Brabant Stoet

In het voorjaar van 2019 was in gebouw CUBE Brabant Stoet te zien, een kleine, reizende expositie die een beeld geeft van de lopende en rijdende cultuur in het voormalig hertogdom Brabant (de huidige provincies Noord-Brabant, Antwerpen, Vlaams- Brabant, Waals-Brabant en het Brussels Stedelijk Gewest). De expositie beklemtoont dat tradities niet oubollig zijn, maar juist levendig en zichzelf vernieuwend. De expositie is in de vorm van een kubus van 3x3x3 gegoten, waarin opnamen van stoeten uit alle tijden zijn te zien. Allerlei facetten van de stoet worden getoond: reusachtige doeken met foto’s van een Bossche steltloper, een fanfare met trommende meisjes uit St. Oedenrode en de Sacramentsprocessie uit Boxmeer. Maar ook, voor de periode dat de kubus in Tilburg staat, zijn in het zeven minuten durende filmpje drie stoeten opgenomen die met deze universiteit verbonden zijn.

Universitaire stoeten

De meest bekende universitaire stoet is het cortège van hoogleraren, op de foto onderweg naar CUBE, waar in 2018 de opening van het academisch jaar plaatsvond. Het cortège als stoet is regelmatig te zien in het Cobbenhagengebouw, bij academische zittingen als promoties en oraties. De tweede stoet betreft een rijjool, een optocht van allerlei rijtuigen waarmee studenten zich van de universiteit naar de stad (of vice versa) laten vervoeren. In Tilburg worden rijjolen vrijwel altijd georganiseerd door leden van de oudste studentenvereniging van de universiteit, TSC St. Olof, zoals in 2017 bij de viering van het 90-jarig bestaan. De derde universitaire stoet in het project is een bijzondere, want éénmalig. Op 12 november 1986 trokken zo’n tweeduizend studenten en medewerkers van de toen nog KUB geheten universiteit naar Den Haag om te protesteren tegen dreigende bezuinigingen en de sluiting dan wel overheveling van enkele opleidingen (Psychologie en Letteren). De stoet eindigde op het Binnenhof, waar rector magnificus Ruud de Moor zich in felle bewoordingen tegen het dreigend onheil keerde. Met succes, Deetmans plannen sneuvelden.

Immaterieel erfgoed

Stoeten als deze maken deel uit van wat we immaterieel erfgoed noemen. Brabant Stoet geeft op een speelse en originele manier een beeld van de ‘lopende cultuur’ in het Hertogdom Brabant. Denk aan: gilden, reuzen, steltlopers, harmonieën en fanfares, majorettes, carnaval, praalwagens, verenigingen, volksdansen, processies en bedevaarten, straattheater en ook multiculturele groepen. Deze grensoverschrijdende tentoonstelling werd samengesteld door het Verbond Volkscultuur in de Lage Landen en de Brabant-Collectie (gevestigd in de UB van Tilburg University) in opdracht van Stichting De Brabantse Hoeders en ontwikkeld in het kader van ‘de grootste stoet ooit’.