Den Witte Hemel

Den Witte Hemel
Locatie	Markt 1, Geertruidenberg

Het jaartal in de gevelsteen herinnert ons aan een grote verbouwing die de toenmalige eigenaar van Markt 1, P.M.F. Smolders, in 1896 liet uitvoeren, waarbij een compleet nieuwe voorgevel in neorenaissance stijl werd aangebracht. De bouwstijl van de negentiende eeuw greep terug op oude stijlen, zoals de renaissance en het classicisme. Vandaar de toevoeging ‘neo’ (nieuw). In de negentiende eeuw was men minder streng bij het doorvoeren van de typische stijlkenmerken en koos men vaak voor kenmerken van verschillende stijlen door elkaar, ook wel eclectisch genoemd. De gevel van Markt 1 is een typisch voorbeeld van zo’n eclectische toepassing met elementen vanuit de renaissance (vlakindeling, gekleurde banden), barok (natuurstenen versieringen) en zelfs de middeleeuwen (torentje, kantelen onder bovenramen).

De gevelsteen toont een hoed (steek) met daaronder de tekst “OECONOMISCHE FABRICA” . In 1809 maakte koning Lodewijk Napoleon een inspectiereis door Brabant. In het kader daarvan bezocht hij op 24 april van dat jaar Geertruidenberg. De koning vereerde Markt 1 met een bezoek, omdat hij de in dit pand gevestigde hoedenfabriek wilde bekijken. Ter herinnering aan dit bezoek boden de eigenaren van de fabriek, Embertus van de Hout en zijn schoonzoon Paschalis Martinus Smolders, de koning een steek aan. Om het koninklijk bezoek blijvend te herdenken, brachten ze deze gevelsteen aan.

Informatiebron

Arjan van Loon, Panden en Standen in Geertruidenberg. Markt 1 (Geertruidenberg, 2010) p. 61 en 84-85.