was al voorbij, maar de interne opleidingen, de trein types, de modernisering van de afdelingen. Maar ook de hele discussie over overplaatsingen van afdelingen, mensen die er uit moesten en met allerlei regelingen weg werden gestuurd. De steeds terugkerende dreiging van ontslag en het sluiten of deels sluiten van de Tilburgse werkplaats ging niet aan Jan Pheninickx voorbij, al werd hij er persoonlijk niet door getroffen. Wel bleek zijn carrière bij het spoor een continu leerproces.
Van de mensen die we geïnterviewd hebben is Jan de jongste, maar hij heeft wel een echte spoor loopbaan achter de rug, zoals je die eind 19e en de eerste helft 20e eeuw veel tegenkwam, maar in de tweede helft van de 20e eeuw veel minder. Als jongen binnenkomen, het vak langzaamaan leren, steeds bijscholen en je hele loopbaan bij dezelfde baas blijven.
Anderen hadden eerst nog andere ‘bazen’ gehad, maar Jan is direct van de ambachtsschool de werkplaats in gestapt en daar, onderbroken door zijn diensttijd, ook gebleven. Dat betekent ook een gigantische ervaring. Hij heeft ook van alles bewaard over zijn loopbaan bij het spoor, inclusief krantenknipsels over het reilen en zeilen van het Tilburgse spoorbedrijf van NS Wph tot NedTrain.
Pheninckx kwam uit Esbeek en ging na de lagere school met de fiets naar de ambachtsschool aan de Spoorlaan. ‘Daar volgde ik de opleiding tot elektricien en vervolgens ben ik bij het spoor gaan werken’. Jan kwam terecht op de interne vakschool (waarover we later publiceren) waar hij zich verder moest bekwamen in het vak. ‘Je krijgt een algemene introductie in het bedrijf en pas later wordt het wat specifieker. Voor mij was dat elektricien, maar in de opleiding heb ik ook de algemene bankwerkerij gedaan. Ik werkte in de locstelplaats bij de demontage. 80/90 % van de onderdelen moest weer terug in de loc die we demonteerden. Tot mijn diensttijd heb ik daar het elektrische werk gedaan.’
‘Toen ik terugkwam waren in 1970 net de Engelse locs aangeschaft, de serie 1500. Daar moest alle bedrading uit en vernieuwd worden. Daarna kwamen klusjes als de aanpassing van de TEE rijstellen die aan Canada werden verkocht, de renovatie van de serie 1200 en het inbouwen van het beveiligingssysteem ATB. Je moest voortdurend bijblijven en ook aan bijscholing doen. Toen kwamen de nieuwe Franse locs van Ahlstom. Dat was weer heel iets anders met veel elektronica er in. De nieuwe fases van de ATB, de 6400 locs (de nieuwste generatie Dieselelektrische locs voor het goederenvervoer). Er was altijd wel iets nieuws waar je van op de hoogte moest zijn. Tot mijn 45e ben ik steeds naar allerlei cursussen gegaan om bij te blijven, de nieuwste ontwikkelingen onder de knie te krijgen.’
Ook aan de gebouwen werd in die jaren het nodige gewijzigd. Niet zo zeer de buitenkant, maar het interieur wijzigde. Nieuw was de zogeheten H-1 loods (gebouw 58).’Dat was eigenlijk een kleine lijnwerkplaats die in 1987 is geopend. Met mijn baas Ad Vos was ik hier nauw bij betrokken. De H-1 loods werd gebruikt om kleine constructie wijzigingen aan te brengen’, aldus Pheninckx.
Jan Pheninckx maakte in 2004 na 40 dienstjaren gebruik van de mogelijkheid om via de VUT-regeling afscheid te nemen van de spoorwegwerkplaats in Tilburg.