Broekhovenseweg (Tilburg)
| Stadsdeel: | Oud Zuid |
|---|---|
| Wijknaam: | Broekhoven |
| Datum besluit: | B & W 18 september 1984 |
| Jaar: | 1900 |
De straat, lopende vanaf de Bisschop Zwijsenstraat bij de Voltstraat, zuidwaarts tot het Pater Van den Elsenplein.
[Copyright foto: www.elsfranken.nl (2008)]
Herkomst
De villa van Kerstens in 1925 werd
gebouwd op de plaats waar huize
Broekhoven stond.
Broekhoven is een van de oudste namen die we kennen in Tilburg. Op 27 december 1309 heeft Walterus Bac van Baescot aan zijn zoon Willelmus overgedragen de antiqua bona de Broechoven. Dat hier over antiqua bona, de oude goederen, wordt gesproken, duidt erop dat Broechoven al langer bestond. Het goed Broechoven was een huis of hof, al dan niet omgeven met een wal en een gracht en verbonden met een of meer daaraan gelegen hoeven. Het goed, dat steeds allodiaal bezit is gebleven en nooit aan de hertog van Brabant werd overgedragen, bleef tot in de 16e eeuw in bezit van het geslacht Van Broechoven. Jonffr. Beatrijs van Broechoven, die ook tot het huis te Broechoven behorende drie hoeven bezat, trouwt voor 1494 met Joncheer Gerbrand van Coulster (> Van de Coulsterstraat). Zij overleed in 1532.
In 1561 is het huis te Broechoven overgegaan op het geslacht Van Merode (> Merodeplein/straat). In het kohier van de honderdste penning van 1569 wordt Broekhoven omschreven als: een steenen huys, brauwhuys, stallingen, poorte ende andere zijne toebehoorten in alder vuegen zoe tselve met hoven ende boomgarden omgraven ende omwatert is, toebehoorende Joncheer Isebranden van Merode ende dwelck nu tegenwoordelyck bij meesteren Willemen Janssen, priester, als conciërge bewoont wordt. In juni 1581 werden de twee kastelen van Tilburg (Hasselt en Broekhoven) door de Staatse troepen belegerd en totaal verwoest. Broekhoven was dus in de loop der tijd van een mansio uitgegroeid tot een omwaterd kasteel.
Van dit kasteel waren alleen nog maar de fundamenten overgebleven, en herbouw moet hebben plaatsgevonden tussen 1600 en 1675. In het kohier van het schoorsteengeld van het jaar 1600 leest men dat de kinderen en erfgenamen van Joncheer lsebrandts van Merode een 'omwaterde huysinge' hebben gehad die door den crijgsvolke van deselve provincien in den gront is afgebrandt, zijnde oversulcx voort vervallen ende niet met alle daeraff resterende dan alleenlijck de fundamenten daerop de timmeringe respectieve zijn gebouwt geweest. In 1675 is joncheer Matthijs de Cannart, schout van de heerlijkheid Venloon (Loon op Zand), eigenaar van Broekhoven.
In 1755 gaan het huis en de daarbij behorende landerijen van joncheer Engelbert François de Cannard d'Hamale, heer van Turnhout en Beerse (> D' Hamalestraat), mede als gevolmachtigde, in eigendom over op Johan van Hanswijk. Van de familie Van Hanswijk is het goed op het einde van de 18e eeuw overgegaan aan de familie Van Rijswijk en in de 19e eeuw achtereenvolgens aan de families Peijnenburg en Brouwers.
Omstreeks het midden van de 18e eeuw moet het huis al in verval zijn geraakt. In een lijst van huizen uit 1748 staat onder de kasteelen of heerenhuizen in Tilburg: Item het huys te Broekhoven, dog zij geweeten, dat hetselve seer is vervallen en door een boer bewoont wort. De laatste eigenaar van Broekhoven is wethouder J.M.J. Kerstens (> Wethouder Kerstensstraat) geweest, die op de plaats waar het oude gebouw stond, in 1904 een villa liet bouwen (thans > Berglandweg).
De Broekhovenseweg was tot 1900 een deel van de provinciale weg naar Hilvarenbeek.
Bron: Ronald Peeters, De straten van Tilburg (1987) / Rob van Putten.