Brouwers, Henricus Johannes

Hein Brouwers
Volledige namen	Henricus Johannes Brouwers
Geboortedatum	19-09-1891
Geboorteplaats	Gilze
Adres	Verhoven
Woonplaats	Gilze
Burgerlijke staat	gehuwd
Naam echtgeno(o)t(e)	Cornelia Broks
Overlijdensdatum	07-08-1944
Plaats van overlijden	Gilze
Bijzonderheden	omgekomen bij bombardement

Hendricus, 'Hein', Johannes Brouwers (geboren Gilze 19-09-1891 - gestorven 07-08-1944). Zoon van Adrianus Josephus Brouwers (1857-1941) en Anna Hendrika Hoevenaars (1860 - 1926). Trouwt 7-11-1924 met Maria Cornelia Broks (1896 –1953), dochter van Hendrik Broks en Cornelia van Loon. Zij krijgen tien kinderen: Jos (1925- 2012), de tweeling Harrie (1927-1944) en Toon (1927-1975), Jan (1928-2013), Anna (1930-2002), Sjaak (1931-1989), Cor (1932-2016), Kees (1934-overleden), doodgeboren kindje (1936), Piet (1938-1995).

Achtergrond

Hein Brouwers werd op 19 september 1891 geboren in Gilze. Hij was het tweede kind van landbouwer Adrianus Josephus Brouwers (1857-1941) en Anna Hendrika Hoevenaars (1860 - 1926). Zijn zus Wilhelmina (Mina) werd een jaar eerder geboren, na hem volgden nog twee broers en vier zussen, van wie er een al na twee maanden stierf. Op 7 november 1924 trouwde de drieëndertigjarige landbouwer Hein met de achtentwintigjarige Maria Cornelia Broks (1896 –1953) uit Gilze. Zij vestigden zich op de Verhoven (A39), in de buurt waar meer leden van de familie Brouwers een landbouwbedrijf hadden. Hein en Maria kregen tien kinderen. De oudste zoon Adrianus werd in 1925 geboren, in 1927 werd het gezin uitgebreid met een tweeling: Hendricus en Antonius. Na hen volgden nog drie jongens en twee meisjes. In 1936 werd een kindje dood geboren. Twee jaar later kregen Maria en Hein tenslotte nog een zoon: Piet.

In de vuurlinie

De Verhoven, waar het gezin Brouwers woonde, grensde aan het vliegveld. In 1944 probeerden de geallieerden het vliegveld meermaals onklaar te maken met enorme bombardementen. Het hele dorp maar zeker ook de huizen en boerderijen in deze buurtschappen lagen in de gevarenzone. Veel inwoners van Gilze waren al in het begin van 1944 gevlucht naar buurgemeenten, voor de landbouwers was dat vaak geen optie. De achtergebleven bewoners vluchtten naar de kelder of naar een van de geïmproviseerde schuilkelders van balen stro die waren aangelegd.

Begin juni moesten, in opdracht van de bezetter, langs alle wegen schuilgaten worden gegraven. De burgemeester herhaalde dit bevel nog eens op 3 juli: “..langs de wegen en “voor, tussen of achter de huizen op 15 tot 20 meter van de woningen”. De burgemeester voegde hier nog aan toe: “… De schuilgaten, die, naar de praktijk heeft uitgewezen bij luchtaanvallen veelal betere bescherming bieden dan de kelders der woonhuizen ….” (illustrious p.94)

7 augustus 1944

Twee maanden na die zwarte dag waarop 21 Gilse doden te betreuren vielen, waaronder de oudste en jongste zus van Hein, Mina en Naan, kreeg de familie Brouwers een volgende zware klap te verduren. Die zomerdag 7 augustus 1944 had het luchtalarm al anderhalf uur geklonken om te waarschuwen voor de vele bommenwerpers toen een klein uur later weer een nieuwe formatie naderde. Enkele bommen sloegen in: precies tussen de huizen op Verhoven. Hein, zijn zoon Harrie, evenals de zus van Hein, Jans, waren te laat bij de schuilplekken en alledrie overleefden zij dit bombardement niet. De vrouw van Hein, Maria, bleef achter met zeven kinderen, de oudsten werkten al mee op de boerderij, de jongste moest nog zes jaar worden.

Herinnering van een buurmeisje

Mevrouw Nel Goos-Brouwers woonde als kind naast de getroffen familie Brouwers. Zij werd geïnterviewd voor de documentaire Overleven in de schaduw van het vliegveld.

Dagelijks loeiden de sirenes, dagelijks vielen er bommen op het vliegveld of ernaast. De buurt kreeg heel wat te verduren en tot tweemaal toe besloot het gezin Brouwers voor een poosje te evacueren. Mevrouw Goos: “De sirenes gingen en we vlogen allemaal naar de schuilkelder. Sommige bommen vielen heel kort bij, we hoorden ze fluiten. Het opstuivende zand vloog de schuilkelder in. Toen het signaal veilig klonk, waren we er allemaal nog, maar heel de zaak was weer kapot en we waren onnoemelijk geschrokken. Ineens kwam een buurvrouw huilend bij ons achterom; de wasstekken nog in haar schort. ‘De bommen zijn bij ons gevallen’, zei ze, ‘en onze zoon Harrie (16 jaar) heeft de schuilkelder niet kunnen halen. Hij ligt voorover op het erf, hij is dood. En mijne man is bij het horen van het alarm wel van de akker naar huis gekomen, maar wilde het paard nog op stal zetten. Nu zie ik hem nergens meer’. Mijn vader zei: ‘Jij blijft hier en ik ga jouw man zoeken’. Op weg daarnaar toe, halverwege het zandpaadje lag al een man dood. Een koopman uit St.Willibrord, die bij ons bijna wekelijks met de fiets langskwam. Bij de boerderij direct naast ons zag mijn vader voor de ingang van de schuilkelder de buurvrouw dood liggen, haar buik op een geldkistje. Aan de andere kant lag haar man, doorzeefd met scherven. Hij is zijn hele leven zwaar gehandicapt gebleven. Hun kinderen hadden de schuilkelder wél gehaald. Een boerderij verder vond mijn vader de bewuste buurman in de paardenstal. Gehurkt achter zijn paard, het bovenste deel van zijn schedel was eraf. Dat laatste heeft hij bij terugkomst niet tegen de buurvrouw verteld.”

Gebeurtenis

Het verhaal over het bombardement op Verhoven op 7 augustus 1944 vind je achter deze link. Bombardement Gilze, Verhoven - 7 augustus 1944

Het gezin Brouwers. Na de bevrijding werd Toon, de tweelingbroer van Harrie, uitgezonden naar Indonesië. Hij kwam enkele jaren later heelhuids terug.

Bronnen en literatuur

• Regionaal Archief Tilburg, Archief NL-TbRAT-2838 Burgerlijke Stand van de gemeente Gilze en Rijen, 1811-1960

• Regionaal Archief Tilburg, Archief NL-TbRAT-2860 Bevolkingsregisters van de gemeente Gilze en Rijen, 1825-1939

• Vijf jaar luchtfront. Het vliegveld Gilze-Rijen als oorlogsveld, Gilze en Rijen, Luchtvaartclub Illustrious, maart 1947

• J.P.van den Hout e.a.Vijf jaar luchtfront. Het vliegveld Gilze-Rijen in de Tweede Wereldoorlog, Gilze en Rijen, Heemkring Molenheide, oktober 1988. deel 5

• A. Verster e.a. In de Greep van het meedogenloze. Gilze en Rijen in oorlogsdagboeken, Gilze en Rijen, Heemkring Molenheide, 2011.

• Familie Brouwers (informatie en foto's)